Kościół św. Floriana w Chodzieży

Ten artykuł od 2010-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Kolegiata pod wezwaniem św. Floriana w Chodzieży

Niegdyś fara/kolegiata chodzieska

68/3/AK z dnia 4.03.1931 r.[1]
kolegiata, kościół parafialny
Kościół pw. św. Floriana w Chodzieży
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miejscowość	Chodzież
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Floriana w Chodzieży
Wezwanie	św. Florian
Wspomnienie liturgiczne	4 maja
Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie	Najważniejsze: św. Floriana i św. Jana Pawła II
Cudowne wizerunki	Trójcy Świętej
Historia Data zakończenia budowy 1668, 1754 Data poświęcenia 1803 Aktualne przeznaczenie świątynia katolicka Data odbudowy 1754 Poprzednie wyznanie św. Mikołaja Fundator Karol Grudziński
Dane świątyni Styl barok, gotyk Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież • wysokość wież 1 45 m Ołtarz • liczba ołtarzy 5 Liczba naw 1 Organy • liczba głosów • liczba manuałów 25 2+P
Położenie na mapie Chodzieży Kolegiata pod wezwaniem św. Floriana w Chodzieży
Położenie na mapie Polski Kolegiata pod wezwaniem św. Floriana w Chodzieży
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Kolegiata pod wezwaniem św. Floriana w Chodzieży
Położenie na mapie powiatu chodzieskiego Kolegiata pod wezwaniem św. Floriana w Chodzieży
52°59′31″N 16°54′58″E/52,991944 16,916111
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół pw. św. Floriana w Chodzieży pochodzi z roku 1755, jest zbudowany w stylu późnobarokowym z zachowaniem murów gotyckich.

Historia

Początki kościoła sięgają prawdopodobnie XIII wieku^[2]. W drugiej połowie XVI wieku znajdował się w rękach protestantów. Zniszczony pożarem w 1754 r. został odbudowany staraniem Karola Grudzińskiego herbu Grzymała, kasztelana gnieźnieńskiego. Konsekrowany 11 października 1801 r.

Wygląd i budowa

Zewnętrzne ściany są oskarpowane. Późnobarokowe szczyty: wschodni i zachodni zostały rozczłonkowane pilastrami. Pomiędzy pilastrami w niszach konchowych umieszczono drewniane rzeźby świętych. Na szczycie wschodnim znajduje się stiukowe przedstawienie aniołów z monstrancją.

Przy północno-zachodnim narożniku usytuowana jest wieżyczka, w której znajdują się schody prowadzące na chór i poddasze. W 1906 r. odbudowano od zachodu obszerną kruchtę. Kościół jest budynkiem orientowanym z dwuprzęsłowym prezbiterium zamkniętym prostą ścianą. Nawa jest czteroprzęsłowa; do wschodniego jej przęsła przylegają kaplice tworząc rodzaj transeptu. Prezbiterium i nawa są pokryte sklepieniem kolebkowo-krzyżowym. Do prezbiterium od strony północnej przylega zakrystia o sklepieniu kolebkowym. Nad nią jest kaplica św. Antoniego otwierająca się do prezbiterium dwiema arkadami, dostępna schodami z kaplicy Świętej Trójcy.

Ołtarz główny pochodzi z XVIII w. W polu głównym znajduje się nowszy obraz z przedstawieniami Matki Bożej, św. Floriana i św. Mikołaja, a w zwieńczeniu obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z II poł. XVII w. Kaplice otwarte są do nawy arkadami o łukach koszowych. Ponad łukami arkad znajduje się bogata dekoracja stiukowa w 1755 r. z postaciami Chronosa i anioła oraz z tablicami herbowymi odnoszącymi się do rodzin chowanych pod kościołem i kaplicami. W kaplicach znajdują się drewniane ołtarze wykonane w II poł. XVIII w. Nadstawy ołtarzy w obramieniach rokokowych wolut zostały przyozdobione rzeźbami świętych.

Zwieńczenia ujmują dekoracyjnymi ramami okna z witrażami z początku XX w. Chór muzyczny trójarkadowy posiada na balustradzie dekorację stiukową o motywach rokokowych oraz panoplia z herbami Grzymała Grudzińskich i Poraj Świnarskich. Na ścianie północnej umieszczono epitafium biskupa Józefa Cybichowskiego, proboszcza chodzieskiego w latach 1860–1866, z rzeźbą wykonaną przez Wawrzyńca Kaima ok. 1933 r.

Cudowny obraz

Obraz Trójcy Świętej pochodzi z kościoła o tymże wezwaniu, który spłonął wraz z częścią miasta w 1798 roku. Świątynia spłonęła doszczętnie. Ocalał tylko wspomniany obraz, przez co uznano go za cudowny. Jeszcze w XX w. odbywały się pielgrzymki do obrazu, lecz obecnie kult ten zanika.

Organy

Instrument został wybudowany przez Bronisława Cepkę z Popowa koło Wronek w 1958 roku i posiada 25 głosów realnych o charakterze modernistycznym/neobarokowym. Niestety obecnie nie jest używany z powodu licznych awarii. Prospekt bezstylowy z cokołami neobarokowymi. Dyspozycja:

Dzwony i dzwonnica

Klasycystyczna wysoka dzwonnica zwieńczona dekoracyjnym hełmem z koroną, jest jednym z dominujących elementów krajobrazu Chodzieży. Wiszą w niej dwa dzwony. Jeden zabytkowy, pochodzący ze zburzonego po II wojnie światowej kościoła ewangelickiego odlany w 1798 r., drugi został odlany w 1956 roku z fundacji parafian i proboszcza ks. dr. T. Malepszego, którego nazwisko zostało odlane błędnie jako „Małolepszy”. Trzeci dzwon, XVIII- wieczna sygnaturka jest umiejscowiona w fasadzie kościoła od strony rynku.

Kolegiata

4 maja 2009 arcybiskup Henryk Muszyński ustanowił przy kościele św. Floriana kapitułę kolegiacką^[3].

Przypisy