Jerzy Sosnkowski

Jerzy Sosnkowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 października 1894
Warszawa

Data i miejsce śmierci

1945?
Argentyna

Zawód, zajęcie

architekt, projektant wnętrz, pisarz

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Sosnkowski (ur. 23 października 1894 w Warszawie, zm. 1945[1] lub później[2] w Argentynie[1]) – polski architekt, projektant wnętrz i pisarz.

Życiorys

Urodził się 23 października[1] 1894[1][3] roku w Warszawie[1], w rodzinie Józefa Bogdana Sosnkowskiego h. Godziemba (1832–1896) i Zofii z Drabińskich (1858–1938)[4][5]. Jego bratem był generał Kazimierz Sosnkowski[3]. W latach 1913–1914 był członkiem Związku Strzeleckiego we Lwowie[4]. Podczas I wojny światowej, w latach 1914–1917, służył w 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich[3][4]. W latach 1918–1923 służył w pułku swoleżerów i 7 Pułku Ułanów Wojska Polskiego. W 1934, jako oficer pospolitego ruszenia pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[6].

Zaprojektował buławę marszałkowską, którą otrzymał Ferdinand Foch, gdy nadano mu tytuł Marszałka Polski[3].

W latach 20. XX w. pełnił funkcję inspektora artystycznego Zarządu Miejskiego w Warszawie[1][7]. W 1927 roku należał do kierownictwa konkursów zorganizowanych w ramach Międzynarodowej Wystawy Sztuki Kinematograficznej w Warszawie[8]. W 1929 roku ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej[9], po czym wraz z Juliuszem Żórawskim zaprojektował budynek kina „Atlantic” w Warszawie[9]. Był członkiem warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich[1]. Dzięki koneksjom brata realizował zlecenia wojskowe, takie jak budynki mieszkalne dla Funduszu Kwaterunku Wojskowego na Żoliborzu[3], czy w Stanisławowie, Jabłonnie i Górze Kalwarii[7]. Zaprojektował także meble dla Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[7].

Wraz z Czesławem Piaskowskim zaprojektował scenografię do filmu Rycerze mroku (1932)[10], projektował także scenografię teatralną[3]. Wśród jego projektów wnętrz wyróżnia się wnętrze restauracji Żywiec[7], w którym zastosowano opływowe kształty tak w elementach architektonicznych jak i w meblach[3].

Współzałożył pismo „Wnętrze”[9], którego był redaktorem naczelnym[1][7]. Jego felietony, m.in. o architekturze i przestrzeni miejskiej[11][12], pojawiały się w „Kurierze Warszawskim”[7]. Sosnkowski tworzył ilustracje i reportaże dla „Tygodnika Ilustrowanego” i „Naokoło Świata”[7]. Prowadził odczyty w radiu[13][14], a także pisał powieści i opowiadania[2]. W swojej twórczości nie stronił od tematów fantastycznych, pisząc o nieodkrytych krańcach świata, czy – w przypadku zbioru opowiadań Żywe powietrze – o geometrycznych potworach, zagrożeniu ze strony istot rozumnych w przestworzach i stworach przypominających postaci z horrorów H.P. Lovecrafta[15]. W tym samym zbiorze nie szczędził ostrza satyry wobec Janusza Meissnera, kpiąc z jego stylu[15]. Z kolei na zamówienie wydawnictwa Książnica-Atlas napisał dwie dydaktyczne czytanki patriotyczne Białe Orlę i Krew ziemi, które znalazły się w antologii dla młodzieży szkolnej[16].

Był mężem Zofii Janickiej[4], z którą miał syna Wacława[5].

Ordery i odznaczenia

Twórczość

Projekty
  • kino „Atlantic”, Warszawa (wraz z Juliuszem Żórawskim)[9]
  • Dom Oficerski, Legionowo[1] (1929)[20]
  • Dom Podoficerski Funduszu Kwaterunku Wojskowego, ul. Dymińska 10a, Warszawa (ok. 1935)[1]
  • wnętrze restauracji Żywiec, róg alei Jerozolimskich i ul. Marszałkowskiej, Warszawa[3]
  • wnętrze sklepu Mary Mill[7]
  • meble dla Wyższej Szkoły Wojennej, Warszawa (1933)[7]
Publikacje książkowe[2]
  • 1917: Czerwone wyłogi: szkice i obrazki
  • 1923: Dom filozofów
  • 1925: Auto, Ty i Ja (miłość maszyn) – powieść
  • 1926: Żywe powietrze – nowele
  • 1926: Bosman Finta – nowele
  • 1927: Radjomiłość – nowele

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Jerzy Sosnkowski [online], In Memoriam Stowarzyszenie Architektów Polskich [dostęp 2021-01-11]  (pol.).
  2. ↑ a b c Sosnkowski, Jerzy [online], Biblioteka Narodowa [dostęp 2021-01-11]  (pol.).
  3. ↑ a b c d e f g h IrmaI. Kozina IrmaI., Polski design, Warszawa: Wydawnictwo SBM, 2015, s. 68–69, ISBN 83-7845-896-2 .
  4. ↑ a b c d Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 287. [dostęp 2021-10-18].
  5. ↑ a b Jerzy Sosnkowski [online], geni_family_tree [dostęp 2021-10-17]  (pol.).
  6. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 270, 835.
  7. ↑ a b c d e f g h i DariuszD. Błaszczyk DariuszD., „Wnętrze” – czasopismo z lat 30. XX w. poświęcone nowoczesnym meblom i projektowaniu wnętrz [online], IH - Internity Home, 21 lutego 2018 [dostęp 2021-01-23]  (pol.).
  8. ↑ Konkursy, „ABC”, 2 (32), polona.pl, 2 lutego 1927, s. 3 .
  9. ↑ a b c d DariuszD. Błaszczyk DariuszD., Juliusz Żórawski – przerwane dzieło modernizmu, Warszawa: Wydawnictwo Salix Alba, 2010, s. 64, ISBN 978-83-930937-0-0 .
  10. ↑ Rycerze mroku [online], FilmPolski [dostęp 2021-01-11]  (pol.).
  11. ↑ JerzyJ. Sosnkowski JerzyJ., Bez pozwolenia, „Kurier Warszawski”, 110 (130), polona.pl, 14 maja 1930, s. 8 .
  12. ↑ JerzyJ. Sosnkowski JerzyJ., Ni to, ni owo, „Kurier Warszawski”, 117 (38), polona.pl, 7 lutego 1937, s. 15-16 .
  13. ↑ Z Radjostacji warszawskiej, „Robotnik”, 33 (66), polona.pl, 8 marca 1927, s. 5 .
  14. ↑ Program, „Kurier Warszawski”, 109 (328), polona.pl, 29 listopada 1929, s. 8 .
  15. ↑ a b JessJ. Nevins JessJ., Horror Fiction in the 20th Century: Exploring Literature's Most Chilling Genre, ABC-CLIO, 2020, s. 73–74, ISBN 978-1-4408-6206-9  (ang.).
  16. ↑ ZofiaZ. Budrewicz ZofiaZ., Czytanka literacka w gimnazjum międzywojennym: Geneza, struktura, funkcje, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2003, s. 90, 92, ISBN 83-7271-198-4 [dostęp 2021-01-23] .
  17. ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163.
  18. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-30].
  19. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-30].
  20. ↑ WSPL Legionowo [online], wspl-legionowo.pl [dostęp 2021-01-23] .

Bibliografia

  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.

Linki zewnętrzne

  • twórczość literacka Sosnkowskiego w bibliotece cyfrowej Polona
  • VIAF: 161622109
  • PLWABN: 9810628492205606