Pień trzewny
Pień trzewny (łac. truncus coeliacus lub truncus celiacus) – krótka tętnica o szerokim promieniu, która jest najwyżej położonym większym odgałęzieniem aorty brzusznej. Jest jedną z trzech gałęzi trzewnych - wraz z tętnicą krezkową górną i tętnicą krezkową dolną.
Zakres unaczynienia
Pień trzewny zaopatruje w krew następujące narządy: żołądek, śledzionę (w całości) oraz częściowo trzustkę, dwunastnicę, dolną część przełyku i wątrobę. Należy zauważyć, że zakres unaczynienia trzech głównych tętnic trzewnych nie pokrywa się i zakrzep jakiejkolwiek z nich powoduje martwicę zaopatrywanych przez nie narządów. Nie jest też możliwe dłuższe podwiązanie tych naczyń u żywego człowieka.
Gałęzie
Po odejściu od przedniej ściany aorty kieruje się do przodu oraz lekko w stronę prawą. Po przejściu 1–3 cm dzieli się na następujące naczynia (od najmniejszego do największego):
| Tętnica | Gałęzie |
| tętnica żołądkowa lewa (łac. arteria gastrica sinistra) | gałązki zaopatrujące przełyk oraz żołądek |
| tętnica wątrobowa wspólna (łac. arteria hepatica communis) | tętnica wątrobowa właściwa, tętnica żołądkowo-dwunastnicza |
| tętnica śledzionowa (łac. arteria lienalis) | tętnica żołądkowo-sieciowa lewa, drobne tętniczki zaopatrujące trzustkę |
W ok. 15%[1] przypadków stwierdza się zmienności pnia trzewnego. Najczęstszą odmianą jest wspólne odejście dwóch tętnic zamiast trzech.
Odpływ żylny
Z rejonów zaopatrywanych przez pień trzewny krew odpływa przez żyłę wrotną do wątroby.
Schemat
Schemat kolejnych gałęzi pnia trzewnego:
| pień trzewny | |||||||||||||||||||||
| tętnica żołądkowa lewa | tętnica wątrobowa wspólna | tętnica śledzionowa | |||||||||||||||||||
| gałązki przełykowe | gałązki do dna żołądka | zaopatruje górną część krzywizny mniejszej | tętnica wątrobowa właściwa | tętnica żołądkowo-dwunastnicza | tętnice trzustkowe | tętnice żołądkowe krótkie | tętnica żołądkowo-sieciowa lewa | unaczynia śledzionę | |||||||||||||
| tętnica pęcherzykowa | tętnica żołądkowa prawa | tętnice wątrobowe | tętnica żołądkowo- -sieciowa prawa | tętnica trzustkowo- -dwunastnicza górna | zaopatrują trzustkę | zaopatrują dno żołądka | zaopatruje górną część krzywizny większej | ||||||||||||||
| zaopatruje pęcherzyk żółciowy | zaopatruje dolną część krzywizny mniejszej | zaopatrują wątrobę | zaopatruje dolną część krzywizny większej | zaopatruje część trzustki i dwunastnicy | |||||||||||||||||
Przypisy
- ↑ A. Bochenek, M. Reicher Anatomia człowieka, s.277, tom III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Bibliografia
- T. Marciniak Anatomia prawidłowa człowieka, AM we Wrocławiu, Wrocław 1991.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
- Britannica: science/celiac-artery
