Jan Łasowski
| Data i miejsce urodzenia | 1917 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 16 maja 2011 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki | Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich |
| Główne wojny i bitwy |
|
| Odznaczenia | |
     | |
Jan Łasowski (ur. 1917 w Sosnicy, zm. 16 maja 2011 w Crépy-en-Valois[1]) – jeden z dwunastu Polaków, uhonorowanych przez norweskiego króla Haakona VII w 1942 roku najwyższym norweskim odznaczeniem Krigskorset med Sverd.
Życiorys
Jan Łasowski pochodził z chłopskiej rodziny mieszkającej niedaleko Lwowa. Miał siedem sióstr. W 1936 roku jedna z nich Anna wyjechała do Francji. Rok później Jan Lasowski został powołany do wojska, po przejściu egzaminów sprawnościowych złożył prośbę o odroczenie odbycia służby, która została rozpatrzona pozytywnie i w lecie 1938 roku Lasowski przybył do Meurthe-et-Moselle, gdzie miał pracować w gospodarstwie.
Po ogłoszeniu mobilizacji Lasowski zgłosił się do francuskiego punktu mobilizacyjnego, jednak nie został przyjęty. Wkrótce sam udał się do miejsca kompletowania polskiej brygady w Camp de Coëtquidan w Bretanii. Został przydzielony do Brygady Strzelców Podhalańskich. 4 kwietnia 1940 roku w czasie urlopu przed wyjazdem jednostki do Norwegii, ożenił się z Rozalią, z którą poznał się na farmie w Meurthe-et-Moselle.
20 kwietnia 1940 roku jednostka, w której służył Łasowski rozpoczęła podróż do Norwegii. 28 maja w czasie bitwy o Narwik w okolicach Ankenes, w czasie walki wręcz Jan Łasowski został ranny w głowę, tracąc wzrok na całe życie. Po wyjściu ze szpitala w Manchester przebywał w szpitalu dla niewidomych Church Stretton w Birmingham.
1 października 1943 roku został przyjęty pod opiekę Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej, które pod koniec tego miesiąca zakupiło dla niego maszynę do pisania alfabetem Braille’a. Za życia gen. Sikorskiego był pod jego osobistą opieką. Decyzją Naczelnego Wodza wypłacano 10 £ miesięcznie rodzinie angielskiej, która się nim w sposób niezwykle serdeczny zajęła. 22 listopada 1943 roku Minister Obrony Narodowej generał dywizji Marian Kukiel mianował go w drodze wyjątku z dniem 20 listopada 1943 roku rzeczywistym plutonowym[2].
Po zakończeniu działań wojennych latem 1945 roku Łasowski powrócił do Francji do żony. We Francji uzyskał status inwalidy wojennego i emeryturę. Otrzymał obywatelstwo francuskie.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 8980
- Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja, 1991)
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja, 1952)
- Krzyż Wojenny nr 99 (Norwegia)
- Medal Obrony 1940–1945 (Norwegia)
Przypisy
- ↑ Zmarł ostatni polski bohater bitwy o Narwik
- ↑ Akta jawne 1942-1943 ↓, s. 208-213.
Bibliografia
- Akta jawne VII 1942 - XI 1943. [w:] Kancelaria Przyboczna Naczelnego Wodza, sygn. A.XII.1/2 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie. [dostęp 2017-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-19)].
- Bjorn Bratbak, Polscy młodzi żołnierze uczestniczący w bitwie o Narwik oraz ich losy po zakończeniu II wojny światowej - W 70 rocznicę bitwy o Narwik - Międzynarodowa konferencja historyczna Kampania norweska i udział w niej polskich sił zbrojnych Nowy Sącz 5 czerwca 2010.
- Focus.pl Wojciech Kwilecki, Do ostatniego kamienia, 17 listopada 2011. focus.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-28)].
