Kalamus

Kalamus
Ilustracja
Kalamus rotangowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

arekowce

Rodzina

arekowate

Rodzaj

kalamus

Nazwa systematyczna
Calamus L.
Sp. Pl. 325. 1 Mai 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Kalamus, rotang[3] (Calamus) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych. W zależności od ujęcia systematycznego należy do niego od ok. 380[4] do ok. 450[5]–520[6] gatunków. Palmy te występują głównie w tropikalnej Azji i na Archipelagu Malajskim, poza tym w Australii i na wyspach Pacyfiku, jeden gatunek rośnie w tropikalnej Afryce Środkowej i Zachodniej[6][5][7]. Rosną głównie w lasach monsunowych[3]. W większości są to liany[3][6], w tym osiągające nawet do 200 m długości[3], przy średnicy od kilku mm do 15 cm[5]. Nieliczne gatunki są bezłodygowe[5]. Liście pierzaste do 1–2 m długości, często z osią zaopatrzoną w zadziorowate kolce, poza tym wyrastające także w obrębie kwiatostanów[3]. Długie łodygi wielu gatunków wykorzystywane są jako surowiec plecionkarski zwany rotang lub rattan. Niektóre dostarczają jadalnych owoców[6].

Systematyka

Calamus hookeri
Calamus gibbsianus
Calamus muelleri
Pokrój Calamus pseudotenuis
Kwiatostany Calamus pseudotenuis
Pęd z owocami Calamus rotang
Synonimy[8]

Cornera Furtado, Palmjuncus Kuntze, Rotang Adans., Rotanga Boehm., Schizospatha Furtado, Zalaccella Becc.

Pozycja systematyczna

Rodzaj należy do rodziny arekowatych (Arecaceae) z rzędu arekowców (Arecales). W obrębie rodziny jest zaliczany do podrodziny Calamoideae, plemienia Calameae i podplemienia Calaminae[8]. W niektórych ujęciach jest jednym z kilku rodzajów w obrębie podplemienia[8], w innych obejmuje wszystkie taksony w jego obrębie (wówczas listę jego synonimów uzupełniają: Ceratolobus, Retispatha, Pogonotium, Daemonorops)[5][6].

