Pyrrhula
| Pyrrhula[1] | |||
| Brisson, 1760[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – gil płomienny (P. erythrocephala) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | łuszczakowate | ||
| Podrodzina | łuskacze | ||
| Plemię | Pyrrhulini | ||
| Rodzaj | Pyrrhula | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Loxia pyrrhula Linnaeus, 1758 | |||
| Synonimy | |||
| | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Pyrrhula – rodzaj ptaków z podrodziny łuskaczy (Carduelinae) rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji i na Azorach[5].
Morfologia
Długość ciała 14–17 cm; masa ciała 17–38 g[6].
Systematyka
Etymologia
- Pyrrhula: epitet gatunkowy Loxia pyrrhula Linnaeus, 1758; średniowiecznołac. pyrrhula „gil”, od gr. πυρρουλας purrhoulas „robakożerny ptak” wymieniony przez Arystotelesa, identyfikowany jako rudzik lub gil. W ornitologii kombinacja pyrrhul- jest często używana do określenia grubodziobych ptaków lub tych z czerwoną piersią[7].
- Protopyrrhula: gr. πρωτο- prōto- „pierwszy, świeży”; rodzaj Pyrrhula Brisson, 1760[8]. Gatunek typowy: Pyrrhula nipalensis Hodgson, 1836.
- Pyrrhia: gr. πυρρος purrhos „w kolorze płomienia, czerwony”, od πυρ pur, πυρος puros „ogień”[9]. Gatunek typowy: Loxia pyrrhula Linnaeus, 1758.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[10]:
- Pyrrhula nipalensis Hodgson, 1836 – gil łuskogłowy
- Pyrrhula leucogenys Ogilvie-Grant, 1895 – gil białouchy
- Pyrrhula aurantiaca Gould, 1858 – gil pomarańczowy
- Pyrrhula erythrocephala Vigors, 1832 – gil płomienny
- Pyrrhula erythaca Blyth, 1862 – gil siwogłowy
- Pyrrhula murina Godman, 1866 – gil azorski – takson wyodrębniony z P. pyrrhula[11][12]
- Pyrrhula pyrrhula (Linnaeus, 1758) – gil zwyczajny
- †Pyrrhula crassa – wymarły gatunek z Azorów[13]
Przypisy
- ↑ Pyrrhula, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ M.J. Brisson: Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés: a laquelle on a joint une description exacte de chaque espece, avec les citations des auteurs qui en ont traité, les noms quils leur ont donnés, ceux que leur ont donnés les différentes nations, & les noms vulgaires. T. 1. Paryż: Ad Ripam Augustinorum, apud Cl. Joannem-Baptistam Bauche, bibliopolam, ad Insigne S. Genovesae, & S. Joannis in Deserto, 1760, s. 36. (fr.).
- ↑ В.Л. Вiанки. Ревизiя формъ рода Pyrrhula, сем. Fringillidae, ихъ филогенезъ и географическое распространенiе. „Извъстiя Императорской Академш Наукъ”. V серiи. 25, s. 162, 193, 1906. (ros.).
- ↑ F. Gill & D. Donsker: Finches, euphonias. IOC World Bird List: Version 9.1. [dostęp 2019-03-12]. (ang.).
- ↑ Collar, Newton i Clement 2010 ↓, s. 607–609.
- ↑ Pyrrhula, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-18] (ang.).
- ↑ Protopyrrhula, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-18] (ang.).
- ↑ Pyrrhia, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-01-18] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pyrrhulini Vigors, 1825 (wersja: 2018-09-30). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-03-12].
- ↑ Collar, Newton i Clement 2010 ↓, s. 608.
- ↑ T. Töpfer, E. Haring, T.R. Birkhead, R.J. Lopes, L. Liu Severinghaus, J. Martens, M. Päckert. A molecular phylogeny of bullfinches Pyrrhula Brisson, 1760 (Aves: Fringillidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 58 (2), s. 271–282, 2011. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.10.015. (ang.).
- ↑ J.C Rando, H. Pieper, Storrs L. Olson, F. Pereira i J.A. Alcover. A new extinct species of large bullfinch (Aves: Fringillidae: Pyrrhula) from Graciosa Island (Azores, North Atlantic Ocean). „Zootaxa”. 4282 (3), s. 567–583, 2017. DOI: 10.11646/zootaxa.4282.3.9. (ang.).
Bibliografia
- N. Collar, I. Newton & P. Clement: Family Fringillidae (Finches). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 440–617. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).
- Universalis: bouvreuil
- SNL: dompap
