Styl retoryczny

Styl retoryczny – styl funkcjonalny języka stosowany w przemówieniach publicznych, którego zasadniczą funkcją jest wywarcie sugestywnego wpływu na odbiorcę[1]. Efekt ten osiąga się poprzez dobór odpowiednich środków językowych, argumentów racjonalnych (logicznych) i emocjonalnych oraz zastosowanie zabiegów stylistycznych, umożliwiających właściwe ukierunkowanie odbioru wypowiedzi[2].

Stylowi retorycznemu przypisuje się złożony charakter, gdyż dzieli on swoje cechy z pozostałymi stylami użytkowymi. Ze stylem artystycznym łączy go posługiwanie się środkami obrazowania (metaforami, hiperbolami, paralelizmem składniowym, omówieniami itp.), ze stylem publicystycznym zaś dobór elementów językowych zrozumiałych dla szerokiego grona odbiorców. Podobnie jak styl komunikacji powszechnej, styl retoryczny dąży do wywołania kontaktu dialogowego z odbiorcami[2]. Składa on z elementów werbalnych, wizualnych i akustycznych, zmieniających swój charakter i nasilenie w zależności od kontekstu komunikacyjnego[1].

Kompozycję tekstu retorycznego cechuje gęste występowanie wyrażeń odzwierciedlających podział tekstu. Słowa dobiera się pod kątem zrozumiałości, a bardziej wyszukane określenia występują w zestawieniu z synonimami lub opisem. Styl retoryczny cechuje się odniesieniami do innych tekstów, argumentacją opartą na przykładach ilustracyjnych, nagromadzeniem wyrażeń wartościujących, zachęcających i nakazujących, niekiedy dramatyzujących, a także minimalizowaniem dystansu między mówcą a odbiorcą[1][2].

Zobacz też

  • styl potoczny
  • styl artystyczny

Przypisy

  1. ↑ a b c Mistrík 1993 ↓, s. 362.
  2. ↑ a b c Kraus 2017 ↓.

Bibliografia

  • JozefJ. Mistrík JozefJ., Encyklopédia jazykovedy, wyd. 1, Bratislava: Obzor, 1993, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758  (słow.).
  • JiříJ. Kraus JiříJ., Řečnický styl, [w:] PetrP. Karlík, MarekM. Nekula, JanaJ. Pleskalová (red.), Nový encyklopedický slovník češtiny, 2017 [zarchiwizowane z adresu 2020-02-09]  (cz.).