Pętna

Pętna
przysiółek wsi
Ilustracja
Widok na Pętną z szosy do Przełęczy Małastowskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

gorlicki

Gmina

Sękowa

Sołectwo

Małastów

Część miejscowości

Małastów

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

38-307[2]

Tablice rejestracyjne

KGR

SIMC

0464828

Położenie na mapie gminy Sękowa
Mapa konturowa gminy Sękowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pętna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pętna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pętna”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pętna”
Ziemia49°32′56″N 21°16′16″E/49,548889 21,271111[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Cerkiew w Pętnej

Pętna (j. łemkowski Панкна) – przysiółek wsi Małastów w Polsce, położony w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Sękowa[3][4]. Liczy około 40 domów, 150 mieszkańców.

Położenie

Wieś leży w północnej części Beskidu Niskiego. Jej zabudowa jest rozciągnięta na długości ok. 4 km w górnej części doliny potoku Małastówka. Od północy ogranicza ją grzbiet Kornuty (677 m n.p.m.) i Dziamery (756 m n.p.m.), od południa Wierch Wirchne (635 m n.p.m.).

Historia

Lokowana była na prawie wołoskim w 1557 r. przez starostę bieckiego Stanisława Bonera. Za czasów Rzeczypospolitej była wsią królewską, natomiast w okresie zaborów należała do rodziny Siemieńskich.

W II poł. XIX w. wydobywano w Pętnej ropę naftową: w 1881 r. istniało tu 5 szybów głębokości do 130 m, należących do żydowskiej rodziny Wetheimerów. Wieś liczyła wówczas (1885 r.) 105 gospodarstw z 680 mieszkańcami. Próby wznowienia wydobycia ropy w latach międzywojennych nie powiodły się: zaczopowane rury widoczne są do dziś w pobliżu cerkwi.

W latach 1975–1998 przysiółek administracyjnie należał do województwa nowosądeckiego.

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[5]

  • cerkiew św. Paraskewy (od 27 października 1999 r. właścicielem świątyni jest greckokatolicka parafia św. Paraskewii[6]) – położona w dolnej części wsi. Została zbudowana w 1916 r., murowana, na planie krzyża greckiego w stylu bizantyjskim;
    • dzwonnica – pozostałość po drewnianej cerkwi z 1700, która stała tu do 1935 roku.
    • cmentarz grzebalny.
  • cmentarz wojenny nr 63 z I wojny światowej, (114 żołnierzy obydwu armii, poległych 2 maja 1915 r.) – na pn. stokach Wierchu Wirchne.

Szlaki turystyczne

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 99099
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 761 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 .
  6. Informacje o parafii. [dostęp 2014-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-26)].

Bibliografia

  • Beskid Niski. Mapa turystyczna 1:50 000, wyd. X (poprawione) Compass, Kraków 2013, ISBN 978-83-7605-224-3;
  • Krukar Wojciech, Kryciński Stanisław, Luboński Paweł, Olszański Tadeusz A. i in.: Beskid Niski. Przewodnik, wyd. II poprawione i aktualizowane, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Pruszków 2002, ISBN 83-85557-98-9;

Linki zewnętrzne

  • Pętna, rus. ''Pantna'', w dok. ''Patna'', wś, pow. gorlicki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 39 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Sękowa
Wsie
Integralne
części wsi
  • Banica
  • Bednarszczówka
  • Chłopski Las
  • Ćwiercie (Sękowa)
  • Ćwiercie (Siary)
  • Długie
  • Dół
  • Dragaszów
  • Duszówka
  • Dziadówka
  • Góra
  • Górki
  • Jasionka
  • Kawiory
  • Kozkówka
  • Kozłówka
  • Kozylów
  • Kraczeniówka
  • Koźlenice
  • Kraczonka (Męcina Mała)
  • Kraczonka (Ropica Górna)
  • Męcianki
  • Na Szlabancie
  • Nalepówka
  • Niżny Koniec
  • Pętna
  • Pietrówka
  • Podlesie
  • Podole
  • Postronie
  • Przegonina
  • Przybytniówka
  • Pstrążne
  • Puste Pole (Sękowa)
  • Puste Pole (Siary)
  • Rzemieszka
  • Siary Górne
  • Siary Środkowe
  • Wyżny Koniec
  • Za Kościołem
  • Zawodzie
Nieistn. wieś
  • Lipna

Gmina Sękowa