Wykaz gatunków[4]
  • Calamus acanthochlamys J.Dransf.
  • Calamus acanthophyllus Becc.
  • Calamus acanthospathus Griff.
  • Calamus acaulis A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung
  • Calamus acidus Becc.
  • Calamus acuminatus Becc.
  • Calamus adspersus (Blume) Blume
  • Calamus aidae Fernando
  • Calamus albidus L.X.Guo & A.J.Hend.
  • Calamus albus Pers.
  • Calamus altiscandens Burret
  • Calamus amplijugus J.Dransf.
  • Calamus andamanicus Kurz
  • Calamus anomalus Burret
  • Calamus arborescens Griff.
  • Calamus arfakianus Becc.
  • Calamus aruensis Becc.
  • Calamus arugda Becc.
  • Calamus ashtonii J.Dransf.
  • Calamus asperrimus Blume
  • Calamus australis Mart.
  • Calamus austroguangxiensis S.J.Pei & S.Y.Chen
  • Calamus axillaris Becc.
  • Calamus bachmaensis A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung
  • Calamus bacularis Becc.
  • Calamus balerensis Fernando
  • Calamus balingensis Furtado
  • Calamus bankae W.J.Baker & J.Dransf.
  • Calamus baratangensis Renuka & Vijayak.
  • Calamus barbatus Zipp. ex Blume
  • Calamus basui Renuka & Vijayak.
  • Calamus batanensis (Becc.) Baja-Lapis
  • Calamus beccarii A.J.Hend.
  • Calamus benkulensis Becc.
  • Calamus bicolor Becc.
  • Calamus billitonensis Becc. ex K.Heyne
  • Calamus bimaniferus T.Evans & al.
  • Calamus blumei Becc.
  • Calamus boniensis Becc. ex K.Heyne
  • Calamus bousigonii Becc.
  • Calamus brandisii Becc.
  • Calamus brassii Burret
  • Calamus brevifolius Becc.
  • Calamus burckianus Becc.
  • Calamus burkillianus Becc. ex Ridl.
  • Calamus buroensis Mart.
  • Calamus caesius Blume
  • Calamus calospathus (Ridl.) W.J.Baker & J.Dransf.
  • Calamus caryotoides A.Cunn. ex Mart.
  • Calamus castaneus Griff.
  • Calamus cawa Blume
  • Calamus centralis A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung
  • Calamus ceratophorus Conrard
  • Calamus ciliaris Blume
  • Calamus cockburnii J.Dransf.
  • Calamus compsostachys Burret
  • Calamus comptus J.Dransf.
  • Calamus concinnus Mart.
  • Calamus congestiflorus J.Dransf.
  • Calamus conirostris Becc.
  • Calamus conjugatus Furtado
  • Calamus convallium J.Dransf.
  • Calamus corneri Furtado
  • Calamus corrugatus Becc.
  • Calamus crassifolius J.Dransf.
  • Calamus crispus A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung
  • Calamus cumingianus Becc.
  • Calamus curag Blanco ex Becc.
  • Calamus cuthbertsonii Becc.
  • Calamus dasyacanthus W.J.Baker & al.
  • Calamus deerratus G.Mann & H.Wendl.
  • Calamus delessertianus Becc.
  • Calamus delicatulus Thwaites
  • Calamus densiflorus Becc.
  • Calamus depauperatus Ridl.
  • Calamus dianbaiensis C.F.Wei
  • Calamus didymocarpus Warb. ex Becc.
  • Calamus diepenhorstii Miq.
  • Calamus digitatus Becc.
  • Calamus dilaceratus Becc.
  • Calamus dimorphacanthus Becc.
  • Calamus dioicus Lour.
  • Calamus discolor Mart.
  • Calamus distentus Burret
  • Calamus divaricatus Becc.
  • Calamus dongnaiensis Pierre ex Becc.
  • Calamus dransfieldii Renuka
  • Calamus egregius Burret
  • Calamus elmerianus Becc. ex Elmer
  • Calamus elopurensis J.Dransf.
  • Calamus endauensis J.Dransf.
  • Calamus epetiolaris Mart.
  • Calamus equestris Willd.
  • Calamus erectus Roxb.
  • Calamus erinaceus (Becc.) J.Dransf.
  • Calamus erioacanthus Becc.
  • Calamus essigii W.J.Baker
  • Calamus evansii A.J.Hend.
  • Calamus exilis Griff.
