Kamienica Pod Złotym Pokojem we Wrocławiu

Kamienica Pod Złotym Pokojem

nr rej. A/4033/228 z 30.12.1970[1]
Kamienica Pod Złotym Pokojem
Państwo	Polska
Miejscowość	Wrocław
Adres	Rynek 57
Typ budynku	kamienica
Styl architektoniczny	barok
Architekt	Jacek Cydzik
Kondygnacje	cztery
Ważniejsze przebudowy	1726, 1874
Zniszczono	1945
Odbudowano	1955
Kolejni właściciele	Anna Rosina Rudolphin (od 1726)
Położenie na mapie Wrocławia Kamienica Pod Złotym Pokojem
Położenie na mapie Polski Kamienica Pod Złotym Pokojem
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kamienica Pod Złotym Pokojem
51°06′39,70″N 17°01′52,84″E/51,111028 17,031344
Multimedia w Wikimedia Commons

Kamienica Pod Złotym Pokojem – kamienica na wrocławskim Rynku, na północnej pierzei rynku, zwanej Targiem Łakoci.

Historia kamienicy i jej architektura

Ślady pierwszej murowanej zabudowy pochodzą z okresu późnośredniowiecznego. W części piwnicznej zachowały się pozostałości pozwalające na wytyczenie planu średniowiecznego dwutraktowego domu. We frontowej części znajdowała się sień o szerokości większej niż połowa domu a obok drugie pomieszczenie. W trakcie tylnym, węższa sień prowadziła na podwórze a z boku znajdował się handlowy kantor. Pomiędzy sienią frontową a kantorem znajdowały się schody na wyższą kondygnację^[2]. Pod koniec XV wieku kamienica należała do karczmarza Andreasa Böhme^[3]

W pierwszej połowie XVI wieku kamienica miała już trzy kondygnacje i dwukondygnacyjny szczyt. Do budynku prowadziły dwa wejścia od strony frontowej. W trzeciej dekadzie XVIII wieku (od 1726 roku) właścicielką kamienicy była Anna Rosina Rudolphin, która przebudowała kamienicę nadając jej barokową fasadę o czterech osiach okiennych i trzykondygnacyjny szczyt zakończony rozerwanym naczółkiem z ustawiona pośrodku wazą. W późniejszym okresie naczółek został usunięty, a w jego miejsce wykonano prosty gzyms. W 1874 roku budynek ponownie poddano gruntownej przebudowie; kamienica została podniesiona do pięciu kondygnacji i zamknięta płaskim dachem^[4]. Ówczesnym właścicielem kamienicy był H. Neddermann^[5].

Na przełomie XIX i XX wieku w kamienicy "Pod Złotym Pokojem" znajdowała się winiarnia Paul Wuitek^[6]. W latach trzydziestych XX wieku w kamienicy funkcjonowała restauracja "Stahlhelmheims"^[7].

Po 1945 roku

W wyniku działań wojennych kamienica uległa całkowitemu zniszczeniu. Została odbudowana w 1955 roku według projektu Jacka Cydzika nawiązującego do dawnego barokowego kształtu budynku, ale nie odtworzono szczegółów architektonicznych oraz pierwotnego wyglądu zwieńczenia szczytu^[8]. W kolejnych latach wejście do kamienicy w zewnętrznej osi wschodniej zlikwidowano, wstawiając w jego miejsce otwór okienny z kamienną opaską (wejście do pomieszczeń parterowych umieszczono od strony kamienicy nr 56)

Obecna kamienica to czterokondygnacyjny budynek z dwukondygnacyjnym szczytem ozdobionym spływami wolutowymi, dwutraktowa, z czteroosiową fasadą ujętą pilastrami wielkiego porządku^[5]. W latach 2008-2010 w prawej osi ponownie wybito wejście do pomieszczeń parterowych.

Przypisy

Bibliografia

• Jan Harasimowicz: Encyklopedia Wrocławia. Wydawnictwo Dolnośląskie, 2006. ISBN 83-7384-561-5.
• Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.
• Edmund Małachowicz: Stare miasto we Wrocławiu. Wrocław: PWN, 1985. ISBN 83-01-03996-5.
• Olgierd Czerner: Rynek wrocławski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1976.
• Mateusz Goliński: Przy wrocławskim Rynku. Rekonstrukcja dziejów własności posesji (cz2: 1421-1500). Wrocław: Chronicon, 2015.

Linki zewnętrzne

• Kamienica Pod Złotym Pokojem w latach trzydziestych XX wieku (czwarta od lewej)