Język antylski

 Ten artykuł od 2022-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Kreyol, kwéyol, patois, patwa
Obszar

Małe Antyle

Liczba mówiących

ok. 1,2 miliona (2001)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna

kreolski na bazie francuskiego

Kody języka
Glottolog less1242
Dialekty
ISO 639-3: acf – dialekt Saint Lucia i Dominiki
ISO 639-3: gcf – dialekt Martyniki i Gwadelupy
ISO 639-3: scf – dialekt w Panamie
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
Napis w języku kreolskim z Gwadelupy: „Zwolnij. Tutaj bawią się dzieci”

Język antylski (fr. créole antillais) – język kreolski na bazie francuskiego, używany przede wszystkim na wyspach Małych Antyli. Język każdej wyspy ma własne charakterystyczne cechy, jednak zasadniczo wyróżnia się dwie główne odmiany: dialekt Martyniki i Gwadelupy oraz dialekt Saint Lucia i Dominiki, klasyfikowane przez Ethnologue jako odrębne języki[1][2].

Gramatyka

Zaimki osobowe

Kreolski Francuski Warianty oboczne
an, mwen je, moi
i il, elle, lui
zòt vous zò

Zaimki dzierżawcze i zależne

Zaimki dzierżawcze stoją po rzeczowniku, poprzedzone przyimkiem a.

Kreolski Francuski Przykłady
mwen me, moi Ban mwen biten an mwen, (donne moi mes affaires).
i le, la, lui Ba'y biten a'y, (donne-lui ses affaires.)
zòt vous Zòt vlé an ba zòt biten a zòt? (vous voulez que je vous donne tes affaires?)

Rodzajniki i zaimki wskazujące

  1. rodzajnik nieokreślony On flè: une fleur.
  2. rodzajnik określony Flè-la: la fleur.
  1. zaimek wskazujący w liczbie pojedynczej Flè-lasa: cette fleur.
  2. zaimek wskazujący w liczbie mnogiej Sé flè-lasa

Czasowniki

Czasowniki w tym języku są nieodmienne, zaś czasy gramatyczne określane są za pomocą partykuł poprzedzających czasownik:

  • ka wyraża czynność teraźniejszą (angielskie be + -ing).
  • ké wyraża czynność przyszłą
  • té oraz ø wyraża czynność przyszłą
  • ja (francuskie déjà „już”) i przeczenie po ko (pas encore „jeszcze nie”)
Kreolski Znaczenie Przykład angielski Przeczenie Przykłady
ka teraźniejszość be -ing pa ka, pa'a Ou ka pati? Awa. (Tu pars? non.) "ka" może wyrażać także czynność powtarzającą się. "An ka travay lizin touléjou", ("Je travaille à l'usine tous les jours".) Codziennie pracuję w fabryce
kay (= ka + czasownik "ay" bliska przyszłość be going to pa kay An kay manjé talè. (Je vais bientôt manger.) Zaraz będę jadł
té umieszcza czynność w przeszłości pa té Si'w té di mwen sa, (Si tu me l'avais dit.) Gdybyś mi to był powiedział
sòti bliska przeszłość I have just -ed Michel sòti rivé. (Michel vient juste d'arriver.) Natomiast " I sòti sòti" znaczy " Il vient juste de sortir". Właśnie wyszedł

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Guadeloupean French Creole, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2010-03-20]  (ang.).
  2. ↑ Lesser Antillean French Creole, [w:] Ethnologue: Languages of the World, Dallas: SIL International [dostęp 2010-03-20]  (ang.).

Bibliografia

  • Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655  (pol.).
  • SylvianeS. Telchid SylvianeS., HectorH. Poullet HectorH., Le Créole guadeloupéen de poche, Assimil, 2010, ISBN 978-2-7005-0457-6  (fr.).

Linki zewnętrzne

Zobacz hasło antylski w Wikisłowniku
  • Wprowadzenie do języka kreolskiego Saint Lucia. kweyol.wikispaces.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-10)]. (ang.).
  • Prezentacja języka kreolskiego Dominiki (ang.)
  • Mapka: Języki Małych Antyli. tlfq.ulaval.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-18)].
  • Słownik francusko-kreolski (odmiana z Martyniki i Gwadelupy). ordesiles.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-13)].
  • Podstawowe zwroty
Encyklopedia internetowa: