Kościół św. Jakuba w Człuchowie

Kościół św. Jakuba Apostoła
w Człuchowie

A-295 z dnia 27.09.1960 r.[1]
kościół parafialny
widok ogólny
Państwo	Polska
Miejscowość	Człuchów
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Jakuba Apostoła w Człuchowie
Wezwanie	św. Jakuba Apostoła
Wspomnienie liturgiczne	25 lipca, Ipsa die
Historia Data rozpoczęcia budowy 1644 Data zakończenia budowy 1647 Data poświęcenia 1647 Fundator Jakub Wejher
Dane świątyni Styl barok Wieża kościelna • liczba wież • wysokość wież 1 38.5 m Ołtarz • wezwania ołtarzy bocznych św. Jakuba Apostoła Jezusa Ukrzyżowanego Matki Boskiej Niepokalanej
Położenie na mapie Człuchowa Kościół św. Jakuba Apostoła w Człuchowie
Położenie na mapie Polski Kościół św. Jakuba Apostoła w Człuchowie
Położenie na mapie województwa pomorskiego Kościół św. Jakuba Apostoła w Człuchowie
Położenie na mapie powiatu człuchowskiego Kościół św. Jakuba Apostoła w Człuchowie
53°39′57″N 17°21′29″E/53,665833 17,358056
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Jakuba w Człuchowie – rzymskokatolicki kościół parafialny w Człuchowie, w województwie pomorskim.

Lokalizacja

Budynek świątyni znajduje się na północno-zachodnim skraju rynku. Teren kościoła przylega do ulic Królewskiej i Wejhera.

Historia

Pierwsza wzmianka w źródłach pisanych dotycząca kościoła w tym miejscu pochodzi z 1209 roku^[2]. Był to drewniany kościół wzniesiony za panowania książąt gdańskich^[3][4]. W latach 1550–1603 był w rękach protestantów. Kościół murowany został ufundowany przez starostę wejherowskiego Jakuba Wejhera^[2]. Zbudowano go w latach 1644–1647^[2]. Na początku XVIII wieku do bryły kościoła dobudowano wieżę^[2]. W latach 1926-1927 świątynię poddano kolejnej, gruntownej rozbudowie według planów, sporządzonych przez człuchowskiego mistrza budowlanego Fenner'a^[2]. Dobudowano nowy korpus nawowy prostopadle do istniejącego kościoła tak, że dawna nawa stała się transeptem nowego założenia. W ten sposób oś kościoła, pierwotnie orientowanego, znalazła się na linii północ-południe. Jednocześnie mury kościoła podwyższono o 4 metry, a wieżę z 25 metrów do 38.5 metrów wysokości^[3]. W 1926 r. powstały dwa witraże autorstwa Theo Landmanna przeznaczone do świątyni, przedstawiające Chrzest Chrystusa w Jordanie^[5] oraz Chrystusa Króla^[6].

Architektura

W wyniku przebudowy kościół uzyskał interesujący, niespotykany kształt bryły. Główne wejście od strony ulicy Wejhera ulokowane jest w podcieniu, przykrytym sklepieniem krzyżowym. Nad wejściem znajduje się napis Pax Christi in regno Christi (łac. Pokój Chrystusowy w Królestwie Chrystusowym), oraz nisza z figurą św. Jakuba Apostoła^[2]. Korpus nawowy składa się z trzech naw przykrytych bogato dekorowanymi, stropami drewnianymi. Od strony południowej nad kruchtą znajduje się empora. Nawę główną od transeptu oddziela łuk tęczowy, wyznaczając jednocześnie granicę pomiędzy starą częścią kościoła a dobudowaną w 1926 roku. Czworoboczna wieża znajdująca się na przedłużeniu transeptu po stronie zachodniej zaopatrzona została w zegar z dzwonem z roku 1522 i okazały, barokowy hełm. Wyposażenie kościoła pochodzi z XVII i XVIII wieku^[2]. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny i renesansowa ława kolatorska. Po obu stronach kościoła, w transepcie znajdują się barokowe ołtarze boczne z około 1660 roku przedstawiające św. Jakuba Apostoła po stronie wschodniej) oraz Jezusa Ukrzyżowanego (po stronie zachodniej)^[2]. W dawnym prezbiterium znajduje się ołtarz Matki Boskiej Niepokalanej z XVII wieku^[2]. Do pozostałego wyposażenia należą: barokowy konfesjonał z XVII wieku, barokowa ambona z postaciami czterech ewangelistów oraz chrzcielnica szkatułkowa z masywnym wiekiem zwieńczonym figurą, 2 portrety trumienne oraz szaty liturgiczne z XVII i XVIII wieku^[2][3][4].

Proboszcz parafii św. Jakuba w Człuchowie ks. Antoni Wołek Wacławski zainicjował szereg odnowień zabytkowego wyposażenia oraz w 1964 nabył na rzecz świątyni obraz Matki Bożej Jasnogórskiej^[7].

Przypisy