Szczaworyż

Szczaworyż

wieś
Wieś z górującym kościołem
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	buski
Gmina	Busko-Zdrój
Liczba ludności (2011)	230[2][3]
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	28-100[4]
Tablice rejestracyjne	TBU
SIMC	0232970[5]
Położenie na mapie gminy Busko-Zdrój Szczaworyż
Położenie na mapie Polski Szczaworyż
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Szczaworyż
Położenie na mapie powiatu buskiego Szczaworyż
50°27′09″N 20°48′08″E/50,452500 20,802222[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Szczaworyż – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Busko-Zdrój^[6][5].

Do 1954 roku siedziba gminy Pęczelice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Położenie

Szczaworyż położony jest na granicy Szanieckiego Parku Krajobrazowego. Znajduje się około 8 km na południowy wschód od Buska-Zdroju. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 73.

Przez wieś przechodzi czerwony szlak turystyczny z Buska-Zdroju do miejscowości Solec-Zdrój oraz zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.

Miejscowość znajduje się na odnowionej trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca, która to jest odzwierciedleniem dawnej średniowiecznej drogi do Santiago de Compostela.

Integralne części wsi

Zabytki

• Późnorenesansowy kościół pw. św. Jakuba Starszego, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych^[7].
• Budynek dawnej plebanii z 1660 r. usytuowany naprzeciw wejścia do kościoła, wpisany do rejestru zabytków^[7]; w 1904 r. w budynku nadbudowano piętro, na którym znajduje się kaplica pw. Najświętszej Marii Panny Niepokalanego Poczęcia.
• Wczesnośredniowieczne grodzisko z VIII–XI w. zlokalizowane na wzniesieniu w południowej części wsi, od strony Skotnik Małych. Fortyfikacja na Górze Kapturowej była prawdopodobnie tzw. grodem refugialnym, czyli wykorzystywanym w warunkach zagrożenia.
• Cmentarz – znajduje się na nim pomnik i groby 121 żołnierzy 22 Dywizji Piechoty Górskiej poległych w bitwie pod Broniną 9 września 1939 r.

Osoby związane ze Szczaworyżem

• Feliks Rączkowski – urodzony w Szczaworyżu, profesor, polski organista i kompozytor.

Przypisy

Bibliografia

• MichałM. Jurecki MichałM., GrzegorzG. Matyja GrzegorzG., Ponidzie. W świętokrzyskim stepie, Kraków: „Bezdroża”, 2004, ISBN 83-89676-16-8, OCLC 830623047 .brak strony (książka)

Linki zewnętrzne

• Szczaworyż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 826 .
• Szczaworyż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 639 .