Ulica Łobzowska w Krakowie

ulica Łobzowska
Stare Miasto, Krowodrza
Ilustracja
Widok w rejonie skrzyżowania z ul. Siemiradzkiego na północ
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Długość

970 m

Przebieg
0 m ul. Garbarska
170 m ul. Biskupia
200 m ul. S. Batorego
390 m ul. H. Siemiradzkiego, ul. W. Spasowskiego
490 m ul. Szlak
600 m ul. św. Teresy
790 m al. J. Słowackiego
970 m ul. H. Sienkiewicza, pl. T. Axentowicza
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica Łobzowska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Łobzowska”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Łobzowska”
Ziemia50°04′08,0″N 19°55′58,0″E/50,068889 19,932778
Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Łobzowska – ulica w Krakowie, w dzielnicy I, na Piasku i w dzielnicy V na Nowej Wsi[1].

Biegnie od skrzyżowaniu z ulicą Garbarską i prowadzi na północny zachód, w kierunku alei Juliusza Słowackiego i za skrzyżowaniem z nią do placu Teodora Axentowicza, za którym jej przedłużeniem staje się ulica Kazimierza Wielkiego[2][1].

Historia

Ulica znajduje się na obszarze dawnej podkrakowskiej jurydyki miejskiej Garbary. Wytyczona została śladem wcześniejszej, istniejącej w tym miejscu od co najmniej XIV wieku podmiejskiej drogi prowadzącej wzdłuż brzegu Rudawy, a konkretnie jej odnogi – Młynówki Królewskiej. W średniowieczu tereny, po których prowadzi, nazywano Półwsiem (Media Villa alias Poluwszye). Pierwsza wzmianka o ulicy Półwsie pochodzi z 1414 roku. W 1498 roku staraniem profesora Akademii Krakowskiej, Jana Welsa, ufundowano kościół św. Piotra Małego. W ostatecznie niezrealizowanym zamierzeniu Welsa miał to być kościół cmentarny dla całego Krakowa. Kościół był wielokrotnie niszczony – w 1587, podczas najazdu księcia Maksymiliana Habsburga, podczas potopu szwedzkiego w latach 1655–1657 i w czasie III wojny północnej w 1702. Ostatecznie kościół zburzono w 1801 roku. Obecnie w tym miejscu znajduje się kościół Zmartwychwstania Pańskiego[3]. Od wspomnianego kościoła ulicę zaczęto w XVII wieku nazywać ulicą za kościołem św. Piotra, następnie ulicą św. Piotra. Obecną nazwę nadano w 1858 roku. W latach 50. XX wieku wytyczono przecznicę od ulicy Łobzowskiej, na wschodnim przedłużeniu ulicy Siemiradzkiego, zakończoną ślepo, którą nazywano ulicą Łobzowską Boczną – w 1965 roku została przemianowana na ulicę Władysława Spasowskiego[2].

Zabudowa

Współczesna zabudowa ulicy ukształtowana została od drugiej połowy XIX wieku. Pierwotnie była pozbawiona funkcji handlowych, a o charakterze mieszkalnym. Stanowią ją głównie kamienice w stylu historyzmu, pochodzące z drugiej połowy XIX i początku XX wieku oraz w stylu secesji i modernizmu powstałe w wieku XX[2][4].