  • Calamus eximius Burret
  • Calamus faberi Becc.
  • Calamus farinosus Linden
  • Calamus fertilis Becc.
  • Calamus filipendulus Becc.
  • Calamus filispadix Becc.
  • Calamus fimbriatus Van Valk.
  • Calamus fissijugatus Burret
  • Calamus flabellatus Becc.
  • Calamus flagellum Griff. ex Mart.
  • Calamus floribundus Griff.
  • Calamus formosanus Becc.
  • Calamus foxworthyi Becc.
  • Calamus fuscus Becc.
  • Calamus gamblei Becc.
  • Calamus gibbsianus Becc.
  • Calamus godefroyi Becc.
  • Calamus gogolensis Becc.
  • Calamus gonospermus Becc.
  • Calamus gracilis Roxb.
  • Calamus graminosus Blume
  • Calamus grandifolius Becc.
  • Calamus gregisectus Burret
  • Calamus griseus J.Dransf.
  • Calamus guruba Buch.-Ham. ex Mart.
  • Calamus hainanensis C.C.Chang & L.G.Xu ex R.H.Miau
  • Calamus halmaherensis Burret
  • Calamus harmandii Pierre ex Becc.
  • Calamus hartmannii Becc.
  • Calamus henryanus Becc.
  • Calamus hepburnii J.Dransf.
  • Calamus heteracanthus Zipp. ex Blume
  • Calamus heteroideus Blume
  • Calamus hispidulus Becc.
  • Calamus holttumii Furtado
  • Calamus hookerianus Becc.
  • Calamus hukaungensis A.J.Hend.
  • Calamus humboldtianus Becc.
  • Calamus hypertrichosus Becc.
  • Calamus hypoleucus Kurz
  • Calamus impar Becc.
  • Calamus inopinatus Furtado
  • Calamus inops Becc. ex K.Heyne
  • Calamus insignis Griff.
  • Calamus interruptus Becc.
  • Calamus javensis Blume
  • Calamus jenningsianus Becc.
  • Calamus kandariensis Becc.
  • Calamus karnatakensis Renuka & Lakshmana
  • Calamus karuensis Ridl.
  • Calamus keyensis Becc.
  • Calamus kiahii Furtado
  • Calamus kingianus Becc.
  • Calamus kjellbergii Furtado
  • Calamus klossii Ridl.
  • Calamus kontumensis A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung
  • Calamus koordersianus Becc.
  • Calamus lacciferus Lakshmana & Renuka
  • Calamus laevigatus Mart.
  • Calamus lakshmanae Renuka
  • Calamus lambirensis J.Dransf.
  • Calamus laoensis T.Evans & al.
  • Calamus lateralis A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung
  • Calamus latifolius Roxb.
  • Calamus latispinus Miq.
  • Calamus lauterbachii Becc.
  • Calamus laxissimus Ridl.
  • Calamus ledermannianus Becc.
  • Calamus leiocaulis Becc. ex K.Heyne
  • Calamus leloi J.Dransf.
  • Calamus leptospadix Griff.
  • Calamus leptostachys Becc. ex K.Heyne
  • Calamus lobbianus Becc.
  • Calamus longipinna K.Schum. & Lauterb.
  • Calamus longisetus Griff.
  • Calamus longispathus Ridl.
  • Calamus luridus Becc.
  • Calamus macgregorii Becc.
  • Calamus macrochlamys Becc.
  • Calamus macrorhynchus Burret
  • Calamus macrosphaerion Becc.
  • Calamus maiadum J.Dransf.
  • Calamus malawaliensis J.Dransf.
  • Calamus manan Miq.
  • Calamus manillensis (Mart.) H.Wendl.
  • Calamus marginatus (Blume) Mart.
  • Calamus maritimus Blume
  • Calamus mattanensis Becc.
  • Calamus maturbongsii W.J.Baker & J.Dransf.
  • Calamus mayrii Burret
  • Calamus megaphyllus Becc.
  • Calamus meghalayensis A.J.Hend.
  • Calamus melanacanthus Mart.
  • Calamus melanochrous Burret
  • Calamus melanoloma Mart.
  • Calamus melanorhynchus Becc.
  • Calamus merrillii Becc.
  • Calamus mesilauensis J.Dransf.
  • Calamus metzianus Schltdl.
  • Calamus micranthus Blume
  • Calamus microcarpus Becc.
  • Calamus microsphaerion Becc.
  • Calamus minahassae Warb. ex Becc.
  • Calamus mindorensis Becc.
  • Calamus minor A.J.Hend.
