Machowino

Machowino
wieś
Ilustracja
Ruiny młyna w Machowinie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Ustka

Liczba ludności (2017-09-27)

604[2]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-270[3]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0752243[4]

Położenie na mapie gminy wiejskiej Ustka
Mapa konturowa gminy wiejskiej Ustka, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Machowino”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Machowino”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Machowino”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Machowino”
Ziemia54°33′03″N 17°00′05″E/54,550833 17,001389[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Machowino (kaszb. Wiôldżé Machòwino lub Machòwino[5], niem. Groß Machmin) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Ustka[6][4]. 31 grudnia 2007 r. wieś liczyła 515 mieszkańców[7].

Wieś jest siedzibą sołectwa Machowino[2].

Nazwa

Nazwa wsi wywodzi się od niepoświadczonej nazwy osobowej *Machoma z formantem dzierżawczym -ino, albo od nazwy osoowej Mach, Macho, z podwójnym formantem dzierżawczym -ow-ino[8]. Friedrich Lorentz w swoim Slovinzisches Wörterbuch podaje nazwę w pomorskiej redakcji gwarowej (Vje͂lђė) Mãχɵvjinɵ wraz z nazwami mieszkańców: Mãχɵvjȯu̯n, Mãχɵvjȯu̯nkă „machowinianin, machowinianka”[9].

Niemiecka nazwa (Groß) Machmin jest adaptacją fonetyczną nazwy pomorskiej i zachowuje pierwotną spółgłoskę nosową /m/. Współczesny zapis polski Machowino oddaje proces dysymilacyjny m-m > m-v, poświadczony w lokalnych narzeczach słowiańskich[8].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Machòwino[10].

 Zobacz też: Machowinko#Nazwa.

Geografia

Integralne części wsi Machowino[6][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0752250 Mącznik część wsi

Nieoficjalnie zachodnia część miejscowości jest nazywana Machowino Kolonia[11] lub Machowino Kolonia Zachodnia, a wschodnia Machowino Wschodnie lub Machowino Kolonia Wschodnia.

Historia

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Zabytki

  • kościół filialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego parafii św. Franciszka z Asyżu w Wytownie[12]. Świątynia neogotycka z pozostałościami starszej fundacji m.in. witraż herbowy i płyta nagrobna z końca XVI w., barokowa chrzcielnica, neogotyckie empory[13];
  • piętrowy pałac z pocz. XX w. o skromnych cechach klasycystycznych;
  • położony na skraju lasu XIX-wieczny cmentarz ewangelicki z zachowanymi licznymi krzyżami żeliwnymi[14].

Przypisy

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 75002
  2. ↑ a b Strategia Rozwoju Gminy Ustka na lata 2017-2027. s.14
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 755 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  4. ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ FriedrichF. Lorentz FriedrichF., Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim, 1923, s. 141  (pol.).
  6. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Strategia rozwoju gminy Ustka [online], Gmina Ustka, marzec 2009, s. 11 .
  8. ↑ a b WitoldW. Iwicki WitoldW., Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 72 .
  9. ↑ FriedrichF. Lorentz FriedrichF., Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter, Sankt Petersburg: Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, 1912, s. 1499 .
  10. ↑ FelicjaF. Baska-Borzyszkowska FelicjaF. i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 213, ISBN 978-83-62137-50-3 .
  11. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
  12. ↑ Parafia pw. św. Franciszka z Asyżu, Wytowno. Diecezja Koszaliński–Kołobrzeska. [dostęp 2019-07-14].
  13. ↑ PiotrP. Skurzyński PiotrP., Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 279, ISBN 978-83-7495-133-3 .
  14. ↑ Anna Jakubowska, Krzysztof Jakubowski: Pomorskie cmentarze. Gdańsk: 2012, s. 70. ISBN 978-83-62129-73-7.

Linki zewnętrzne

  • Machowino, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 882 .
  • Machowino – Groβ Machmin. Cmentarze ewangelickie w województwie słupskim. [dostęp 2019-07-14].
  • p
  • d
  • e
Gmina Ustka
Wsie
Kolonie
Osady
Części wsi
Nieoficjalne
części wsi

Herb Gminy Ustka