Koszary Grenadierów we Wrocławiu

Koszary Grenadierów
Symbol zabytku nr rej. A/676/506/Wm z 25.01.1993
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Adres

ul. Podwale 27-28

Typ budynku

koszary, użyteczności publicznej

Architekt

Schubert

Rozpoczęcie budowy

1828

Ukończenie budowy

1832

Ważniejsze przebudowy

70. XIX, 1906-09

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Koszary Grenadierów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Koszary Grenadierów”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Koszary Grenadierów”
Ziemia51°06′26″N 17°01′22″E/51,107222 17,022778
Multimedia w Wikimedia Commons

Koszary Grenadierów we Wrocławiu (Elfer Kaserne) – budynek położony we Wrocławiu przy obecnej ulicy Podwale pod numerami 27 i 28, wybudowany pierwotnie z przeznaczeniem na koszary. W budynku tym początkowo zlokalizowano koszary Kirasjerów, później Grenadierów. Po II wojnie światowej budynek stał się obiektem użyteczności publicznej, a także służył wielu instytucjom i firmom[1]. Budynek został wpisany do rejestru zabytków, jako obiekt z 1835 r., pod nr rej.: A/676/506/Wm, wpis z 25.01.1993 r.[2]

Historia

Pierwszym krokiem do powstania w tym miejscu budynku i koszar był zakup gruntu w 1824 roku z przeznaczeniem na koszary 1 Śląskiego Pułku Kirasjerów Gwardii "Wielki Elektor" (Leib-Kürassier-Regiment Grosser Kurfürst)[1][3]. W latach 1828-1832 wzniesiono tu dwukondygnacyjny budynek[1][4]. Projekt opracował dyrektor budowy Schubert. Koszary zajmowały obszar w granicach obecnych ulic: Podwale, Piłsudskiego, Pawłowa i Tęczowa[1]. Pułk Kirasjerów został tu przeniesiony w 1835 roku z poprzednich koszar położonych na Kępie Mieszczańskiej[1][5][3][6].

W 1869 (1972) roku Kirasjerzy zostali przeniesieni do nowych koszar wybudowanych w latach 1867-72 przy obecnej Alei Generała Józefa Hallera. Koszary przy ulicy Podwale przeznaczono natomiast dla 2 Śląskiego Pułku Grenadierów "Król Fryderyk III nr 11 (Grenadier-Regiment 11 "König Friedrich III)[1][6]. Później Grenadierzy przeniesieni zostali do koszar przy obecnej ulicy Długiej[6].

W latach 70. XIX wieku nastąpiła wyprzedaż terenów koszar pod zabudowę mieszkalną. Sam budynek podlegał rozbudowie, nadbudowie i przebudowie. Po II wojnie światowej przeznaczony był na potrzeby użyteczności publicznej. Korzystała z niego między innymi Politechnika Wrocławska[1]. Po przemianach ustrojowych w Polsce znalazły tu swoje siedziby także równe firmy, między innymi Przedsiębiorstwo Zmechanizowanych Robót Budownictwa Przemysłowego "Zachód"[7]. W kolejnych latach zmieniało się także przeznaczenie obiektu, który zaczął być wykorzystywany przez Starostwo Powiatu Wrocławskiego[1].

Architektura

Pierwotny budynek powstał jako obiekt oparty na planie wydłużonego prostokąta, o 2 kondygnacjach i z krótkimi skrzydłami bocznymi, ryzalitem głównym i dwoma ryzalitami narożnymi. W latach 70. XIX wieku budynek rozbudowano między innymi nadbudowując go o jedną kondygnację oraz rozbudowując skrzydła boczne. W 1906-09 wykonano kolejną przebudowę budynku[1]. W latach 2019-2021 wykonano remont generalny budynku z zewnątrz i wewnątrz. Elewacja zmieniła kolor.[8]

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i Harasimowicz 2006 ↓, s. 407 (Koszary Grenadierów).
  2. ↑ Nid 2013 ↓, s. 218.
  3. ↑ a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 878 (1 Śl. Pułk Kirasjerów...).
  4. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 682-683 (Podwale).
  5. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 407 (Koszary Kirasjerów).
  6. ↑ a b c Harasimowicz 2006 ↓, s. 878-879 (2 Śl. Pułk Grenadierów...).
  7. ↑ Harasimowicz 2006 ↓, s. 1006 (Zachód).
  8. ↑ https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,26842120,elewacja-budynku-prokuratury-okregowej-we-wroclawiu.html?disableRedirects=true , https://fotopolska.eu/Wroclaw/b9168,Prokuratura_Rejonowa.html?najnowsze , https://www.tuwroclaw.com/wiadomosci,blekitna-elewacja-prokuratury-gotowa-remont-przeniosl-sie-do-wnetrz-zdjecia-z-drona,wia5-3273-58942.html , https://www.wroclaw.pl/remont-budynku-prokuratury-odslonieto-fragment-elewacji

Bibliografia

  • JanJ. Harasimowicz JanJ. (red.), Encyklopedia Wrocławia, wyd. III poprawione i uzupełnione, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006, ISBN 83-7384-561-5, ISBN 978-83-7384-561-9  (pol.).
  • Nid, Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, Województwo dolnośląskie, www.nid.pl (Narodowy Instytut Dziedzictwa), 31 grudnia 2013 [dostęp 2014-11-21]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Prokuratura Rejonowa, ul. Podwale 27-28, [w:] Polska / woj. dolnośląskie / Wrocław / Stare Miasto [online], fotopolska.eu [dostęp 2017-09-25]  (pol.).
  • Prokuratura Rejonowa (dawne Koszary Kirasjerów), [w:] Dolny Śląsk / Wrocław / Stare Miasto [online], dolny-slask.org.pl (Wratislaviae Amici) [dostęp 2017-09-25]  (pol.).
  • Podwale 27, 28, wikimapia.org [dostęp 2017-09-25]  (pol.).