Preny

Preny
Prienai
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Litwa

Okręg

 kowieński

Prawa miejskie

1791[1]

Burmistrz

Algimantas Matulevičius

Powierzchnia

8,34 km²

Populacja (2002)
• liczba ludności
• gęstość


11 000[1]
1322,12 os./km²

Nr kierunkowy

319

Kod pocztowy

LT-59126

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Preny”
Ziemia54°38′N 23°56′E/54,633333 23,933333
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Preny (lit. Prienai) – miasto na Litwie, położone w okręgu kowieńskim, 39 km od Kowna, 40 km od Mariampola.

Historia

W XVI wieku Preny były starostwem, które w 1644 król Władysław IV Waza nadał Gotardowi Butlerowi, towarzyszowi niewoli francuskiej Jana Kazimierza w latach 1638–1640. Butler na wzgórzu wzniósł zamek przypominający zamek francuski w Citeron, gdzie byli więzieni. Rodzina Butlerów miała te dobra do 1773 roku, kiedy to przeszły w ręce Sapiehów, którzy mieli je do 1857. Następnie stały się własnością rządową.

Podczas okupacji hitlerowskiej, 14 sierpnia 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1200 osób. Już 14 sierpnia 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano w getcie. Sprawcami zbrodni były litewskie służby bezpieczeństwa[2].

Zabytki

  • Ślady zamku. Zamek Butlera zniszczyli Szwedzi w 1701. Pozostały po nim fundamenty, wały i fosy.
  • Papiernia z napędem wodnym z 1785 założona przez Kazimierza Sapiehę, jedna z największych w Królestwie Polskim. Później należała do Szulców. Zakład działał do I wojny światowej.
  • Kościół Objawienia Pańskiego, drewniany, barokowy z 1750, przebudowany w 1875 z cennym wyposażeniem wnętrza. W pobliżu XVIII-wieczna murowana kaplica grobowa Szuksztów[3].

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, drzewny oraz lekki[1].

Współpraca zagraniczna

Przypisy

  1. a b c Preny, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2021-08-06] .
  2. Geoffrey P.G.P. Megargee Geoffrey P.G.P. (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1107 .
  3. Grzegorz Rąkowski: Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Litwie. Warszawa: Burchard Edition, 1999-10-16, s. 227–228. ISBN 83-87654-07-8.

Linki zewnętrzne

  • Preny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 35 .
  • Preny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 515 .
  • p
  • d
  • e
Powiat mariampolski (1867–1920)
Przynależność wojewódzka
Gminy miejskie ()
Gminy wiejskie ()
  • Aleksota
  • Antonowo
  • Balwierzyszki
  • Chlebiszki
  • Freda
  • Gudele
  • Jaworowo
  • Kwieciszki
  • Michaliszki
  • Pilwiszki (od 1870)
  • Pogiermoń
  • Poniemoń (do 1868)
  • Poniemoń-Pożajście (od 1868)
  • Pożajście (do 1868)
  • Szumsk
  • Wejwery
  • J9U: 987007524770905171
  • LNB: 000285440
  • PWN: 3962083
  • VLE: prienai