OJ 287
 | |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
|---|---|
| Typ | lacertyda, kwazar |
| Rektascensja | 08h 54m 48,9s |
| Deklinacja | +20° 06′ 31″ |
| Odległość | 3,5 mld ly[1] |
| Przesunięcie ku czerwieni | 0,3060 |
| Jasność obserwowana | 14,0m |
| Alternatywne oznaczenia | |
| PG 0851+202 | |
OJ 287 – galaktyka aktywna z grupy lacertyd znajdująca się gwiazdozbiorze Raka.
Spośród innych lacertyd wyróżnia ją fakt niemal okresowej zmienności. W zakresie optycznym galaktyka ta wykazuje silne pojaśnienia z okresem około 11-12 lat. Ostatni rozbłysk miał miejsce we wrześniu 2007 roku. Chociaż silna zmienność jest typowa dla wszystkich aktywnych galaktyk, to zmienność ta w innych obiektach nie ma charakteru okresowego, a zatem własności OJ 287 są bardzo zagadkowe. Odkrycia dokonano badając zmienność tego obiektu na przestrzeni ponad 100 lat – galaktyka jest jedną z nielicznych, dla których istnieją historyczne pomiary jasności od roku 1891. Źródło świeci także w zakresie radiowym i rentgenowskim.
Proponowane wyjaśnienie to istnienie w jądrze galaktyki dwóch supermasywnych czarnych dziur. Jedna, o wyjątkowo dużej masie (ocenianej na 1,8 × 1010 mas Słońca), jest otoczona dyskiem akrecyjnym[2], co czyni ją ponad 6 razy bardziej masywną niż poprzedni największy znany obiekt tego typu[1]. Druga czarna dziura, o znacznie mniejszej masie, obiega ją, przecinając dwukrotnie w czasie okresu orbitalnego dysk akrecyjny, co powoduje optyczny rozbłysk. Okres orbitalny układu dwóch czarnych dziur powinien ulegać skróceniu w wyniku emisji fal grawitacyjnych.
Przypisy
- ↑ a b David Shiga: Biggest black hole in the cosmos discovered. [w:] New Scientist [on-line]. 2008-01-10.
- ↑ M. J. Valtonen, H. J. Lehto, K. Nilsson, J. Heidt i inni. A massive binary black-hole system in OJ 287 and a test of general relativity. „Nature”. 452 (7189), s. 851–853, 2008. DOI: 10.1038/nature06896. arXiv:0809.1280. PMID: 18421348. Bibcode: 2008Natur.452..851V.
Bibliografia
- M. J. Valtonen i in. Predicting the Next Outbursts of OJ 287 in 2006-2010. „The Astrophysical Journal”. 646 (1), s. 36-48, 2006-07-20. DOI: 10.1086/504884. (ang.).
- M. J. Valtonen i in. The 2005 November Outburst in OJ 287 and the Binary Black Hole Model. „The Astrophysical Journal Letters”. 643 (1), s. L9-L12, maj 2006. DOI: 10.1086/505039. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Object: OJ 287. astronomy.swin.edu.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-09-25)]. (SAO Observers)
- OJ 287 2005-2008 Project (Tuorla Observatory)
- OJ 287 w bazie SIMBAD (ang.)
- OJ 287 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)