  • Calamus minutus J.Dransf.
  • Calamus mitis Becc.
  • Calamus modestus T.Evans & T.P.Anh
  • Calamus mogeae J.Dransf.
  • Calamus moorhousei Furtado
  • Calamus moseleyanus Becc.
  • Calamus moszkowskianus Becc.
  • Calamus moti F.M.Bailey
  • Calamus muelleri H.Wendl.
  • Calamus multinervis Becc.
  • Calamus multisetosus Burret
  • Calamus multispicatus Burret
  • Calamus muricatus Becc.
  • Calamus myriacanthus Becc.
  • Calamus myriocarpus Burret
  • Calamus myriocladus Burret
  • Calamus nagbettai R.R.Fernald & Dey
  • Calamus nambariensis Becc.
  • Calamus nannostachys Burret
  • Calamus nanodendron J.Dransf.
  • Calamus neelagiricus Renuka
  • Calamus nematospadix Becc.
  • Calamus nicobaricus Becc.
  • Calamus nielsenii J.Dransf.
  • Calamus nigricans Van Valk.
  • Calamus occidentalis Witono & J.Dransf.
  • Calamus oligostachys T.Evans & al.
  • Calamus opacus Blume
  • Calamus optimus Becc.
  • Calamus ornatus Blume
  • Calamus orthostachyus Furtado
  • Calamus ovoideus Thwaites ex Trimen
  • Calamus oxleyanus Teijsm. & Binn. ex Miq.
  • Calamus oxycarpus Becc.
  • Calamus pachypus W.J.Baker & al.
  • Calamus pachystachys Warb. ex Becc.
  • Calamus pachystemonus Thwaites
  • Calamus padangensis Furtado
  • Calamus palustris Griff.
  • Calamus pandanosmus Furtado
  • Calamus papuanus Becc.
  • Calamus parvulus A.J.Hend. & N.Q.Dung
  • Calamus paspalanthus Becc.
  • Calamus paucijugus Becc. ex K.Heyne
  • Calamus paulii J.Dransf.
  • Calamus pedicellatus Becc. ex K.Heyne
  • Calamus penicillatus Roxb.
  • Calamus perakensis Becc.
  • Calamus peregrinus Furtado
  • Calamus pholidostachys J.Dransf. & W.J.Baker
  • Calamus pilosellus Becc.
  • Calamus pilosissimus Becc.
  • Calamus pisicarpus Blume
  • Calamus platyspathus Mart. ex Kunth
  • Calamus plicatus Blume
  • Calamus poensis Becc.
  • Calamus pogonacanthus Becc. ex H.J.P.Winkl.
  • Calamus poilanei Conrard
  • Calamus polycladus Burret
  • Calamus polystachys Becc.
  • Calamus praetermissus J.Dransf.
  • Calamus prasinus Lakshmana & Renuka
  • Calamus prattianus Becc.
  • Calamus pseudofeanus S.K.Basu
  • Calamus pseudomollis Becc.
  • Calamus pseudorivalis Becc.
  • Calamus pseudotenuis Becc.
  • Calamus pseudoulur Becc.
  • Calamus pseudozebrinus Burret
  • Calamus psilocladus J.Dransf.
  • Calamus pulaiensis Becc.
  • Calamus pulcher Miq.
  • Calamus pycnocarpus (Furtado) J.Dransf.
  • Calamus pygmaeus Becc.
  • Calamus quinquenervius Roxb.
  • Calamus radiatus Thwaites
  • Calamus radicalis H.Wendl. & Drude
  • Calamus radulosus Becc.
  • Calamus ramulosus Becc.
  • Calamus reinwardtii Mart.
  • Calamus renukae J.Jacob, N.Mohanan & Kariyappa
  • Calamus reticulatus Burret
  • Calamus reyesianus Becc.
  • Calamus rhabdocladus Burret
  • Calamus rheedei Griff.
  • Calamus rhomboideus Blume
  • Calamus rhytidomus Becc.
  • Calamus ridleyanus Becc.
  • Calamus robinsonianus Becc.
  • Calamus rotang L.kalamus rotangowy
  • Calamus rudentum Lour.
  • Calamus rugosus Becc.
  • Calamus rumphii Blume
  • Calamus ruvidus Becc.
  • Calamus sabalensis J.Dransf.
  • Calamus sabensis Becc.
  • Calamus salicifolius Becc.
  • Calamus samian Becc.
  • Calamus sarawakensis Becc.
  • Calamus scabridulus Becc.
  • Calamus scabrispathus Becc.
  • Calamus schaeferianus Burret
  • Calamus schistoacanthus Blume
  • Calamus schlechterianus Becc.
  • Calamus scipionum Lour.
