Jabłonowscy herbu Prus III

Herb książąt Jabłonowskich – Prus III

Jabłonowscy – rodzina szlachecka, wywodząca się z Jabłonowa w powiecie mławskim na Zawkrzu na Mazowszu. W XV wieku rozdzielili się na kilka linii, które nabyły dobra w różnych stronach państwa polskiego. Wzrost znaczenia rodziny nastąpił w połowie XVII wieku dzięki Janowi Stanisławowi Jabłonowskiemu, który poślubił Annę córkę wojewody Jana Ostroroga, co podniosło prestiż rodziny.

Ród Jabłonowskich awansował do roli magnaterii dość późno i stało się to w ostatniej ćwierci XVII wieku. Apogeum znaczenia rodziny przypada na życie najwybitniejszego jej przedstawiciela Stanisława Jana Jabłonowskiego i wczesnego okresu działalności jego syna Jana Stanisława. W roku 1743 Józef Aleksander Jabłonowski otrzymał tytuł książęcy od cesarza Karola VII; linia jego potomków wymarła w 2004 roku wraz ze śmiercią Zofii z Jabłonowskich, żony Xawerego Pusłowskiego.


Przedstawiciele

Fundacje

Pałace

Zamki

Przypisy

  1. Córka Stanisława Jana Jabłonowskiego i Marianny Kazanowskiej, od 1676 żona podskarbiego Rafała Leszczyńskiego, matka króla Polski Stanisława Leszczyńskiego, jej wnuczka Maria Leszczyńska od 1725 królowa Francji (żona Ludwika XV).
  2. Siostra żony Aleksandra Fredry- zwana matką tutejszego ludu (zmarła we Lwowie, prochy jej w Krościenku w krypcie pod starym kościołem).
  3. Wspomniany w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza.
  4. Jednym z fundatorów kościoła był Stanisław Wincenty Jabłonowski, wojewoda ruski i wołyński. starosta międzyrzecki.
  5. a b Niżniów, mko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 169 ., erygowany w 1740 r.
  6. Podkamień, pow. rohatyński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 406 ., poświęcony 1829 r.
  7. Maryampol 1.) al. Mariampol po rus. ''Mariampil'', s. 147–148, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 147 ., konsekrowany w 1825 r.
  8. Książęcin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 827 .
  9. Obecnie Okop (rejon biłohirski).
  10. Jabłonów, n. Niemnem, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 348 ., w pow. grodzieńskim.
  11. (palazzo in fortezza) zniszczony w latach 1914–1918.
  12. a b RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 113–115, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .
  13. Hulowce, wł. Jabłonowskich, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 208 .
  14. Żemielińce, wł. Jabłonowskich, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 774 .
  15. Świetność i zmierzch pałacu (w pobliżu ul. Zielonej, zniszczony podczas II wojny światowej).
  16. Wybudowany przez Stanisława Jana Jabłonowskiego; posiadał baszty, wały i fosy.
  17. Nie istnieje.
  18. SIBI DEO POSTERITATI. Jabłonowscy a sztuka w XVIII wieku [online] [dostęp 2016-09-26] .

Bibliografia

  • Andrzej Betlej, Sibi, deo, posteritati: Jabłonowscy a sztuka w XVIII wieku, Kraków, 2010. [dostęp 2016-12-01].
  • Tomasz Lenczewski, Genealogie rodów utytułowanych w Polsce, t. 1, Warszawa 1996-1997, s. 37–40[1].
Kontrola autorytatywna (polski ród szlachecki):
  1. [1] Zawiera m.in. XIX-XX w. genealogię rodziny oraz omawia sprawy związane z tytulaturą i jej dziedziczeniem.