Lidija Nowikowa

Lidija Nowikowa
Лидия Сергеевна Новикова
Data urodzenia

10 października 1932

Data i miejsce śmierci

8 października 1965
Legnica

Narodowość

białoruska

Grób Lidii Nowikowej na Cmentarzu Komunalnym w Legnicy (2022)

Lidija Siergiejewna Nowikowa (ros. Лидия Сергеевна Новикова, ur. 10 października 1932, zm. 8 października 1965 w Legnicy) – Białorusinka[1], żona oficera Armii Radzieckiej, pierwowzór postaci Wiery Swietłowej z filmu Mała Moskwa.

Życiorys

Była żoną sowieckiego oficera, który pełnił służbę w dowództwie Północnej Grupy Wojsk w Legnicy[2]. Tam nawiązała romans z polskim sierżantem artylerii Edwardem Joncą.

Po tym, jak o sprawie dowiedziało się KGB, rodzinie Nowikowów nakazano opuścić Polskę i wrócić do Związku Radzieckiego. Jednak przed wyjazdem ciało Nowikowej zostało znalezione wiszące na drzewie w Lasku Złotoryjskim. Kobieta została pochowana w sowieckiej części legnickiego cmentarza komunalnego[3].

Edward Jonca rozwiódł się później z żoną i przeniósł do służby we Wrocławiu, z której odszedł w 1970 roku. Jego dalsze losy są nieznane[4].

Pamięć

W Legnicy Lidija Nowikowa otrzymała przydomek „legnickiej Julii”. Historia jej romansu z Polakiem stała się kanwą filmu fabularnego Mała Moskwa z 2008 roku (reż. Waldemar Krzystek)[2].

Po przeniesieniu cywilnych pochówków Rosjan z sowieckiej części cmentarza legnickiego do wspólnego grobu (z powodu odmowy przeznaczenia funduszy na utrzymanie tego miejsca przez stronę rosyjską) grób Lidii Nowikowej pozostał jedynym zachowanym na tym obszarze i został wpisany do ewidencji. Obecnie grób znajduje się w kwaterze 4C[5].

Po 2012 roku w Legnicy kilkakrotnie odbył się Festiwal Romansu Polsko-Rosyjskiego im. Lidii Nowikowej[6]. Wydarzenie zawsze rozpoczyna się ceremonią złożenia kwiatów przy grobie kobiety[7].

Przypisy

  1. Chrobot 2022 ↓, s. 12.
  2. a b Kim była naprawdę bohaterka «Małej Moskwy»?. wiadomosci.wp.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-14)].
  3. Wielka miłość w Małej Moskwie.
  4. O dwóch Iwanach, co machają z oddali.
  5. Ocalony grób Julii z 'Małej Moskwy'.
  6. II Legnicki Dzień Romansu Polsko-Rosyjskiego im. Lidii Nowikowej.
  7. Złożyli kwiaty na grobie Lidii Nowikowej.

Bibliografia

  • Agata Chrobot. „Miłość pod czerwoną gwiazdą”. Prawda i fikcja w filmie Waldemara Krzystka Mała Moskwa. „iNFOTEZY”. 1 (12), s. 23–47, 2022. Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach.