Karol Boromeusz Hoffman

Karol Boromeusz Hoffman
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1798
Wieruchów

Data i miejsce śmierci

6 lipca 1875
Blasewitz

Zawód, zajęcie

prawnik
wydawca

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

Karol Aleksander Boromeusz Hoffman (ur. 1798 w Wieruchowie, zm. 6 lipca 1875 w Blasewitz) – polski pisarz polityczny, historyk, prawnik, wydawca i wolnomularz[1].

Życiorys

W 1812 podjął naukę w Szkole Prawa i Administracji w Warszawie[2]. Członek Związku Panta Koina. Po ukończeniu studiów mianowany asesorem Trybunału Cywilnego województwa mazowieckiego. W 1822 roku zwolniony i aresztowany na kilka dni za przynależność do Panta Koina. Po ułaskawieniu do 1828 roku szef biura w Komisji Rządowej Sprawiedliwości. Radca Prokuratorii Generalnej w 1828 roku[3]. Od 1828 radca Banku Polskiego, od 1830 jeden z jego dyrektorów[2]. W latach 1828–1830 wydawał w Warszawie czasopismo prawnicze Themis Polska[4]. W roku 1829 poślubił Klementynę Tańską[2]. Uczestniczył w powstaniu listopadowym jako kapitan Gwardii Narodowej[5], a po jego upadku w 1832 zamieszkał w Paryżu. Na emigracji paryskiej należał do stronnictwa Czartoryskiego. W latach 1837–1839 redagował Kronikę emigracji polskiej. Po śmierci Klementyny poślubił Matyldę Dunin-Wąsowicz. W roku 1848 przeniósł się do Drezna, skąd pisał korespondencje do krakowskiego Czasu i był członkiem Komitetu Emigracji Polskiej. Od 1873 członek korespondent Akademii Umiejętności.

W latach 1869–1875 był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk[6].

Rodzina

Karol Hoffman był synem oficjalisty Antoniego i Tekli z Łabęckich. Z dwojga rodzeństwa, Antoni był sędzią sądu apelacyjnego, a Teodozja wyszła za mąż za radcę dworu Wincentego Szamowskiego[5].

Prace

Wydał prace o powstaniu listopadowym i cenny zbiór materiałów o Wielkiej Emigracji: Vademecum polskie (1839). W swych pracach historycznych przeciwstawiał się prądom demokratyczno-republikańskim. Upatrywał specyfikę polskiego procesu dziejowego w niedorozwoju miast i słabości władzy królewskiej.

  • Wielki tydzień Polaków (1830[7], nowe wyd. 1915[8][9], tłum. na niem., franc. i szwedzki)
  • Rzut oka na stan polityczny Królestwa Polskiego od 1815 do 1830 (1831)[10]
  • Cztery powstania (1837)
  • Król wygnaniec (Stanisław Leszczyński, 1854, II. wyd. 1861)
  • Historia reform politycznych w dawnej Polsce (1867[11] i 1869)[12]
  • O panslawizmie zachodnim (1868)[13]
  • O rządzie skarbu publicznego w dawnej Polsce
  • Obraz rządu i prawodawstwa dawnej Polski
  • Upadek domu Sobieskich
  • Przyczyny podziału monarchii polskiej po Bolesławie Krzywoustym

Przypisy

  1. Małachowski-ŁempickiM.Ł. Stanisław Małachowski-ŁempickiM.Ł., Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738 - 1821 poprzedzony zarysem historji wolnomularstwa polskiego i ustroju Wielkiego Wschodu Narodowego Polskiego, „Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu”, 1929, s. 103 [dostęp 2024-01-21] .
  2. a b c A. Wierzbicki, Poczet historyków polskich. Historiografia polska doby podzaborowej, Poznań 2014, s. 84.
  3. Rafał Gerber, Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny, 1977, s. 73.
  4. S. Milewski, „Themis Polska” – periodyk naukowców i adwokatów: część I, „Palestra”, 46, 2002, nr 11-12 (539-540), s. 88.
  5. a b Karol Aleksander Boromeusz Hoffman [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2024-01-21] .
  6. Bolesław Erzepki, Spis członków Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Poznań 1896, s. 2.
  7. Karol BoromeuszK.B. Hoffman Karol BoromeuszK.B., Wielki tydzień Polaków, czyli Opis pamiętnych wypadków w Warszawie od dnia 29 listopada do 5 grudnia 1830 r., polona.pl, Warszawa 1830 [dostęp 2018-06-22] .
  8. Karol BoromeuszK.B. Hoffman Karol BoromeuszK.B., Wielki tydzień Polaków, czyli Opis pamiętnych wypadków w Warszawie od dnia 29 listopada do 5 grudnia 1830 r., polona.pl, Warszawa 1915 [dostęp 2018-06-22] .
  9. Karol BoromeuszK.B. Hoffman Karol BoromeuszK.B., Wielki tydzień Polaków, czyli Opis pamiętnych wypadków w Warszawie od dnia 29 listopada do 5 grudnia 1830 r., polona.pl, Warszawa 1915 [dostęp 2018-06-22] .
  10. Karol BoromeuszK.B. Hoffman Karol BoromeuszK.B., Rzut oka na stan polityczny Królestwa Polskiego pod panowaniem rossyiskiem przez ciąg lat piętnastu od 1815-1830, polona.pl, Warszawa 1831 [dostęp 2018-06-22] .
  11. Karol BoromeuszK.B. Hoffman Karol BoromeuszK.B., Historya reform politycznych w dawnej Polsce, polona.pl, Lipsk 1867 [dostęp 2018-06-22] .
  12. Historya reform politycznych w dawnej Polsce, Lipsk 1867.
  13. Karol BoromeuszK.B. Hoffman Karol BoromeuszK.B., O panslawizmie zachodnim. Studium historyczne, polona.pl, Poznań 1868 [dostęp 2018-06-22] .

Bibliografia

  • Marian H. Serajski: Hoffman Karol Boromeusz. W: Polski Słownik Biograficzny. T. IX. Wrocław: Polska Akademia Umiejętności, 1961, s. 565–566.
  • Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga (1934–1939)
  • Ilustrowana Encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego (1924–1927)
  • Wielka Encyklopedia Powszechna PWN (1962–1969)

Prace Hoffmana w:

  • Federacji Bibliotek Cyfrowych
  • Polona.pl
  • ISNI: 0000000089180044
  • VIAF: 46829200
  • LCCN: n90620002
  • GND: 142024961
  • LIBRIS: dbqtx70x2m9vklx
  • BnF: 123175812
  • SUDOC: 172765536
  • NKC: js2012729476
  • NTA: 129707295
  • CiNii: DA07333613
  • Open Library: OL1021469A
  • PLWABN: 9810595263705606
  • NUKAT: n96028179
  • LIH: LNB:V*299874;=BZ
  • WorldCat: lccn-n90620002
  • PWN: 3912218