Kolegiata św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu

Kościół św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu
A-655 z dnia 30.05.1955 r. i 27.04.1979 r.[1]
kolegiata, kościół farny
kościół parafialny
Ilustracja
Kolegiata pw. św. Jana Chrzciciela
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Myślibórz

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu

Wezwanie

św. Jana Chrzciciela

Historia
Data rozpoczęcia budowy

XIII wiek

Data zakończenia budowy

XIV wiek

Dane świątyni
Styl

gotycki

Położenie na mapie Myśliborza
Mapa konturowa Myśliborza, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu”
Położenie na mapie powiatu myśliborskiego
Mapa konturowa powiatu myśliborskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu”
Położenie na mapie gminy Myślibórz
Mapa konturowa gminy Myślibórz, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu”
Ziemia52°55′30″N 14°52′02″E/52,925000 14,867222
Multimedia w Wikimedia Commons

Kolegiata św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu – kościół farny z początku XV wieku, z fragmentami granitowymi z drugiej połowy XIII wieku. W wieży portal renesansowy 1585. Ołtarz główny z 1697, ambona z około połowy XVII wieku, resztki chrzcielnicy z XIII wieku.

Historia

W latach sześćdziesiątych XIII w. wybudowano pierwszy granitowy kościół. Został on wkrótce zniszczony (najprawdopodobniej stało to się w 1271 podczas najazdu księcia Bolesława Pobożnego). W 1298 na mocy decyzji margrabiego Albrechta III powołana została kapituła kolegiacka sprawująca nadzór nad kościołami w Nowej Marchii.

W XIV i XV w. kościół wzbogacił się o wiele nowych ołtarzy. W 1433 kolegiata została spalona przez husytów. W 1538, w związku z wprowadzeniem na Pomorzu luteranizmu, świątynia stała się zborem protestanckim. W 1539 wielki pożar miasta uszkodził kolegiatę. Zniszczenia były na tyle poważne, że przez ok. 50 lat funkcję kościoła parafialnego pełnił kościół klasztorny dominikanów. Kolegiata została odbudowana w latach 1582-93. W 1630 świątynia ucierpiała z powodu splądrowania przez wojska cesarskie, a w 1655 - z powodu pożaru.

Odbudowę przeprowadzono w latach siedemdziesiątych XVII w. Z tego okresu pochodzi zachowana do dnia dzisiejszego ambona oraz sklepienia. W 1697 został ufundowany obecny ołtarz. W 1843-48 powstały organy wykonane przez C.A. Buchholza z Berlina, zachowane do dziś. Na początku XX w. wykonano gruntowny remont kościoła.

Po drugiej wojnie światowej, 7 października 1945, kościół został pobłogosławiony przez księdza proboszcza Jana Wojtysiaka, stając się ponownie świątynią katolicką. Do 3 lipca 1976, kiedy to powołano parafię pw. św. Jana Chrzciciela, kościół był świątynią proparafialną parafii pw. Świętego Krzyża.

Od 1992 siedziba Myśliborskiej Kapituły Kolegiackiej.

W ostatnich latach wykonano renowację ołtarza (2001), naprawę zegarów wieżowych (2003) oraz iluminację kolegiaty (2004).

Wyposażenie

  • ołtarz główny – barokowy, drewniany, bogato polichromowany. Ufundowany w 1697 przez dwóch burmistrzów Myśliborza. Wykonany przez snycerza Heinricha Bernharda Hattenkerela z Morynia. Wysokość ołtarza wynosi 13,5 m. W predelli przedstawiono Ostatnią Wieczerzę. Dwie postacie po bokach symbolizują Stary i Nowy Testament. W retabulum scena Ukrzyżowania z figurami czterech ewangelistów. W zwieńczeniu Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie.
  • ambona – zbudowana w latach siedemdziesiątych XVII w. Ozdobiona malowanymi wizerunkami czterech ewangelistów oraz dwoma obrazami przedstawiającymi drabinę Jakubową i śmierć Jonasza. Baldachim ambony zwieńczony wizerunkiem pelikana karmiącego własną krwią swe młode.
  • organy – wykonane w latach 1843-48 przez C. A. Buchholza z Berlina.
  • Galeria
  • Wnętrze kolegiaty
    Wnętrze kolegiaty
  • Ołtarz główny
    Ołtarz główny
  • Ambona
    Ambona
  • Ambona - zbliżenie
    Ambona - zbliżenie
  • Organy
    Organy

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2017-12-04] .