Tadeusz Machl

Tadeusz Machl
Data i miejsce urodzenia

22 października 1922
Lwów

Pochodzenie

polskie

Data i miejsce śmierci

31 sierpnia 2003
Kraków

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor, pedagog

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Zobacz w Wikiźródłach hasło Tadeusz Machl w Encyklopedii Muzycznej PWM

Tadeusz Machl (ur. 22 października 1922 we Lwowie, zm. 31 sierpnia 2003 w Krakowie) – polski kompozytor i pedagog.

Życiorys

W latach 1934–1940 uczył się we Lwowie w szkole muzycznej Sabiny Kasparek gry na fortepianie u Heleny Kasparek i teorii muzyki u S. Lachowskiej, J. Freiheitera i A. Sołtysa). Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Lwowa uczestniczył w tajnych koncertach organizowanych przez J. Swatonia. W latach 1944–1946 był akompaniatorem chóru przy kościele św. Wincentego a Paulo i organistą w kościele św. Elżbiety. W 1946 wyemigrował do Szczecina, gdzie krótko uczył w szkole muzycznej. W 1947 zamieszkał w Krakowie, w latach 1947–1950 pracował jako organista w kościele Bożego Ciała. W latach 1950–1954 był korektorem, adiustatorem i redaktorem w Polskim Wydawnictwie Muzycznym[1][2].

W latach 1949–1952 studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie kompozycję u Artura Malawskiego oraz grę organową u Bronisława Rutkowskiego. W 1959 przebywał na stypendium we Francji, gdzie kontaktował się m.in. z Nadią Boulanger, studiował twórczość kompozytorów francuskich łączących organy z zespołem orkiestrowym i kultywujących idee estetyczne Césara Francka i Vincenta d’Indy’ego[1][3][2].

Od 1952 wykładał w krakowskim PWSM kompozycję, instrumentację i inne przedmioty teoretyczne, od 1976 jako profesor nadzwyczajny, od 1988 jako profesor zwyczajny, a od 1992 jako profesor emerytowany. Pełnił na tej uczelni funkcję kierownika katedry kompozycji (1965–1972), dziekana Wydziału Kompozycji, Teorii i Dyrygentury (1966–1969)oraz prorektora (1969–1972). W latach 1973–1983 wykładał także w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Kielcach, a w latach 1982–1993 w Katedrze Historii i Teorii Muzyki Uniwersytetu Jagiellońskiego[1][2].

Machl był m.in. członkiem Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego przy Ministerstwie Kuluty i Sztuki (1969–1972 i 1976–1979), sekretarzem Komisji Rewizyjnej Zarządu Głównego Związku Kompozytorów Polskich (1970–1972 i 1974–1976), przewodniczącym Związku Chórów i Orkiestr Amatorskich w Krakowie (1979–1983). Działał także jako dyrygent chóru w kościele. Bożego Ciała w Krakowie (1960–1974) i chóru męskiego Lutnia (1976–1980)[1][2].

Odznaczenia i nagrody

Za swoją działalność kompozytorską i pedagogiczną został uhonorowany licznymi odznaczeniami, m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1965), Krzyżem Kawalerskim (1972) i Oficerskim (1988) Orderu Polonia Restituta. Ponadto był dwukrotnie laureatem nagrody I stopnia Ministra Kultury i Sztuki (1971, 1990), a w 1989 otrzymał tytuł Zasłużonego Nauczyciela PRL. Był również laureatem nagród kompozytorskich – w 1956 i 1959 otrzymał wyróżnienia specjalne za swoje kwartety smyczkowe na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim w Liège[1][2].

Przypisy

  1. a b c d e Jarzębska 2000 ↓.
  2. a b c d e Tadeusz Machl. [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [on-line]. [dostęp 2018-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-28)]. (pol.).
  3. Chodkowski 1995 ↓, s. 516.

Bibliografia

  • Alicja Jarzębska: Machl Tadeusz. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 6: M część biograficzna. Kraków: PWM, 2000, s. 5-8. ISBN 83-224-0656-8. (pol.).
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Tadeusz Machl, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
  • Tadeusz Machl w bazie AllMusic (ang.)
  • Tadeusz Machl w bazie Discogs.com (ang.)
  • p
  • d
  • e
Dziekani Wydziału Teoretycznego Akademii Muzycznej w Krakowie
Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna (1945–1978)
Akademia Muzyczna (od 1978)

  • ISNI: 0000000106544330
  • VIAF: 56875861
  • LCCN: n85080110
  • GND: 1137884924
  • BnF: 14807160x
  • NKC: mzk2010609281
  • NTA: 141474440
  • PLWABN: 9810529824405606
  • NUKAT: n01054146
  • WorldCat: lccn-n85080110
  • PWN: 3935693