Szelit

Szelit

Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	scheelit
Skład chemiczny	CaWO4 – wolframian wapnia
Twardość w skali Mohsa	4,5-5
Przełam	nierówny, muszlowy
Łupliwość	wyraźna
Układ krystalograficzny	tetragonalny
Gęstość minerału	5,9-6,1 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	biała, szara, żółtawa, czerwonawa, bywa bezbarwny
Rysa	biała
Połysk	szklisty, tłusty
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Szelit (lub scheelit) – minerał z gromady wolframianów. Jest minerałem rzadkim. Nazwa minerału pochodzi od nazwiska szwedzkiego chemika Carla Scheelego^[1], który odkrył, że jest to sól kwasu wolframowego.

Właściwości

Tworzy kryształy izometryczne lub tabliczkowe. Zwykle krystalizuje jako podwójna piramida tetragonalna, czasami zbliżony do oktaedru. Często wykazuje ukośne zbrużdżenia. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych i jako naskorupienia. Jest kruchy i przezroczysty; izostrukturalny z wulfenitem. Często tworzy roztwór stały z powellitem.

Pod wpływem promieni katodowych świeci na niebiesko^[2].

Występowanie

Spotykany jest w pegmatytach i utworach hydrotermalnych. Stanowi składnik żył kwarcowych. Występuje w paragenezie z wolframitem, kasyterytem, pirytem, molibdenitem, topazem, fluorytem, kwarcem.

Miejsca występowania:

• Na świecie: USA (Nevada, Kalifornia, Arizona), Malezja, Boliwia, Chiny, Japonia, Korea, Meksyk, Francja, Włochy, Rosja, Austria, Australia.

• W Polsce: stwierdzony na Śnieżce (Karkonosze), w Szklarskiej Porębie, Górach Izerskich i Rudawach Janowickich.

Zastosowanie

• ważna ruda wolframu,
• poszukiwany okaz kolekcjonerski,
• część okazów wykorzystywana jest w jubilerstwie.

Przypisy

Bibliografia

• Guillermo Gold Gormaz, Jordi Jubany Casanovas: Atlas mineralogii. Barbara Zapolska (tłum. z hiszp.). Warszawa: Wiedza i Życie, 1992. ISBN 83-85231-10-2.
• Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-194-9.
• J. Parafiniuk: Minerały systematyczny katalog 2004, Tow. Geolog. "Spirifer" Warszawa 2005

Linki zewnętrzne

• szelit na stronie Mindat.org (ang.)
• szelit na stronie Webmineral.com (ang.)