Radiotoksyczność

Radiotoksyczność – pojęcie mówiące o szkodliwym wpływie danej substancji promieniotwórczej na organizm ludzki.

Radiotoksyczność zależy od kilku czynników:

  • energii i rodzaju emitowanego przez daną substancję promieniowania,
  • czasu połowicznego rozpadu substancji,
  • obiegu metabolicznego danego pierwiastka chemicznego (od współczynnika wchłaniania do organizmu, czasu biologicznego półtrwania w organizmie, rodzaju tkanki).

Pierwiastki promieniotwórcze dzieli się według klas radiotoksyczności (od 1 do 4):

  • I klasa radiotoksyczności to najgroźniejsze substancje (np.: alfapromieniotwórcze izotopy plutonu, polonu, ameryku, kiuru, neptunu, kalifornu oraz betapromieniotwórczy stront-90),
  • II klasa to większość typowych produktów rozszczepienia skażających środowisko (np.: izotopy jodu, cezu, ceru, europu itp.),
  • III i IV klasa to mniej szkodliwe substancje.

W trakcie badań nad radiotoksycznością określa się maksymalne poziomy zawartości w organizmie oraz roczne limity wchłonięć (ALI, skrót od angielskiego zwrotu Annual Limit of Intake).

Dla ogółu ludności jako dawkę graniczną przyjmuje się wartość 1 mSv/rok[1], dawniej było to 5 mSv/rok. Dla ludzi zawodowo narażonych na promieniowanie jonizujące jako dawkę graniczną przyjmuje się 20 mSv/rok[1], jednak w wyjątkowych sytuacjach oraz spełniając odpowiednie warunki może ona wynieść 50 mSv/rok, jednakże średnia za 5 kolejnych lat w takim przypadku nie może przekroczyć 20mSv/rok[2].

Przypisy

  1. a b Załącznik nr 4 - DAWKI GRANICZNE PROMIENIOWANIA JONIZUJĄCEGO, [w:] Ustawa Prawo Atomowe, tekst jednolity, „Dziennik Ustaw”, Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej dnia 11 maja 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo atomowe, 22 czerwca 2023, Dz.U. 2023 poz. 1173  (pol.).
  2. Rozdział 3 - Bezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna oraz ochrona zdrowia pracowników2. Art. 17, [w:] Ustawa Prawo Atomowe, tekst jednolity, „Dziennik Ustaw”, Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej dnia 11 maja 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy - Prawo atomowe, 22 czerwca 2023, Dz.U. 2023 poz. 1173  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Odpady promieniotwórcze. dsid.ipj.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-20)].
  • Ustawa Prawo Atomowe, tekst jednolity aktualny na 2023-11-04