Stowarzyszenie Techników Polskich

Stowarzyszenie Techników Polskich
STP
Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Data założenia

1898

Zakończenie działalności

1939

Rodzaj stowarzyszenia

zawodowe

Status

historyczne

Zasięg
  • Imperium Rosyjskie (do 1918)
  • Polska
brak współrzędnych

Stowarzyszenie Techników Polskich (STP) – istniejąca w latach 1898-1939 organizacja zrzeszająca osoby wykonujące zawody techniczne, jak również przedstawicieli gospodarki i nauk ścisłych. Powstało w 1898 roku, na przestrzeni kolejnych dekad ulegało kilkukrotnym przekształceniom i zmianom nazwy[1]. Stowarzyszenie wydawało m.in. miesięcznik „Przegląd Telekomunikacyjny”.

Stowarzyszenie założyła grupa techników skupionych uprzednio w Sekcji Technicznej oddziału warszawskiego Towarzystwa Popierania Rosyjskiego Przemysłu i Handlu[2]. Jako że prawodawstwo rosyjskie po powstaniu styczniowym nie zezwalało na zakładanie polskich towarzystw i stowarzyszeń, początkowo miało formę „klubu technicznego”[3]. Spotkania klubu odbywały się w dawnym pałacu Dyzmańskich (w miejscu dzisiejszego hotelu Bristol). W 1898 inż. Stanisław Majewski, właściciel fabryki ołówków „Majewski St. i S-ka”, rzucił pomysł sformalizowania spotkań klubu. Już we wrześniu tego samego roku, być może za wstawiennictwem Gustawa Kamieńskiego, zatwierdzono statut stowarzyszenia[3]. Początkowo, dla zmylenia władz carskich, działania o charakterze naukowym, samokształceniowym czy popularyzatorskim przemieszane były z działalnością czysto rozrywkową[4].

W 1939 roku połączyli się z SEP [potrzebny przypis].

W 1939 na uchodźstwie w Paryżu powstało Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Polskich na Obczyźnie, które we wrześniu 1940 przekształciło się w Stowarzyszenie Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, funkcjonujące do współczesności[5][6][7].

W czasie II wojny światowej ogromna większość materiałów zgromadzonych przez STP uległa zniszczeniu, powojenni historycy mają dostęp jedynie do raportów rocznych stowarzyszenia, z których większość się zachowała[8][9].

Upamiętnienie

W 1993 Józef Piłatowicz wydał dwutomową monografię stowarzyszenia[10][11].

Przypisy

  1. ↑ HelenaH. Jarecka HelenaH., Technicy polscy w międzynarodowym ruchu dokumentacyjnym 1929-1939, „Roczniki Bibl.”, 1, 1979, s. 219-235 .
  2. ↑ Piłatowicz 1993a ↓, s. 51.
  3. ↑ a b Piłatowicz 1993a ↓, s. 53.
  4. ↑ Piłatowicz 1993a ↓, s. 53-55.
  5. ↑ Misja [online], Stowarzyszenie Techników Polskich, 2017 [dostęp 2017-09-29]  (pol.).
  6. ↑ StanisławS. Portalski StanisławS., Zarys historii Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii: przyczynek do historii emigracji, Stowarzyszenie Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, 1995, s. 20, 171 [dostęp 2017-09-29]  (pol.).
  7. ↑ JózefJ. Piłatowicz JózefJ., Polskie stowarzyszenia naukowo-techniczne poza ziemiami polskimi do 1939 r, BarbaraB. Sordylowa (red.), „Przegląd Biblioteczny”, 70 (1/2), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2002, s. 39-49, ISSN 0033-202X [dostęp 2017-09-29]  (pol.).
  8. ↑ Piłatowicz 1993a ↓, s. 6-7.
  9. ↑ BarbaraB. Bieńkowska BarbaraB., Informator o stratach bibliotek i księgozbiorów domowych na terytoriach polskich okupowanych w latach 1939-1945: (bez ziem wschodnich), Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Polskiego Dziedzictwa Kulturalnego za Granicą, 2000, s. 61, 303, ISBN 978-83-88163-43-2 [dostęp 2017-09-29]  (pol.).
  10. ↑ Piłatowicz 1993a ↓.
  11. ↑ Piłatowicz 1993b ↓.

Bibliografia

  • JózefJ. Piłatowicz JózefJ., Stowarzyszenie Techników Polskich w Warszawie : 1898-1939, t. Cz. 1, 1898-1918, Warszawa: Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych, 1993a  (pol.).
  • JózefJ. Piłatowicz JózefJ., Stowarzyszenie Techników Polskich w Warszawie : 1898-1939, t. Cz. 2, Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa: Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych, 1993b  (pol.).