Mieczysław Grydzewski

Mieczysław Grydzewski
Mieczysław Grycendler
Grydz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1894
Warszawa

Data i miejsce śmierci

9 stycznia 1970
Londyn

Zawód, zajęcie

historyk, dziennikarz, felietonista

Narodowość

żydowska

Tytuł naukowy

doktor nauk filozoficznych

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Multimedia w Wikimedia Commons
„Wiadomości Literackie”, nr 44 (515), 1933

Mieczysław Grydzewski, oryg. Mieczysław Grützhändler, później Grycendler (ur. 27 grudnia 1894 w Warszawie, zm. 9 stycznia 1970 w Londynie) – polski historyk pochodzenia żydowskiego, felietonista, dziennikarz, redaktor czasopisma „Skamander” oraz tygodnika „Wiadomości Literackie”.

Życiorys

Syn Jakuba i Cecylii z Beudelschów. W czasie I wojny światowej rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Moskiewskim, które kontynuował na Uniwersytecie Warszawskim pod kierunkiem prof. Marcelego Handelsmana, uzyskując w 1922 stopień doktora nauk filozoficznych.

W czasie wojny polsko-bolszewickiej pracował wraz z Janem Lechoniem i Julianem Tuwimem w Biurze Prasowym Wodza Naczelnego Józefa Piłsudskiego. Założyciel i redaktor pism literackich dwudziestolecia międzywojennego: „Skamander” i „Wiadomości Literackie”. Na łamach tego pierwszego powstała grupa literacka o takiej samej nazwie; to drugie pod zmienianą nazwą („Wiadomości Polskie, Polityczne i Literackie” oraz „Wiadomości”) prowadził nieprzerwanie na emigracji w Paryżu (od 1939) i Londynie (od 1940) przez lat 40., nierzadko skłócony z przedwojennymi przyjaciółmi, którym nie mógł wybaczyć powrotu do Polski i służalczego popierania stalinizmu (szczególnie dotyczyło to Juliana Tuwima)[1].

Grydzewski był też w „Wiadomościach” autorem felietonów pod tytułem Silva rerum. I mimo że do ich autorstwa nie przyznawał się (podpisywał je przeróżnymi pseudonimami, a nawet prowadził w nich polemiki z redaktorem naczelnym), to wkładał w nie większość swego czasu i energii twórczej. Felietony te powstawały zazwyczaj w czytelni British Museum i analizowały wynajdywane historyczne ciekawostki nt. Polski oraz literatury. Dużo miejsca zajmuje w nich też wątek polskich Żydów. W 1966 po znacznym pogorszeniu stanu zdrowia przekazał prowadzenie „Wiadomości” Michałowi Chmielowcowi, pozostawiając sobie dział Silva rerum[2].

W 1957 powołał emigracyjną Akademię Literatury, zwaną Akademią Grydzewskiego i ustanowił „Nagrodę Wiadomości” przyznawaną corocznie do 1990 dla najlepszej książki polskiej wydanej na emigracji[3].

W 1994 pojawił się pierwszy książkowy wybór felietonów M. Grydzewskiego Silva rerum.

Upamiętnienie

  • Jedna z alejek parkowych w Warszawie nosi nazwę: „Aleja Mieczysława Grydzewskiego”[4].

Przypisy

  1. Liberalny despota – Mieczysław Grydzewski. Żydowski Instytut Historyczny. [dostęp 2024-03-18]. (pol.).
  2. Zbigniew Judycki Mazowszanie w świecie, część III. Niepodległość i Pamięć 23/1 (53), 365-443, 2016.
  3. Mieczysław Grydzewski. bu.umk.pl. [dostęp 2024-03-18]. (pol.).
  4. Mapa – Aleja Mieczysława Grydzewskiego – Warszawa. e-turysta.pl. [dostęp 2024-03-18]. (pol.).

Bibliografia

  • Mieczysław Grydzewski, Jan Lechoń, Listy 1923–1956, Biblioteka „Więzi”, 2006, ISBN 83-60356-26-2
  • Mieczysław Grydzewski, bu.umk.pl
  • Cyryl Skibiński, Liberalny despota – Mieczysław Grydzewski, Żydowski Instytut Historyczny

Linki zewnętrzne

  • Grydzewski heurysta i erudyta
  • Zarys biografii M. Grydzewskiego. zwoje-scrolls.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-10-23)].
  • „Wiadomości”, Londyn 1946–1981 – wersja zdigitalizowana w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000081510133
  • VIAF: 71438289
  • LCCN: n91093615
  • GND: 119055546
  • BnF: 122044794
  • SUDOC: 03067560X
  • NKC: js2010605732
  • NTA: 133588122
  • CiNii: DA08582293
  • Open Library: OL346601A
  • PLWABN: 9810608794405606
  • NUKAT: n94004553
  • J9U: 987007412307605171
  • LIH: LNB:Bmd9;=Bs
  • WorldCat: lccn-n91093615
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3908373