Perydot

Ten artykuł od 2011-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Perydot

Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	((Mg, Fe)2SiO4)
Twardość w skali Mohsa	6,5–7
Przełam	muszlowy, kruchy
Łupliwość	wyraźna
Układ krystalograficzny	rombowy
Gęstość minerału	3,2–4,3 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	żółto zielony do brązowo zielonego
Rysa	biała
Połysk	szklisty, na przełomie tłusty
Współczynnik załamania	(dwójłomność): ${\displaystyle n_{o}=1{,}690,}$ ${\displaystyle n_{e}=1{,}654,}$ (długość fali ~ 590 nm)
Inne	Dyspersja: 0,020
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Perydot – szlachetna odmiana oliwinów. Nazywany także chryzolitem, choć można się spotkać z użyciem nazwy chryzolit dla kamieni żółtozielonych. Chociaż oliwin jest dość często spotykanym minerałem, perydot jest rzadki.

Perydot znaleziono w próbkach pyłu kosmicznego z sondy Stardust.

Właściwości

• Pleochroizm – zmienny, zależnie od zawartości żelaza, a także, w mniejszym stopniu, od obecności innych pierwiastków towarzyszących
• Widmo absorpcyjne – silne spektrum absorpcyjne żelaza, z charakterystycznymi pasmami absorpcji o zróżnicowanym maksimum natężenia.
• Luminescencja – brak
• Inkluzje – liczne; wrostki ilmenitu, magnetytu, chromitu i innych spineli chromowych

Występowanie

Znajduje się go w: Australii, Brazylii, Chinach, Kenii, Meksyku, Birmie, Norwegii, Pakistanie, RPA, Sri Lance, Tanzanii i USA (stany: Arizona, Hawaje, Nevada i Nowy Meksyk). Perydot jest wydobywany w celach komercyjnych w Arabii Saudyjskiej.

Wydobywany był już 3500 lat temu na egipskiej Wyspie św. Jana leżącej na Morzu Czerwonym.

Zastosowanie

Jest to poszukiwany i wysoko ceniony kamień szlachetny.

Szczególnie efektowne są oliwiny o intensywnej zieleni oraz o zabarwieniu złocistozielonkawym; także oliwinowe kocie oko i oliwin gwiaździsty. W jubilerstwie stosuje się szlif schodkowy, brylantowy, rzadziej kaboszonowy. Większe okazy są cenne gemmologicznie i eksponowane w muzeach.

Największy znaleziony kryształ znajduje się w Smithsonian Institution w Waszyngtonie, ma 310 karatów (62 g). Jedna z odmian perydotu, nazywana kaszmirską, pochodzi z Pakistanu. Wielkość tych kamieni pozwala jubilerom na otrzymanie klejnotów ponad 100 karatowych.

Kolekcja 954 oliwinów właściwych znajduje się w zbiorach muzeum Topkapı w Stambule w Turcji (kamienie ozdabiają tron).

Kultura

Jego nazwa pochodzi prawdopodobnie od arabskiego słowa faridat oznaczającego kamień szlachetny, lub francuskiego peritot oznaczającego nieczysty. Nazywany jest szmaragdem ubogich. Używany był do wyrobu biżuterii sakralnej. Znaleziono egipską biżuterię z II tysiąclecia p.n.e., w której klejnoty pochodziły z wyspy św. Jana.

Hawajczycy uważają, że kamienie te są łzami bogini Pele.

Perydot znaleziono w próbkach pyłu kosmicznego z sondy Stardust.

Znana odmiana perydotu, nazywana kaszmirską, pochodzi z Pakistanu. Wielkość tych kamieni pozwala jubilerom na otrzymanie klejnotów ponad 100 karatowych.

Dawni medycy radzili pić wszelkie napoje zdrowotne z naczyń wykonanych z tego kamienia. Miało to zapewnić szybsze i skuteczniejsze działanie.

W litoterapii i ezoteryce jest uważany za uspokajający, odtruwający i uzdrawiający, zwłaszcza dla nerek, wątroby i trzustki.