  • ul. Łobzowska 3 – Dom Plastyków. Projektował Adolf Szyszko-Bohusz, 1928–1934.
  • ul. Łobzowska 4 – Kamienica w stylu secesyjnym. Projektował Beniamin Torbe, 1904.
  • ul. Łobzowska 5 – Kamienica w stylu historyzmu. Projektował Aleksander Biborski, 1902.
  • ul. Łobzowska 6 – Kamienica w stylu historyzmu, ze stiukową dekoracją klatki schodowej w formie płycin wypełnionych arabeską. Projektował Maurycy Tlachna, 1899.
  • ul. Łobzowska 7 – Kamienica w stylu secesyjnym. Zbudowana w miejscu dworku, w którym w 1897 roku zmarł Adam Asnyk, co upamiętnia wmurowana w 1938 roku w elewację kamienicy tablica pamiątkowa z płaskorzeźbioną głową poety autorstwa Karola Hukana. Projektował Władysław Kaczmarski jako swój dom własny, 1909.
  • ul. Łobzowska 8 – Kamienica w stylu eklektycznym.
  • ul. Łobzowska 9 (ul. Biskupia 1) – Podstacja elektryczna Biskupia. Projektował Jan Rzymkowski, 1908–1913.
  • ul. Łobzowska 10 – Kościół Zmartwychwstania Pańskiego, zespół klasztorny zmartwychwstańców. Projektował Wandalin Beringer, 1885–1891.
  • ul. Łobzowska 11 – Jasny Dom. Projektował Jan Zawiejski jako swój dom własny, 1909–1910.
  • ul. Łobzowska 12–14 – Kamienica w stylu historyzmu. Projektował Wandalin Beringer jako swój dom własny, 1885–1887.
  • ul. Łobzowska 15 – Kamienica. Projektował Nachman Kopald, 1907.
  • ul. Łobzowska 16 – Kamienica w stylu modernistycznym. Projektował Otton Ippoldt, 1939.
  • ul. Łobzowska 18 (ul. Batorego 2) – Kamienica w stylu secesyjnym. Projektował Kazimierz Zieliński, ok. 1900.
  • ul. Łobzowska 19–21 – Zespół dwóch domów bliźniaczych. Projektował T. Zamojski, 1868.
  • ul. Łobzowska 20 (ul. Batorego 1) – Budynek Krakowskiej Wyższej Szkoły Promocji Zdrowia, dawniej Zespół Szkół Geologicznych i Geodezyjnych. Wzniesiony w latach 1884–1886.
  • ul. Łobzowska 23 – Kamienica w stylu historyzmu. Projektował Aleksander Biborski, 1891.
  • ul. Łobzowska 25 – Kamienica w stylu historyzmu. Projektował Karol Żychoń, 1891.
  • ul. Łobzowska 27 – Zabytkowa kamienica w stylu historyzmu.
  • ul. Łobzowska 28 (ul. Siemiradzkiego 2) – Kamienica Turnauów, zrealizowana w stylu historyzmu z modnymi ówcześnie formami tzw. „renesansu północnego” dla Karoliny Turnau. Stanowi dominantę urbanistyczną. Projektował Jan Zawiejski, 1889–1890[5].
  • ul. Łobzowska 30 (ul. Siemiradzkiego 1) – Dawny Dom Zdrowia dra Jana Gwiazdomorskiego. Projektował Władysław Ekielski, 1889–1890. W budynku tym 28 listopada 1907 roku zmarł Stanisław Wyspiański. Obecnie Szpital Ginekologiczno-Położniczy im. Rafała Czerwiakowskiego.
  • ul. Łobzowska 31 – Kamienica w stylu historyzmu, z płaskorzeźbą wyobrażającą Adama Mickiewicza na fasadzie. Projektował Tadeusz Stryjeński, 1889.
  • ul. Łobzowska 33–35 – Zespół dwóch kamienic bliźniaczych w stylu modernistycznym, z rzeźbionymi głowami na fasadzie. Projektował Leon Lieberman, 1938–1939.
  • ul. Łobzowska 40 – Kościół Opieki św. Józefa, zespół klasztorny karmelitanek bosych. Projektowali Tadeusz Stryjeński i Franciszek Mączyński, 1901–1905.
  • ul. Łobzowska 41 – Kamienica w stylu neorenesansowym, z ogródkiem przed fasadą. Wzniesiona w roku 1897.
  • ul. Łobzowska 43 (ul. Szlak 1) – Kamienica w stylu modernistycznym. Projektował Jakub Spira, 1934.
  • ul. Łobzowska 44 (al. Słowackiego 18a–20) – Starostwo Powiatowe. Projektowali Fryderyk Tadanier i Stefan Strojek, 1935–1936.
  • ul. Łobzowska 45 (ul. Szlak 2) – Kamienica w stylu secesyjnym. Wzniesiona ok. 1914.
  • ul. Łobzowska 47 – Kamienica z cofniętą pięcioboczną fasadą z ogródkiem w środku. Projektował Alfred Kramarski, 1912.
  • ul. Łobzowska 49 – Willa o charakterze pałacyku w ogrodzie. Obecnie dom Instytutu Córek Pani Naszej z Góry Kalwarii. Wzniesiona ok. 1880.
  • Widok na północ z ul. Garbarskiej
    Widok na północ z ul. Garbarskiej
  • Widok na południe z ul. H. Siemiradzkiego
    Widok na południe z ul. H. Siemiradzkiego
  • Widok na zachód z ul. św. Teresy
    Widok na zachód z ul. św. Teresy
