Kobaltyn

Ten artykuł od 2011-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kobaltyn

Kostka kobaltynu o wymiarch 1,6×1,4×1,1 cm
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	Błyszcz kobaltu
Skład chemiczny	siarczek kobaltu i arsenu (CoAsS)
Twardość w skali Mohsa	5 – 5,5[1]
Przełam	muszlowy[1]
Układ krystalograficzny	regularny[2]
Gęstość minerału	6,0 – 6,4 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	stalowoszara, srebrzystobiała[2]
Rysa	szaroczarna[2]
Połysk	metaliczny[2]
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Kobaltyn (cobaltyn, błyszcz kobaltu) – minerał z gromady siarkosoli. Jest minerałem rzadkim.

Nazwa kobold (od złego ducha kobolda) pojawia się u Basilliusa (329–379) na określenie kruszców, z których nie można było uzyskać żadnego metalu^[1].

Charakterystyka

Właściwości

Zazwyczaj tworzy kryształy izometryczne o postaci sześcianu, ośmiościanu, dwunastościanu pięciokątnego o prążkowanych ścianach; oraz ich wzajemnej kombinacji. Kryształy kobaltynu mają taki sam kształt jak kryształy pirytu. Występuje w skupieniach ziarnistych, zbitych, w formie wpryśnięć i impregnacji. Jest kruchy, nieprzezroczysty, rozpuszcza się w kwasie azotowym. Topi się tworząc kulkę o słabych właściwościach magnetycznych. Jest ciężki i stosunkowo twardy. Często zawiera żelazo – ferrokobaltyn – oraz nikiel – kobaltyn niklowy. Współwystępuje z chalkopirytem, pirotynem, arsenopirytem.

Występowanie

Występuje głównie w żyłach hydrotermalnych. Czasami pojawia się w skałach metamorficznych. Stanowi produkt wysokotemperaturowych procesów hydrotermalnych. Jest spotykany w żyłach kruszcowych i skarnach.

Miejsca występowania:

• Na świecie: Kanada (Cobalt (Ontario) – największe złoża hydrotermalne), Niemcy (Rudawy), Norwegia (Kongsberg), Azerbejdżan (Daşkəsən), Szwecja (Riddarhyttan, Håkansboda, Tunaberg)^[1], USA (Kolorado, Idaho, Kalifornia), Meksyk (Sonora), Wielka Brytania, Maroko, Australia.

• W Polsce: Złoty Stok^[1].

Zastosowanie

• Należy do rzadkich i poszukiwanych kamieni kolekcjonerskich.
• Jest ważnym źródłem pozyskiwania kobaltu^[1] – ruda kobaltu zawiera (35,5% Co)

Przypisy

Bibliografia

• Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck-Fornefeld: Minerały. Warszawa: Świat Książki, 1996, seria: Leksykon Przyrodniczy. ISBN 83-7129-194-9.

Linki zewnętrzne

• kobaltyn na stronie Webmineral.com (ang.)
• kobaltyn na stronie Mindat.org (ang.)