Monaster Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni w Solwyczegodsku
![]() | |||
Remontowany sobór klasztorny, stan ze stycznia 2011 | |||
Państwo |
| ||
---|---|---|---|
Miejscowość | Solwyczegodsk | ||
Kościół | |||
Rodzaj klasztoru | męski | ||
Eparchia | archangielska i chołmogorska | ||
Klauzura | nie | ||
Obiekty sakralne | |||
Sobór | Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni | ||
Fundator | Siemion, Jakow i Grigorij Stroganowowie | ||
Styl | |||
Materiał budowlany | cegła, kamień | ||
Data budowy | 1688–1693 | ||
Data zamknięcia | po 1917 | ||
Data reaktywacji | nie reaktywowany | ||
Położenie na mapie obwodu archangielskiego ![]() | |||
Położenie na mapie Rosji ![]() | |||
![]() | |||
|
Monaster Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni – nieczynny męski klasztor prawosławny w Solwyczegodsku.
Monaster został założony w 1565 z inicjatywy Siemiona, Jakowa i Grigorija Stroganowów. Do 1570 wznieśli oni dla wspólnoty pierwszą, drewnianą cerkiew pod wezwaniem Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni[1]. W latach 1688–1693 na miejscu zniszczonej w pożarze cerkwi powstał kamienny sobór pod tym samym wezwaniem. Była to kolejna fundacja rodziny Stroganowów, która traktowała wzniesienie świątyni jako podkreślenie swojej potęgi i bogactwa (podobnie jak inna cerkiew Solwyczegodska, sobór Zwiastowania)[1]. W 1712 miało miejsce poświęcenie gotowego obiektu[1]. Budynek był wzniesiony w stylu baroku moskiewskiego ze specyficznymi cechami wszystkich obiektów fundowanych przez Stroganowów (m.in. cerkiew Narodzenia Matki Bożej w Niżnym Nowogrodzie, sobór Trójcy Świętej w Wierchoturiu)[1]. Sobór zbudowano z cegły, z bogatą dekoracją rzeźbiarską z białego kamienia, i zwieńczono pięcioma kopułami, na których znajdowały się złocone krzyże[2]. Część portali zdobiących drzwi cerkwi została pozłocona[2]. W zdobieniach wykorzystano motyw winorośli, który następnie powtórzono w ikonostasie we wnętrzu obiektu[2]. Inspiracją dla architektury cerkwi mogła być, obok baroku moskiewskiego, tradycja baroku holenderskiego (istnieje nawet teza o sprowadzeniu przez Stroganowa artystów holenderskich do pracy nad budowlą)[2]. Grigorij Stroganow, wznosząc sobór, pragnął przyczynić się do powstania budowli jeszcze wspanialszej niż sobór Zwiastowania w Solwyczegodsku, zbudowany na koszt jego przodków[3].
W 1693 w Moskwie zespół artystów kierowany przez Grigorija Iwanowa wykonał dla soboru siedmiorzędowy ikonostas[4]. Ikony napisał Stiepan Narykow, który uczył się malarstwa w krajach Europy zachodniej, stąd wykonane przez niego wizerunki świętych nie przypominają tradycyjnych dla ikonografii wschodniosłowiańskiej przedstawień[4]. W soborze Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni funkcjonowało pięć ołtarzy: Gruzińskiej Ikony Matki Bożej, Wszystkich Świętych, Objawienia Pańskiego, św. św. Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich oraz św. Mitrofana z Woroneża[4]. Pierwotnie obok soboru znajdowała się dzwonnica (niezachowana do naszych czasów), zaś w jej najbliższym sąsiedztwie chowano uważanych w okolicy za świętych jurodiwych[4]. Cały kompleks monasterski otaczał mur[4].
Już po kilku latach po otwarciu soboru monaster Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni spłonął, został jednak natychmiast odbudowany[4].
Monaster w Solwyczegodsku został zlikwidowany po rewolucji październikowej, a jego ostatni przełożony, archimandryta Teodozjusz (Sobolew), rozstrzelany w Koriażemskim Monasterze św. Mikołaja[5]. Do dnia dzisiejszego z kompleksu budynków klasztornych przetrwał jedynie opuszczony po 1917 sobór.
Przypisy
Bibliografia
- I. Bartieniew, W. Fiodorow, Architiekturnyje pamiatki russkogo siewiera, Iskusstwo, Moskwa–Leningrad 1968
- A. Nizowskij, Samyje znamienityje monastyri i chramy Rossii, Wecze, Moskwa 2000, ISBN 5-7838-0578-5