Szaflary

Szaflary
wieś
Ilustracja
Rynek i kościół w Szaflarach
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowotarski

Gmina

Szaflary

Liczba ludności (2011)

3400[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

34-424[3]

Tablice rejestracyjne

KNT

SIMC

0466550

Położenie na mapie gminy Szaflary
Mapa konturowa gminy Szaflary, po prawej znajduje się punkt z opisem „Szaflary”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Szaflary”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Szaflary”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Szaflary”
Ziemia49°25′24″N 20°01′35″E/49,423333 20,026389[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Szaflary

Szaflary – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Szaflary.

Położenie

Wieś królewska, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego, należała do tenuty nowotarskiej[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Szaflary.
Położona jest na pograniczu dwóch regionów geograficznych: Kotlina Nowotarska i Pogórze Bukowińskie, pod względem historyczno-etnograficznym należy do Podhala[5].
Przez miejscowość przechodzi łącząca Kraków z Zakopanem droga krajowa nr 47, będąca częścią Zakopianki.

Części wsi

Integralne części wsi Szaflary[6][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
1050170 Krótkie Pole część wsi
1050201 Osiedle Cygańskie część wsi
1050218 Palenice część wsi
1050224 Podlubelki część wsi
1050253 Tewikiel część wsi
1050260 Zawodzie część wsi

Historia

W roku 1350 w Szaflarach powstała parafia św. Andrzeja Apostoła. Siedzibą parafii jest kościół św. Andrzeja Apostoła pochodzący z początku XIX wieku[8]. W średniowieczu na terenie miejscowości znajdował się zamek, obecnie nieistniejący.

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].

W Szaflarach urodził się Jakub Kazimierz Rubinkowski (1668–1749), rajca toruński i pisarz polski epoki saskiej. Ludwik Zejszner w XIX wieku tak opisywał majątek szaflarski należący do Uznańskich: jest to dwór murowany, jak i liczne domostwa folwarczne, obwiedzione przy tym białym murem wśród grup bujnych drzew, które niemało uroku dodają tej pięknej siedzibie [...] W miejscu zamku stoi teraz altana murowana [...] Ale najwspanialszy jest widok na Tatry. Z kolei Michał Bałucki, opisując wycieczkę tatrzańską w 1859 napisał o Szaflarach, że jest to jedna z najmniej wdzięcznych wiosek podhalańskich. Okolica skąpa w lasy, chaty ścieśnione i gęsto zbudowane, rzadko gdzie ocienione drzewkiem. Dwór sam w szczerym polu kawałek od lasu ponuro wygląda[10].

W latach 1969–1990 działała tutaj największa w Polsce wytwórnia nart Polsport Szaflary[11].

Kąpieliska geotermalne

W 2008 roku otwarto kompleks basenów (otwartych i krytych) „Termy Szaflary” o powierzchni 970 m² zasilanych wodą termalną z miejscowego odwiertu. W 2014 roku otwarto kąpielisko termalne z leczniczą wodą siarkową „Gorący Potok”[12].

Ludzie związani z Szaflarami

 Zobacz też kategorie: Ludzie związani z Szaflarami, Ludzie urodzeni w Szaflarach.

Zobacz też

  • Szaflary (stacja kolejowa)
  • Szaflary Wieś – przystanek osobowy w Szaflarach

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134257
  2. Wieś Szaflary w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-02-25] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1226 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  4. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 97
  5. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. GUS. Rejestr TERYT
  8. Historia Parafii. Parafia w Szaflarach. [dostęp 2014-10-08].
  9. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-15] .
  10. Opr. Roman Hennel, Tatrami urzeczeni, SiT, Warszawa, 1979, s. 34, 41.
  11. Dr Leon Rak: Zarys ewolucji sprzętu narciarskiego.
  12. Baseny termalne w Polsce | Termy | Ranking [online], infobasen.pl [dostęp 2017-02-20] .

Linki zewnętrzne

  • Szaflary w obiektywie. szaflary.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-20)].
  • Szaflary, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 768 .
  • Szaflary, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 637 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Szaflary
Siedziba gminy
  • Szaflary
Wsie
Integralne
części wsi
  • Babiarze
  • Brzeżek
  • Bukowa
  • Bustryczany
  • Byliny
  • Chodówka (Bańska Niżna)
  • Chodówka (Maruszyna)
  • Dół
  • Fułówka
  • Gancarze
  • Gielatówka
  • Góra
  • Janiki
  • Kosy
  • Krótkie Pole
  • Kubaczówka
  • Migle
  • Niżnie Skrzypne
  • Osiedle Cygańskie
  • Palenice
  • Pitoniówka
  • Pod Żarem
  • Podlubelki
  • Stanki
  • Stopki
  • Śpiewaki
  • Tewikiel
  • Topory
  • U Bąków
  • U Piszczorów
  • U Pitonia
  • Warwasy
  • Wójciki
  • Wysznie Skrzypne
  • Za Wodą
  • Zawodzie
  • Zubki

Herb gminy Szaflary

Kontrola autorytatywna (wieś w Polsce):
  • VIAF: 143237603
  • LCCN: n97000472
  • J9U: 987007535646905171