  • Calamus scleracanthus Becc. ex K.Heyne
  • Calamus sedens J.Dransf.
  • Calamus semierectus Renuka & Vijayak.
  • Calamus semoi Becc.
  • Calamus senalingensis J.Dransf.
  • Calamus sepikensis Becc.
  • Calamus seriatus A.J.Hend. & N.Q.Dung
  • Calamus serrulatus Becc.
  • Calamus sessilifolius Burret
  • Calamus setulosus J.Dransf.
  • Calamus shendurunii Anto, Renuka & Sreek.
  • Calamus siamensis Becc.
  • Calamus simplex Becc.
  • Calamus simplicifolius C.F.Wei
  • Calamus siphonospathus Mart.
  • Calamus solitarius T.Evans & al.
  • Calamus sordidus J.Dransf.
  • Calamus speciosissimus Furtado
  • Calamus spectabilis Blume
  • Calamus spectatissimus Furtado
  • Calamus spicatus A.J.Hend.
  • Calamus spinifolius Becc.
  • Calamus spinulinervis Becc.
  • Calamus spiralis A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung
  • Calamus stoloniferus Renuka
  • Calamus suaveolens W.J.Baker & J.Dransf.
  • Calamus subinermis H.Wendl. ex Becc.
  • Calamus sumbawensis Burret
  • Calamus symphysipus Mart.
  • Calamus tanakadatei Furtado
  • Calamus tapa Becc.
  • Calamus temburongii J.Dransf.
  • Calamus temii T.Evans
  • Calamus tenompokensis Furtado
  • Calamus tenuis Roxb.
  • Calamus tetradactyloides Burret
  • Calamus tetradactylus Hance
  • Calamus thwaitesii Becc.
  • Calamus thysanolepis Hance
  • Calamus timorensis Becc.
  • Calamus toli-toliensis Becc. ex K.Heyne
  • Calamus tomentosus Becc.
  • Calamus trachycoleus Becc.
  • Calamus travancoricus Bedd. ex Becc.
  • Calamus trispermus Becc.
  • Calamus tumidus Furtado
  • Calamus ulur Becc.
  • Calamus unifarius H.Wendl.
  • Calamus usitatus Blanco
  • Calamus vattayila Renuka
  • Calamus vestitus Becc.
  • Calamus vidalianus Becc.
  • Calamus viminalis Willd.
  • Calamus vinosus Becc.
  • Calamus viridispinus Becc.
  • Calamus viridissimus Becc.
  • Calamus vitiensis Warb. ex Becc.
  • Calamus walkeri Hance
  • Calamus wanggaii W.J.Baker & J.Dransf.
  • Calamus warburgii K.Schum.
  • Calamus wari-wariensis Becc.
  • Calamus whitmorei J.Dransf.
  • Calamus wightii Griff.
  • Calamus winklerianus Becc.
  • Calamus wuliangshanensis San Y.Chen, K.L.Wang & S.J.Pei
  • Calamus yentuensis A.J.Hend. & N.Q.Dung
  • Calamus zebrinus Becc.
  • Calamus zeylanicus Becc.
  • Calamus zollingeri Becc.
  • Calamus zonatus Becc.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-15]  (ang.).
  3. a b c d e Maria Witkowska: Palmy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982, s. 28-29. ISBN 83-09-00595-4.
  4. a b Calamus. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2021-02-17].
  5. a b c d e Calamus L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-02-17].
  6. a b c d e David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 146, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  7. GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
  8. a b c Genus Calamus L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2021-02-17].
  • NKC: ph1134415
  • J9U: 987007293763905171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 25595
  • Flora of China: 105020
  • GBIF: 2737242
  • identyfikator iNaturalist: 128986
  • IPNI: 325996-2
  • ITIS: 500799
  • NCBI: 4711
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:325996-2
  • Tela Botanica: 98596
  • identyfikator Tropicos: 40034402
  • USDA PLANTS: CALAM5
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 35972