Szewna

Szewna
wieś
Ilustracja
Kościół św. Mikołaja
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

ostrowiecki

Gmina

Bodzechów

Liczba ludności (2020)

2179[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

27-400[3]

Tablice rejestracyjne

TOS

SIMC

0229978[4]

Położenie na mapie gminy Bodzechów
Mapa konturowa gminy Bodzechów, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Szewna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szewna”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Szewna”
Położenie na mapie powiatu ostrowieckiego
Mapa konturowa powiatu ostrowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Szewna”
Ziemia50°55′00″N 21°21′40″E/50,916667 21,361111[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Szewna – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Bodzechów[5][4].

Położenie

Wieś znajduje się pod Ostrowcem Świętokrzyskim bezpośrednio sąsiadując z trzema dzielnicami miasta: Osiedlem Hutniczym, Ludwikowem i Częstocicami. Szewna graniczy także z sołectwami Miłków, Gromadzice oraz Szyby.

Przez wieś przepływa rzeka Szewnianka, nazywana także Kamionką. Na prawym brzegu rzeki znajduje się ostaniec skalny nazywany Diabelskim Kamieniem, a także ślady po wczesnośredniowiecznym grodzisku.

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 751. Wieś znajduje się na trasie szlak rowerowy czerwony czerwonego szlaku rowerowego im. Mieczysława Radwana. W Szewnie funkcjonuje publiczna szkoła podstawowa oraz gimnazjum.

Części wsi

Integralne części wsi[4]
SIMC Nazwa Rodzaj
SIMC Nazwa Rodzaj
0230036 Brzeźniak część wsi Szewna
0230042 Grelce część wsi Szewna
1018597 Henryków część wsi Szewna
1018611 Kościelec część wsi Szewna
1018686 Pozorek część wsi Szewna
1018692 Przy Zofiówce część wsi Szewna
1018700 Stara Szewna część wsi Szewna
1018717 Szewna Górna część wsi Szewna
1018723 Szewna-Kolonia część wsi Szewna
1018730 Woźniakówka część wsi Szewna
1018746 Zakanale część wsi Szewna
1018769 Zarzecze część wsi Szewna

Historia

Kościół św. Mikołaja

Pierwsze wzmianki o Szewnie pochodzą z XIV wieku. Wieś była własnością biskupstwa krakowskiego (klucz kunowski).

Od co najmniej 1326 roku istnieje tutaj parafia pw. św. Mikołaja. Początkowo kościół był drewniany. W XVII wieku został rozebrany, a na jego miejsce w 1652 wybudowano kościół murowany. Nowy kościół przetrwał zaledwie kilka lat – został zniszczony w 1657 roku podczas potopu szwedzkiego. Obecna świątynia pochodzi z końca XVIII wieku.

W XIX wieku w okolicach Szewny funkcjonowały kopalnie rudy żelaza, które dostarczały surowiec ostrowieckiej hucie.

W 1827 było tu 45 domów i 307 mieszkańców. Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego w latach 80. XIX wieku Szewna należała do gminy Częstocice. Poza kościołem parafialnym wieś posiadała szkołę początkową, kopalnię rudy żelaza, młyn wodny, 67 domów i 430 mieszkańców[6].

W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Szewna. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.

Zabytki

Główna brama na teren kościelny

Zespół kościoła parafialnego z otoczeniem i cmentarza grzebalnego z lat 1775–1788, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.596/1-15 z 4.12.1956, z 6.03.1967 i z 3.08.2012)[7]:

  • kościół pw. św. Mikołaja,
  • kaplica pw. św. Anny z przełomu XVII/XVIII w., przebudowana w połowie XIX w.,
  • dwie wikarówki,
  • podziemny korytarz łączący budynki,
  • schody,
  • organistówka,
  • cmentarz kościelny,
  • mur cmentarza kościelnego z II połowy XVII w.,
  • dawna brama południowa, obecnie kaplica św. Antoniego z przełomu XVII/XVIII w., przebudowana w połowie XIX w.,
  • żeliwna, główna brama na teren kościelny z 1896 r., przebudowana w 1906 r.,
  • plebania,
  • cmentarz grzebalny z 1798 r.,
  • kaplica pw. św. Juliana na cmentarzu z połowy XIX w.,
  • murowano-żeliwne ogrodzenie cmentarza z trzema bramami z II połowy XIX w.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 135458
  2. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 8 [dostęp 2022-04-18]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1256 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT.
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880-1885, Tom XI, str 913.
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 43 [dostęp 2015-12-17] .
  • p
  • d
  • e
Gmina Bodzechów
Wsie
Osada wsi
  • Łączki
Osada leśna wsi
  • Sowia Góra
Części wsi
Przysiółki wsi

Herb Gminy Bodzechów

 Zobacz więcej w artykule Bodzechów (gmina), w sekcji Miejscowości.