Regelacja

Wykres fazowy wody

Regelacja, przymarzanie lodu[1] – zjawisko topienia lodu pod wpływem zwiększonego ciśnienia i powtórnego zamarznięcia powstałej wody przy obniżeniu ciśnienia do pierwotnej wartości. Powodowane jest ono zmniejszaniem się temperatury topnienia lodu przy zwiększonym ciśnieniu.

Temperatura topnienia czystego lodu zmniejsza się z ciśnieniem o 0,0072 °C na atmosferę. Ponieważ jest to bardzo mała zmiana, regelacja lodu występuje tylko w temperaturze 0 °C lub bardzo nieznacznie niższej.

Zjawiskiem regelacji tłumaczy się m.in. to, że kulki śnieżne można lepić ze śniegu o temperaturze tylko niewiele niższej niż 0 °C, a także powolne przesuwanie się lodowców[2].

Zjawisko regelacji odkryte przez Faradaya dotyczy nie tylko lodu, ale wszystkich substancji, których objętość zwiększa się podczas krzepnięcia. Regelację można łatwo zademonstrować w prostym doświadczeniu, w którym, w poprzek bryły lodu umieszcza się drut, z obu końców obciążony ciężarkami. Pod wpływem nacisku lód topi się, w wyniku czego drut zagłębia się w bryle lodu; jednakże nad drutem panuje ciśnienie takie samo jak na zewnątrz, więc woda powstała w wyniku stopienia się lodu znów zamarza, łącząc rozcięte części.

Przypisy

  1. regelacja, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-09-14] .
  2. Regelacja. [dostęp 2009-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-25)].
  • p
  • d
  • e
Stany skupienia materii
stany
  • ciało stałe
  • płyn
    • ciecz
    • gaz, para
    • plazma
    • plazma kwarkowo-gluonowa
przemiany fazowe
między ciałem stałym a cieczą
między cieczą a gazem
między gazem a ciałem stałym
elementy
wykresu fazowego
ciepło utajone
zjawiska (efekty)
powiązane pojęcia
powiązane nauki
fizyka materii skondensowanej
mechanika ośrodków ciągłych
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/regelation
  • SNL: regelasjon
  • Catalana: 0206700