Tadeusz Chmielarski

Tadeusz Walery Chmielarski
Data i miejsce urodzenia

10 lutego 1876
Kraków

Data i miejsce śmierci

21 września 1945
Bydgoszcz

Miejsce spoczynku

Cmentarz Nowofarny w Bydgoszczy

Zawód, zajęcie

prawnik, żołnierz, urzędnik

Odznaczenia
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Nagrobek Tadeusza Chmielarskiego na cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy

Tadeusz Walery Chmielarski (ur. 1876 w Krakowie, zm. 1945 w Bydgoszczy) – prawnik, podpułkownik intendentury, wiceprezydent Bydgoszczy, trzykrotnie pełniący obowiązki prezydenta Bydgoszczy.

Życiorys

Urodził się 10 lutego 1876 r. w Krakowie. Był synem Walerego, maszynisty kolejowego i Antoniny z Mycińskich. Po ukończeniu gimnazjum odbył obowiązkową służbę wojskową w armii austro-węgierskiej. Służył w 13 pułku piechoty w Krakowie, i następnie od 1 grudnia 1894 do 30 września 1895 r. jako kapral piechoty przebywał w szkole zaopatrzeń wojskowych w Wiedniu. W latach następnych odbył cztery ćwiczenia wojskowe jako akcesista zaopatrzeń wojskowych przy piekarniach wojskowych, magazynach i transportach.

W 1900 r. ukończył prawo na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie, a ponadto w latach 1902-1904 studiował geodezję na Politechnice Lwowskiej.

W latach 1901-1909 pracował w Dyrekcji Policji, następnie jako urzędnik w administracji politycznej we Lwowie.

W czasie I wojny światowej był wojennym komisarzem IV armii austriackiej, kierownikiem frontowego ruchomego magazynu prowiantowego w Karpatach w Galicji Wschodniej oraz komisarzem cywilnym Komendy Okręgowej Opoczno, Hrubieszów i Lubartów. W listopadzie 1918 r. jako porucznik zgłosił się we Lwowie do Wojska Polskiego i został przydzielony do „ofensywnej służby wywiadowczej”. W lutym 1919 r. przeniesiono go do Departamentu Gospodarczego Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie, gdzie został kierownikiem Sekcji Administracyjno-Prawnej Departamentu Gospodarczego.

1 grudnia 1919 r. mianowano go kapitanem i przeniesiono do Oddziału IV Sztabu Generalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. 20 września 1920 r. został zweryfikowany jako podpułkownik intendentury. Miał opinię „wybitnie zdolnego oficera administracyjnego”.

Wiceprezydent Bydgoszczy

Wczesną jesienią 1920 r. władze miejskie Bydgoszczy zaproponowały mu stanowisko wiceprezydenta miasta. Chmielarski przyjął propozycję i 10 października tego roku zamieszkał w Bydgoszczy przy ul. Paderewskiego 10/4. 25 października 1920 r. objął stanowisko, które pełnił do 31 maja 1933 r., kiedy przeszedł na emeryturę.

Trzykrotnie pełnił obowiązki prezydenta Bydgoszczy: w 1921 r. (5 lipca – 4 września), 1922 (6 stycznia – 3 maja) i w latach 1930-1932, po zawieszeniu w czynnościach prezydenta Bernarda Śliwińskiego.

Mimo że pochodził z Galicji, to jednak rychło został zaakceptowany przez ludność miejscową. Przez cały okres urzędowania odpowiadał za finanse miasta.

Działalność gospodarcza i społeczna

Tadeusz Chmielarski był członkiem założycielem Spółki Akcyjnej „Karbid Wielkopolski" (1922) i przez wiele lat wchodził w skład Rady Nadzorczej tej Spółki. Przez wiele lat reprezentował miasto Bydgoszcz w Radzie Nadzorczej przedsiębiorstwa żeglugi śródlądowej Lloyd Bydgoski.

Latem 1921 r. został prezesem prawie już całkowicie spolonizowanego Bractwa Strzeleckiego, a w latach następnych był czynnym działaczem tego stowarzyszenia. W latach 1922-1939 działał również w bydgoskim Kole Związku Oficerów Rezerwy (pierwszy prezes), a od 1923 r. był członkiem zwyczajnym Towarzystwa Przyjaciół Szkoły Podchorążych Piechoty dla Podoficerów w Bydgoszczy.

Po przejściu na emeryturę nie brał udziału w życiu politycznym miasta. 2 września 1939 r. opuścił Bydgoszcz i udał się do Warszawy. Jego losy w okresie okupacji niemieckiej nie są znane. 11 września 1945 r. powrócił do Bydgoszczy i zamieszkał w swoim dawnym mieszkaniu przy ul. Paderewskiego.

Zmarł 21 września 1945 r. w Bydgoszczy. Został pochowany na cmentarzu Nowofarnym.

Rodzina

Tadeusz Chmielarski był dwukrotnie żonaty: z Eleonorą Korzenną, a następnie z Martą Ernestyną Paszke (ślub w 1933 we Lwowie).

Odznaczenia

Zobacz też

Bibliografia

  • Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom III. Bydgoszcz 1996. ISBN 83-85327-32-0, str. 49-50
  • p
  • d
  • e
Rzeczpospolita
(przed 1772)
Burmistrzowie
Marcin Orłowita
Wojciech Łochowski
Jakub Froszek
Księstwo Warszawskie
(1807-1815)
Burmistrz
Stanisław Bukowski
Franciszek Wyszpolski
Zabór pruski
(1815-1920)
Nadburmistrzowie
Johann Schwede
Carl Boethke
Ernst Emil Peterson
Friedrich Heyne
Karl von Foller
Reinhold Boie
Johann von Buchholtz
Julius Bachmann
Hugo Braesicke
Alfred Knobloch
Paul Mitzlaff
Burmistrzowie
Andreas Friedrich Gruenauer
August Goetz
Alwin Schlingmann
Karl Geisenheimer
August Gessler
Paul Werner
Julius Peterson
Rudolf Wilde
Felix Dahrenstädt
Veckenstädt
Hans Schmieder
Hugo Wolff
II Rzeczpospolita
(1920–1939)
Prezydenci
Jan Maciaszek (p.o.)
Jan Maciaszek
Tadeusz Chmielarski (p.o.)
Wincenty Łukowski
Tadeusz Chmielarski (p.o.)
Bernard Śliwiński
Tadeusz Chmielarski (p.o.)
Leon Barciszewski
II wojna światowa
(1939–1945)
Nadburmistrzowie
Walther Nethe (p.o.)
Werner Kampe (p.o.)
Werner Kampe
Erich Temp
Walther Ernst
Polska Rzeczpospolita Ludowa
(1945–1990)
Prezydenci
Roman Borowski (p.o.)
Witold Szukszta (p.o.)
Józef Twardzicki
Przewodniczący MRN
Kazimierz Maludziński
Franciszek Lech
Prezydenci
Wincenty Domisz
Andrzej Barkowski
Władysław Przybylski
Jan Graczkowski (p.o.)
III Rzeczpospolita
(od 1990)
Prezydenci
Krzysztof Chmara (p.o.)
Edwin Warczak
Kosma Złotowski
Henryk Sapalski
Roman Jasiakiewicz
Prezydenci wybory bezpośrednie
Konstanty Dombrowicz
Rafał Bruski

Herh Bydgoszczy

  • ISNI: 0000000409095616
  • VIAF: 302544041
  • PLWABN: 9810650592805606
  • NUKAT: n2013073923
  • WorldCat: viaf-302544041