Kalendarium historii Republiki Środkowoafrykańskiej

Kalendarium historii Republiki Środkowoafrykańskiej – uporządkowany chronologicznie, począwszy od czasów najdawniejszych aż do współczesności, wykaz dat i wydarzeń z historii Republiki Środkowoafrykańskiej oraz jej krain historycznych.

Czasy sprzed niepodległości

• XVI w. – migracje ludów Baja i Banda na terenach obecnej Republiki Środkowoafrykańskiej^[1]
• 1904 – założono kolonię Ubangi-Szari^[1]
• 1910 – kolonia Ubangi-Szari została włączona w skład Francuskiej Afryki Równikowej^[1]
• 1911–1915 – zachodnia część obecnej Republiki Środkowoafrykańskiej została włączona w skład niemieckiego Kamerunu^[1]
• 1928 – odbyła się rewolta Bajów^[1]
• lata 30. XX w. – rozpoczęto wydobywanie diamentów oraz uprawę kawy i bawełny^[1]
• 1944 – otrzymanie przez kolonię ograniczonej autonomii^[1]
• 1949 – założenie w Ubangi-Szari Ruchu Rozwoju Społecznego Czarnej Afryki MESAN^[1]
• 1 grudnia 1958 – w wyniku referendum powstała autonomiczna Republika Środkowoafrykańska w składzie Wspólnoty Francuskiej. Prezydentem został Barthélemy Boganda^[1]
• 1959 – śmierć Bogandy, władzę objął David Dacko^[1]
• 1959 – uchwalenie konstytucji^[1]
• 13 sierpnia 1960 – Republika Środkowoafrykańska uzyskała niepodległość^[1]

Pierwsze rządy Dacko

• listopad 1962 – powołanie systemu jednopartyjnego^[1]
• styczeń 1966 – Jean-Bédel Bokassa dokonał zamachu stanu i objął władzę w kraju^[1]

Rządy Bokassy

• sierpień 1967 – Bokassa stanął na czele MESAN^[1]
• 1972 – Bokassa otrzymał tytuł dożywotniego prezydenta^[1]
• 1976 – doradcą Bokassy został Dacko^[1]
• grudzień 1976 – Bokassa proklamował Cesarstwo Środkowoafrykańskie i mianował się cesarzem Bokassą I^[1]
• 17–19 kwietnia 1979 – protesty uczniów i studentów, które zostały krwawo stłumione^[1]
• 1979 – założono Środkowoafrykański Związek Demokratyczny^[1]
• listopad 1979 – obalenie rządu Bokassy przez francuską armię. Władzę ponownie przejął David Dacko^[1]

Drugie rządy Dacko

• 1980–1981 – legalizacja większości partii politycznych^[1]
• styczeń 1981 – przyjęto nową konstytucję^[1]
• marzec 1981 – wybory parlamentarne^[1]
• marzec 1981 – wybory parlamentarne^[1]
• listopad 1981 – zamach stanu, władzę objął Wojskowy Komitet Odnowy Narodowej z gen. André Kolingbą na czele. Zawieszono konstytucję, rozwiązano parlament i zakazano działalności partii politycznych^[1]

Rządy Kolingby

• 1986 – wprowadzono nową konstytucję legalizującą system jednopartyjny^[1]
• 1987 – założono Środkowoafrykańskie Zrzeszenie Demokratyczne^[1]
• 1991 – przywrócono system wielopartyjny i urząd premiera^[1]

Rządy Patassé

• 1993 – wybory prezydenckie i parlamentarne, premierem został Ange-Félix Patassé^[1]
• styczeń 1995 – wprowadzono nową konstytucję^[1]
• 1996 – pierwszy bunt armii^[1]
• 1997 – drugi bunt armii^[1]
• 1998 – powołanie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ sił międzynarodowych w celu przywrócenia stabilności wewnętrznej w państwie^[1]
• grudzień 1998 – wybory parlamentarne^[1]
• 2000 – zakończono misję ONZ^[1]
• grudzień 2000 – demonstrację antyrządowe wywołane brakiem wypłat w sektorze publicznym^[1]
• 2001 – przeprowadzono przez Kolingbę nieudanego zamachu stanu^[1]
• 2001 – przeprowadzono kolejną próbę zamachu stanu, Patassé otrzymuje wsparcie od Libii i Konga^[1]
• 15 marca 2003 – przeprowadzono udany zamach stanu podczas nieobecności Patasségo w państwie^[1]

Rządy Bozizé

• 2003 – François Bozizé objął władzę w kraju^[1]
• kwiecień 2003 – utworzono Tymczasową Radę Narodową, która do czasu wyborów do nowego parlamentu objęła władzę w kraju oraz misję przygotowania nowej konstytucji^[1]
• październik 2003 – Bozizé rozpoczął rozmowy pokojowe w celu wyeliminowania rebelii i buntów w państwie^[1]
• grudzień 2004 – przyjęto nową konstytucję^[1]
• marze 2005 – wybory prezydenckie, do drugiej tury doszli ówczesny prezydent Bozizé oraz Martin Ziguélé^[1]
• maj 2005 – François Bozizé wygrał wybory prezydenckie^[1]

Historia najnowsza

• 2012 – muzułmańscy rebelianci z ruchu Seleka przy wsparciu najemników z Czadu i Sudanu oraz zbiegłych więźniów rozpoczęli antyrządową ofensywę^[2]
• marzec 2013 – obalenie rządu Bozizé, przejęcie władzy przez Michela Djotodie^[3]
• grudzień 2013 – w wyniku walk w okolicach Bangi zginęło prawie tysiąc osób^[3]
• grudzień 2013-czerwiec 2014 – grupa czternastu francuskich żołnierzy znajdujących się w Republice Środkowoafrykańskiej dokonała serii przestępstw seksualnych na dzieciach^[4].
• 12–13 października 2014 – porwano księdza Mateusza Dziedzica przez Front Demokratyczny. Porywacze w zamian za wypuszczenie kapłana zażądali wypuszczenia z więzienia przywódcy rebeliantów^[5].
• 26 listopada 2014 – uwolnienie księdza Mateusza Dziedzica^[6]
• 28 listopada 2014 – wypuszczono z więzienia lidera Frontu Demokratycznego^[6]
• 19 stycznia 2015 – w Republice Środkowoafrykańskiej porwano francuską przedstawicielkę katolickiej organizacji charytatywnej. Porywacze w zamian za uwolnienie żądali zwolnienia z więzienia Rodrigue Ngaibona^[7]
• 23 stycznia 2015 – uwolnienie francuskiej przedstawicielki katolickiej organizacji charytatywnej przez milicję chrześcijańską^[7]
• 5 maja 2015 – UNICEF wraz ze zbrojnymi grupami działającymi w RŚA porozumiała się w sprawie uwolnienia dzieci walczących w szeregach rebeliantów^[8]

Przypisy