Stary Fordon

Stary Fordon

Osiedle Bydgoszczy
Rynek Starego Fordonu
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miasto	Bydgoszcz
Data założenia	XIV
W granicach Bydgoszczy	1973
Strefa numeracyjna	0-52
Tablice rejestracyjne	CB
Położenie na mapie Bydgoszczy Stary Fordon
Położenie na mapie Polski Stary Fordon
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Stary Fordon
53°09′01″N 18°10′22″E/53,150411 18,172761
Multimedia w Wikimedia Commons

Stary Fordon – osiedle w Bydgoszczy, część dzielnicy Wschodniej – Fordon. Liczy około 9 tys. mieszkańców.

Miasteczko Fordon powstało w XIV wieku wskutek przesiedlenia się ludności ze zrujnowanego Wyszogrodu. Nazwą Fordon wzmiankowane po raz pierwszy w 1409 roku. Miasto wytyczone po lokacji rozciągało się między dzisiejszymi ulicami Wyzwolenia, Krygera, Góralską, Filomatów i Zakładową.

Do 1973 roku miasto satelickie Bydgoszczy, liczące około 8,5 tys. mieszkańców. Na terenie miasteczka znajdowały się: port rzeczny, synagoga (później kino), stacja kolejowa, zakład karny, cegielnia, XVIII-wieczny cmentarz.

Od września 2008 roku (po 8 latach przerwy) przez Stary Fordon znów kursują pociągi. Osiedle zyskało alternatywny środek komunikacji z centrum miasta.

W 2017 w ramach budżetu obywatelskiego mieszkańcy zadecydowali o utwardzeniu ul. Celnej (170 m długości)^[1] (koszt 565 tys. zł); prace rozpoczęto w lipcu 2018^[2] i zakończyły w październiku tego roku^[3]. W l. 2018–2019 w dwóch etapach utwardzono ponadto ażurowymi płytami betonowymi ulicę Warneńczyka (I etap – cz. pd, II etap – cz. pn.)^[4], a w 2020 ul. Wandy Siemaszkowej^[5]. Remontowi poddane zostaną również ulice Rybaki, Frycza-Modrzewskiego, Promenada i Rakowa^[6], a także, między jesienią 2018 a sierpniem 2019, zrealizowano ul. Bydgoską oraz ulice Mączna, Rakowa (pozostała część), Góralska, Przy Bóżnicy, Rynek i Piekary (koszt: 6,1 mln zł)^[7]. W 2021 poddano konsultacjom społecznym projekt budowy ul. Bortnowskiego^[8].

W 2018 na murach zakładu karnego powstał mural „Brama/Gate” Tomasza Pobiedzińskiego^[9] z napisem „Bonus intra, melior exi”, czyli „Dobrym wejdź, lepszym wyjdź”^[10].

W 2020 miasto pozyskało środki unijne (2,9 mln zł) oraz rządowe (0,5 mln zł) na przeprowadzenie rewitalizacji siedmiu budynków komunalnych w Starym Fordonie: przy ul. Bydgoskiej 23, 26, 29, 42, Rynek 3, Kapeluszników 2 i gen. Sikorskiego 2 (podpiwniczony, 3-kondygnacyjny budynek z 1920, ze środkową częścią zaakcentowaną ryzalitem, w który wkomponowano skromne przedproże)^[11]. Całkowity koszt inwestycji, rozpoczętej w końcu 2020, wyniesie niemal 7,4 mln zł. Przewidziany zakres prac obejmuje odnowienie elewacji, docieplenie ścian, remont dachów i klatek schodowych, wymianę instalacji sanitarnej i elektrycznej, pieców (na gazowe) oraz stolarki okiennej i drzwiowej, wykonanie izolacji przeciwwilgociowej, wzmocnienie konstrukcji budynków, estetyzację podwórek oraz przystosowanie 5 obiektów do potrzeb osób niepełnosprawnych. W wyniku realizacji projektu powstanie 37 mieszkań oraz 6 lokali użytkowych ^[12].

3 czerwca 2022 roku oddano do użytku zrewitalizowany rynek w Starym Fordonie. Inwestycja pochłonęła ponad 7 mln złotych.^[13]

Komunikacja

Przez osiedle kursują linie autobusowe:

• 65 Dworzec Leśne – Nad Wisłą (wybrane kursy Łoskoń) obsługiwana autobusami 12-metrowymi oraz 18-metrowymi
• 81 Tatrzańskie – IKEA (wybrane kursy do pętli Tor Regatowy, Przemysłowa lub Centrum Onkologii) obsługiwana autobusami 12-metrowymi
• 82 Tatrzańskie – Zamczysko (w wakacyjne weekendy do Lasu Gdańskiego) obsługiwana autobusami 12-metrowymi oraz 8,5-metrowymi
• 40 Przylesie – Ostromecko obsługiwana autobusami 12-metrowymi

oraz linia autobusowa nocna:

• 33N Piaski – Tatrzańskie – (wybrane kursy do Łoskoń/Zajezdnia) obsługiwana autobusami 12-metrowymi oraz 18-metrowymi

Krzyżują się tu drogi: krajowa 80 i wojewódzka 256.

Stacja kolejowa Bydgoszcz Fordon: pociągi w kierunku Bydgoszczy Głównej, Chełmży i Torunia.

Galeria

• 
  Stary Fordon z mostu na Wiśle
• 
  Rynek z pomnikiem poległych
• 
  Więzienie, dawna komora celna
• 
  Budynek szachulcowy
• 
  Nowa zabudowa
• 
  Kościół św. Mikołaja
• 
  Kościół św. Jana, dawniej ewangelicki
• 
  Synagoga
• 
  Wieczorem
• 
  Rynek nocą
• 
  Ulica Sikorskiego
• 
  Ulica Bydgoska

Zobacz też

• Fordon (Bydgoszcz)
• Kościół św. Mikołaja w Bydgoszczy
• Kościół św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Bydgoszczy
• Synagoga w Bydgoszczy-Fordonie
• Cmentarz katolicki św. Jana w Bydgoszczy
• Most Fordoński im. Rudolfa Modrzejewskiego w Bydgoszczy

Linki zewnętrzne

• Stowarzyszenie Miłośników Starego Fordonu: http://stary-fordon.pl/
• zdjęcia Fordonu w okresie międzywojennym

Przypisy

Bibliografia

• Parafia rzymskokatolicka pw. św. Jana Apostoła
• Parafia rzymskokatolicka pw. św. Mikołaja; http://www.mikolaj-bydgoszcz.home.pl/
• http://wyszogrod.bydgoszcz.pl