Kwas rycynolowy

Kwas rycynolowy
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
kwas (R)-12-hydroksy-cis-9-oktadekenowy
Inne nazwy i oznaczenia
kwas oleju rycynowego, kwas rącznikowy
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C18H34O3

Masa molowa

298,46 g/mol

Wygląd

żółta lub żółtawobrunatna, lepka ciecz[1]

Identyfikacja
Numer CAS

141-22-0

PubChem

643684

DrugBank

DB02955

SMILES
CCCCCCC(C\C=C/CCCCCCCC(=O)O)O
InChI
InChI=1S/C18H34O3/c1-2-3-4-11-14-17(19)15-12-9-7-5-6-8-10-13-16-18(20)21/h9,12,17,19H,2-8,10-11,13-16H2,1H3,(H,20,21)/b12-9-/t17-/m1/s1
InChIKey
WBHHMMIMDMUBKC-QJWNTBNXSA-N
Właściwości
Gęstość
0,942 g/cm³[1]; ciecz
Rozpuszczalność w wodzie
praktycznie nierozpuszczalny[1]
w innych rozpuszczalnikach
rozpuszczalny w etanolu, acetonie, eterze dietylowym i chloroformie
Temperatura topnienia

285 °C[1]

Temperatura wrzenia

416 °C[2]

Kwasowość (pKa)

4,78

Niebezpieczeństwa
Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2011-12-03]
Globalnie zharmonizowany system
klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Wykrzyknik
Uwaga
Zwroty H

H315, H319, H335

Zwroty P

P261, P305+P351+P338

Europejskie oznakowanie substancji
oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
Na podstawie podanej karty charakterystyki
Drażniący
Drażniący
(Xi)
Zwroty R

R36/37/38

Zwroty S

S26, S36

NFPA 704
Na podstawie
podanego źródła[2]
0
0
0
 
Temperatura zapłonu

224 °C (zamknięty tygiel)[3]

Numer RTECS

VJ3150000

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Kwas rycynolowy, kwas rącznikowyorganiczny związek chemiczny, nienasycony hydroksykwas karboksylowy. Otrzymywany jest z oleju rycynowego (łac. Oleum Ricini) jako główny jego składnik (80%) i stosowany w syntezie chemicznej. Estry kwasu rycynolowego wykorzystywane są jako środki powierzchniowo czynne w przemyśle tekstylnym.

Kwas rycynolowy oraz tworzące się stopniowo w środowisku jelit jego sole sodowe i potasowe (mydła rycynolowe) są głównie odpowiedzialne za przeczyszczające działanie oleju rycynowego[4].

Występuje w elajosomach różnych gatunków roślin, w których pełni funkcję wabiącą mrówki[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
  2. a b Department of Chemistry, The University of Akron: Ricinoleic acid. [dostęp 2011-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-09)]. (ang.).
  3. Kwas rycynolowy (nr R7257) w katalogu produktów Sigma-Aldrich (Merck). [dostęp 2011-12-03].
  4. A. Zejc, M. Gorczyca: Chemia leków. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 799. ISBN 83-200-2971-6.
  5. Zbigniew Podbielkowski, Maria Podbielkowska: Przystosowania roślin do środowiska. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1992, s. 511-512. ISBN 83-02-04299-4.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.