  • Widok od skrzyżowania z al. Słowackiego na południowy wschód
    Widok od skrzyżowania z al. Słowackiego na południowy wschód
  • ul. Łobzowska 3 Dom Plastyka
    ul. Łobzowska 3
    Dom Plastyka
  • ul. Łobzowska 4 Secesyjna kamienica
    ul. Łobzowska 4
    Secesyjna kamienica
  • ul. Łobzowska 8 Kamienica (ok. 1890)
    ul. Łobzowska 8
    Kamienica (ok. 1890)
  • ul. Łobzowska 9 (ul. Biskupia 1) Podstacja elektryczna Biskupia (proj. Jan Rzymkowski, 1908–1913)
    ul. Łobzowska 9 (ul. Biskupia 1)
    Podstacja elektryczna Biskupia (proj. Jan Rzymkowski, 1908–1913)
  • ul. Łobzowska 10 Kościół Zmartwychwstania Pańskiego i zespół klasztorny zmartwychwstańców (proj. Wandalin Beringer, 1885–1891)
    ul. Łobzowska 10
    Kościół Zmartwychwstania Pańskiego i zespół klasztorny zmartwychwstańców (proj. Wandalin Beringer, 1885–1891)
  • Ul. Łobzowska 11 (ul. Biskupia 2) Jasny Dom kamienica własna Jana Zawiejskiego (1909)
    Ul. Łobzowska 11 (ul. Biskupia 2)
    Jasny Dom kamienica własna Jana Zawiejskiego (1909)
  • ul. Łobzowska 12-14 Kamienica własna Wandalina Beringera
    ul. Łobzowska 12-14
    Kamienica własna Wandalina Beringera
  • ul. Łobzowska 15 Kamienica (proj. Nachman Kopald, 1907)
    ul. Łobzowska 15
    Kamienica (proj. Nachman Kopald, 1907)
  • ul. Łobzowska 20 (ul. Batorego 1) Zespół budynków szkolnych (dawniej Zespół Szkół Geologicznych i Geodezyjnych)
    ul. Łobzowska 20 (ul. Batorego 1)
    Zespół budynków szkolnych (dawniej Zespół Szkół Geologicznych i Geodezyjnych)
  • ul. Łobzowska 24 Uniwersytet Rolniczy, Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa
    ul. Łobzowska 24
    Uniwersytet Rolniczy, Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa
  • ul. Łobzowska 26 Kamienica
    ul. Łobzowska 26
    Kamienica
  • ul. Łobzowska 27 Zabytkowa kamienica (ok. 1890)
    ul. Łobzowska 27
    Zabytkowa kamienica (ok. 1890)
  • ul. Łobzowska 28 (ul. Siemiradzkiego 2) Kamienica Turnauów (proj. Jan Zawiejski, 1889–1890)
    ul. Łobzowska 28 (ul. Siemiradzkiego 2)
    Kamienica Turnauów (proj. Jan Zawiejski, 1889–1890)
  • ul. Łobzowska 30 (ul. Siemiradzkiego 1) Dawny Dom Zdrowia dra Jana Gwiazdomorskiego, obecnie Szpital Ginekologiczno-Położniczy im. Rafała Czerwiakowskiego (proj. Władysław Ekielski, 1889–1890)
    ul. Łobzowska 30 (ul. Siemiradzkiego 1)
    Dawny Dom Zdrowia dra Jana Gwiazdomorskiego, obecnie Szpital Ginekologiczno-Położniczy im. Rafała Czerwiakowskiego (proj. Władysław Ekielski, 1889–1890)
  • ul. Łobzowska 39a Kamienica (lata 50. XX wieku)
    ul. Łobzowska 39a
    Kamienica (lata 50. XX wieku)
  • ul. Łobzowska 39b Kamienica (lata 50. XX wieku)
    ul. Łobzowska 39b
    Kamienica (lata 50. XX wieku)
  • ul. Łobzowska 40 Kościół Opieki św. Józefa
    ul. Łobzowska 40
    Kościół Opieki św. Józefa
  • ul. Łobzowska 44 Starostwo powiatowe
    ul. Łobzowska 44
    Starostwo powiatowe
  • ul. Łobzowska 45 (ul. Szlak 2) Kamienica (ok. 1914)
    ul. Łobzowska 45 (ul. Szlak 2)
    Kamienica (ok. 1914)
  • ul. Łobzowska 49 Willa, obecnie dom Instytutu Córek Pani Naszej z Góry Kalwarii (ok. 1880)
    ul. Łobzowska 49
    Willa, obecnie dom Instytutu Córek Pani Naszej z Góry Kalwarii (ok. 1880)
  • Park Kieszonkowy – Ogród Kwietny, Skwer Janiny Paradowskiej
    Park Kieszonkowy – Ogród Kwietny, Skwer Janiny Paradowskiej

Przypisy

  1. a b Praca zbiorowa: Kraków plan miasta. Kraków: 2024. ISBN 978-83-8184-589-2.
  2. a b c Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 570. ISBN 83-01-13325-2.
  3. Michał Rożek: Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, s. 501. ISBN 83-01-10989-0.
  4. Gminna ewidencja zabytków - Kraków. [w:] www.bip.krakow.pl [on-line]. [dostęp 2022-05-03].
  5. Myślenie miastem. Architektura Jana Zawiejskiego. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2018, s. 139. ISBN 978-83-7577-308-8.

Bibliografia

  • Demart – "Kieszonkowy atlas Krakowa" – wydanie z 2007 roku