Puzanek kaspijski

Alosa caspia

(Eichwald, 1838)

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

śledziokształtne

Rodzina

śledziowate

Rodzaj

Alosa

Gatunek

puzanek kaspijski

Synonimy
Alosa alosa bulgarica Drensky, 1934 Alosa bulgarica Drensky, 1934 Alosa caspia caspia (Eichwald, 1838) Caspialosa caspia (Eichwald, 1838) Caspialosa caspia aestuarina Berg, 1932 Caspialosa caspia kaidakensis Kazancheev, 1936 Caspialosa caspia persica Iljin, 1927 Caspialosa caspia salina Svetovidov, 1936 Caspialosa knipowitschi Iljin, 1927 Clupea caspia Eichwald, 1838

Kategoria zagrożenia (CKGZ)^[1]

najmniejszej troski

Multimedia w Wikimedia Commons

Puzanek kaspijski^[2] (Alosa caspia) – gatunek anadromicznej ryby z rodziny śledziowatych (Clupeidae).

Występowanie

Morze Czarne, Morze Azowskie i Morze Kaspijskie. Na tarło wpływa do rzek. Tworzy wiele odmian uznawanych czasem za podgatunki. W Morzu Czarnym tworzy populację wędrowną, w Morzu Kaspijskim kilka odmian, w tym wędrowne i półwędrowne.

Podgatunki

Alosa caspia caspia^[3] – podgatunek nominatywny
puzanek astrabadzki^[2] (Alosa caspia knipowitschi^[4]) – występuje w północnej części Morza Kaspijskiego
puzanek enzeliński^[2] (Alosa caspia persica^[5]) – występuje w Morzu Kaspijskim
puzanek północno-wschodni^[2] (Alosa caspia salina) – występuje w Morzu Kaspijskim

Wcześniej wyróżniano jeszcze podgatunki, które obecnie klasyfikowane są jako Alosa tanaica^[6]:

puzanek dunajski^[2] (Alosa caspia nordmanni) – występuje w zachodniej części Morza Czarnego i rzekach wpadających do niego, m.in. w Dunaju
puzanek paleostomski^[2] (Alosa caspia palaeostomi) – występuje w Morzu Czarnym^[2]
puzanek azowski^[2] (Alosa caspia tanaica) – występuje we wschodniej części Morza Czarnego i w rzekach wpadających do niego m.in. Donu

Cechy morfologiczne

Osiąga długość 30 cm. Ciało silnie bocznie spłaszczone. Na bokach za łukami skrzelowymi kilka ciemnych plam.

Rozród

Tarło odbywa wiosną w najwyższych partiach rzek, w dość zimnej wodzie o głębokości 2–4 m.

Znaczenie gospodarcze

Ma duże znaczenie gospodarcze, szczególnie w północnej części Morza Kaspijskiego.

Przypisy

↑ Alosa caspia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
↑ Alosa caspia caspia. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
↑ Alosa caspia knipowitschi. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
↑ Alosa caspia persica. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 24 marca 2009]
↑ RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., RichardR. Van der Laan RichardR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 11 lutego 2013 [dostęp 2013-02-25] (ang.).

Bibliografia

Puzanki. W: Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
Friz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Warszawa: Świat Książki, 1997, s. 28-29. ISBN 83-7129-441-7.