Stearyna

Ten artykuł dotyczy mieszaniny kwasów. Zobacz też: stearyna (ester kwasu stearynowego i gliceryny).
Ten artykuł od 2016-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Stearyna – potoczna nazwa mieszaniny w większości nasyconych kwasów tłuszczowych: kwasu palmitynowego (C
15
H
31
COOH
) i kwasu stearynowego (C
17
H
35
COOH
), od którego pochodzi nazwa stearyny, oraz nieznacznej ilości kwasów nienasyconych.

Może być produkowana z surowca pochodzenia zwierzęcego – tłuszczów zwierzęcych, w tym tłuszczu wołowego (zawiera wtedy najwięcej kwasu stearynowego) lub z surowców roślinnych – olejów np. palmowych.

W Polsce wytwarzana jest od 2014 roku w procesie uwodornienia kwasów tłuszczowych przez Zakłady Azotowe CHORZÓW Spółka Akcyjna, należących do Grupy Azoty Zakłady Azotowe „Puławy”.

Zastosowanie

Stearyna znajduje zastosowanie jako składnik żywności, kosmetyków, świec i wyrobów przemysłowych. Przede wszystkim, jako modyfikator konsystencji lub temperatury topnienia produktu, jako środek antystatyczny, czy też zapobiegający utlenianiu.

Wykorzystywana jest przy produkcji kauczuku syntetycznego oraz mieszanek gumowych, a z nich różnego rodzaju wyrobów gumowych, w tym opon, taśm transporterowych dla górnictwa, uszczelek itp.

W procesie produkcji gumy stearyna dodawana jest w charakterze wielofunkcyjnego dodatku jako: plastyfikator, dyspergator napełnień mineralnych oraz aktywator przyspieszaczy wulkanizacji.

Stearyna w procesie produkcji świec służy do utwardzania wosku, wpływa na temperaturę i długość palenia, zwiększając trwałość i krystalizację świecy.

Jako dodatek do mydła utwardza je i nadaje perłowego połysku.

W branży przetwórstwa tworzyw służy m.in. jako środek smarny zewnętrzny i obniżający lepkość przy przetwarzaniu PCW (polichlorku winylu).

Proces produkcji

Surowcem do otrzymywania mieszanin kwasów tłuszczowych nasyconych i nienasyconych w różnych proporcjach są tłuszcze zwierzęce i oleje roślinne. Procesy przetwarzania tych naturalnych surowców należą do chemii naturalnych związków organicznych, oleochemikaliów. Proces polega na – w pierwszej kolejności – hydrolitycznym rozszczepieniu glicerydów. Produktem rozszczepienia jest mieszanina surowych kwasów tłuszczowych nasyconych i nienasyconych oraz jako produkt uboczny, roztwór wodno-glicerynowy. Pół-produktem są destylowane kwasy tłuszczowe. Otrzymane destylowane kwasy tłuszczowe poddawane są następnie procesowi uwodornienia do stearyny. Jest to proces chemiczny, otrzymana stearyna, jako mieszanina kwasów tłuszczowych w przeważającej ilości nasyconych charakteryzuje się postacią stałą w temperaturze pokojowej.

Stearyna może mieć różny stopień uwodornienia, a więc różny stopień twardości, temperatury topnienia i liczby jodowej, które są podstawowym parametrem ją określającym[1].

Roztwór wodno-glicerynowy można zatężyć do gliceryny o zawartości minimum 80% glicerolu, która nadaje się do dalszego uszlachetnienia.

Mieszanina kwasów jest produktem rozkładu stearyny (estru), który to proces jest metodą otrzymywania czystej gliceryny.

Przypisy

Zobacz hasło stearyna w Wikisłowniku
  1. Kwas stearynowy – Oleochemikalia – Zakłady Azotowe Chorzów S.A.. www.azotychorzow.pl. [dostęp 2015-11-11].
Encyklopedia internetowa (mieszanina):
  • Britannica: science/stearin