Jesiotrokształtne

Jesiotrokształtne

Acipenseriformes
Berg, 1940
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Podgromada	kostnochrzęstne
Rząd	jesiotrokształtne
Rodziny
4 rodziny (w tym 2 wymarłe) – zobacz opis w tekście
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Jesiotrokształtne^[1] (Acipenseriformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) obejmujący około 30 współcześnie żyjących gatunków o wielu archaicznych cechach budowy, w tym typowych dla rekinów. Są znane w zapisie kopalnym od wczesnej jury. Mają duże znaczenie gospodarcze ze względu na smaczne i delikatne mięso oraz czarny kawior wyrabiany z ich ikry. Niektóre dożywają 100 lat.

Występowanie

Zamieszkują morskie, słodkie i słonawe wody półkuli północnej – Europy, Ameryki Północnej i północnej Azji.

Cechy charakterystyczne

Jesiotrokształtne charakteryzują się wydłużonym, walcowatym ciałem, niemalże okrągłym w poprzecznym przekroju. Głowa wyciągnięta w ryj – rostrum z wysuwanym otworem gębowym w spodniej części. Otwór gębowy otacza kilka wąsów. Szczęki u okazów dorosłych są pozbawione zębów. Płetwa grzbietowa pojedyncza, przesunięta znacznie ku tyłowi. Struna grzbietowa pozostaje przez całe życie. Kręgosłup chrzęstny, niekompletny – z niewykształconymi trzonami kręgowymi, sięga do górnego płata heterocerkalnej płetwy ogonowej. Wzdłuż całego ciała, od głowy do ogona, przebiega pięć rzędów płytek kostnych – jeden na grzbiecie, po jednym na każdym z boków i dwa na spodniej części ciała. Taki układ płytek kostnych nie jest spotykany u innych promieniopłetwych.

Jesiotrokształtne osiągają długość kilku metrów i do 1500 kg masy ciała.

Systematyka

Do ryb jesiotrokształtnych zaliczane są rodziny^[2]:

• Acipenseridae Bonaparte, 1831 – jesiotrowate
• Polyodontidae Bonaparte, 1835 – wiosłonosowate

oraz wymarłe^[2]

• Chondrosteidae Egerton, 1858
• Peipiaosteidae Liu & Zhou, 1965

Zobacz też

• Ryby – wykaz rodzin

Przypisy

Bibliografia

• Bemis, W.E., E. K. Findeis & L. Grande. 1997. An overview of Acipenseriformes. Environmental Biology of Fishes, 48: 25-71.
• Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.brak strony w książce
• Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.brak strony w książce