Hylarana

Hylarana[1]
Tschudi, 1838[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – żaba czerwonoucha (H. erythraea)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy bezogonowe

Rodzina

żabowate

Rodzaj

Hylarana

Typ nomenklatoryczny

Hyla erythraea Schlegel, 1827

Synonimy
  • Limnodytes[a] Duméril & Bibron, 1841[3]
  • Hydrophylax Fitzinger, 1843[4]
  • Zoodioctes[a] Gistel, 1848[5]
  • Hylorana[b] — Günther, 1864[6]
  • Pterorana Kiyasetuo & Khare, 1986[7]
  • Tenuirana Fei, Ye & Huang, 1990[8]
  • Amnirana Dubois, 1992[9]
  • Humerana Dubois, 1992[9]
  • Papurana Dubois, 1992[10]
  • Pulchrana Dubois, 1992[11]
  • Sylvirana Dubois, 1992[11]
  • Chalcorana Dubois, 1992[12]
  • Tylerana Dubois, 1992[13]
  • Boulengerana Fei, Ye & Jiang, 2010[14]
  • Indosylvirana Oliver, Prendini, Kraus & Raxworthy, 2015[15]
  • Bijurana Chandramouli, Hamidy & Amarasinghe, 2020[16]
Gatunki

103 gatunki – zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Hylarana – rodzaj płazów bezogonowych z rodziny żabowatych (Ranidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Czarnej Afryce na południe do Namibii i Zimbabwe; w subtropikalnej i tropikalnej Azji, do całego obszaru szelfu kontynentalnego Sunda i Filipin oraz do Australii[17].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1838 roku szwajcarski przyrodnik i podróżnik Johann Jakob von Tschudi w publikacji własnego autorstwa poświęconej klasyfikacji systematycznej płazów bezogonowych z włączeniem gatunków kopalnych[2]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) żaba czerwonoucha (H. erythraea).

Etymologia

  • Hylarana (Hylorana): zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Hyla Laurenti, 1768 oraz Rana Linnaeus, 1758[2].
  • Limnodytes: gr. λιμνη limnē ‘bagno’[18]; δυτης dutēs ‘nurek’, od δυω duō ‘zanurzać się’[19].
  • Hydrophylax: gr. ὑδρο- hudro- ‘wodny-’, od ὑδωρ hudōr, ὑδατος hudatos ‘woda’[20]; φυλαξ phulax, φυλακος phulakos ‘stróż, strażnik, obserwator’, od φυλασσω phulassō ‘trzymać straż’[21]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana malabarica Tschudi, 1838.
  • Zoodioctes: gr. ζωον zōon ‘zwierzę’[22]; διωκτης diōktēs ‘prześladowca’, od διωκω diōkō ‘gonić, ścigać’[23].
  • Pterorana: gr. πτερον pteron ‘skrzydło’[24]; łac. rana ‘żaba’[25]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pterorana khare Kiyasetuo & Khare, 1986.
  • Tenuirana: łac. tenuis, tenue ‘cienki, delikatny, drobny’[26]; rana ‘żaba’[25]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana taipehensis Van Denburgh, 1909.
  • Amnirana: łac. amnis „rzeka”; rodzaj Rana Linnaeus, 1758[9]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana amnicola Perret, 1977.
  • Humerana: epitet gatunkowy Rana humeralis Boulenger, 1887 (łac. humeralis ‘z barków’, od umerus ‘barki’[27]); rodzaj Rana Linnaeus, 1758[9]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana humeralis Boulenger, 1887.
  • Papurana: ang. Papua ‘Papua’; rodzaj Rana Linnaeus, 1758[10]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana papua Lesson, 1830.
  • Pulchrana: łac. pulcher, pulchra ‘piękny’; rodzaj Rana Linnaeus, 1758[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Polypedates signatus Günther, 1872.
  • Sylvirana: łac. silva ‘las, teren lesisty’; rodzaj Rana Linnaeus, 1758[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Lymnodytes nigrovittatus Blyth, 1855.
  • Chalcorana: epitet gatunkowy Hyla chalconotus Schlegel, 1837 (gr. χαλκος khalkos ‘brąz, miedź’[28]; νωτον nōton ‘tył, grzbiet’[29]); rodzaj Rana Linnaeus, 1758[12]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hyla chalconota Schlegel, 1837.
  • Tylerana: Michael James Tyler (ur. 1937), australijski herpetolog; łac. rana ‘żaba’[13]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana jimiensis Tyler, 1963.
  • Boulengerana: George Albert Boulenger (1858–1937), belgijsko-brytyjski zoolog; łac. rana ‘żaba’[14]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana guentheri Boulenger, 1882.
  • Indosylvirana: łac. India ‘Indie’; rodzaj Sylvirana Dubois, 1992[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Rana flavescens Jerdon, 1853.
  • Bijurana: Sathyabhama Das Biju (ur. 1963), indyjski herpetolog; łac. rana ‘żaba’[16]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Hylorana nicobariensis Stoliczka, 1870.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[17]:

  • Hylarana adiscifera (Schmidt & Inger, 1959)
  • Hylarana albolabris (Hallowell, 1856)
  • Hylarana amnicola Perret, 1977
  • Hylarana annamitica (Sheridan & Stuart, 2018)
  • Hylarana arfaki (Meyer, 1875)
  • Hylarana asperrima Perret, 1977
  • Hylarana attigua (Inger, Orlov & Darevsky, 1999)
  • Hylarana aurantiaca (Boulenger, 1904)
  • Hylarana aurata (Günther, 2003)
  • Hylarana bahuvistara (Padhye, Jadhav, Modak, Nameer & Dahanukar, 2015)
  • Hylarana banjarana (Leong & Lim, 2003)
  • Hylarana bannanica (Rao & Yang, 1997)
  • Hylarana baramica (Boettger, 1900)
  • Hylarana caesari Biju, Garg, Mahony, Wijayathilaka, Senevirathne & Meegaskumbura, 2014
  • Hylarana celebensis (Peters, 1872)
  • Hylarana centropeninsularis Chan, Brown, Lim, Ahmad & Grismer, 2014
  • Hylarana chalconota (Schlegel, 1837)
  • Hylarana chitwanensis (Das, 1998)
  • Hylarana cubitalis (Smith, 1917)
  • Hylarana daemeli Steindachner, 1868
  • Hylarana darlingi (Boulenger, 1902)
  • Hylarana debussyi (Van Kampen, 1910)
  • Hylarana doni Biju, Garg, Mahony, Wijayathilaka, Senevirathne & Meegaskumbura, 2014
  • Hylarana elberti (Roux, 1911)
  • Hylarana erythraea (Schlegel, 1837) – żaba czerwonoucha[30]
  • Hylarana eschatia (Inger, Stuart & Iskandar, 2009)
  • Hylarana faber (Ohler, Swan & Daltry, 2002)
  • Hylarana fantastica (Arifin, Cahyadi, Smart, Jankowski & Haas, 2018)
  • Hylarana flavescens (Jerdon, 1853)
  • Hylarana florensis (Boulenger, 1897)
  • Hylarana fonensis (Rödel & Bangoura, 2004)
  • Hylarana galamensis (Duméril & Bibron, 1841)
  • Hylarana garoensis (Boulenger, 1920)
  • Hylarana garritor (Menzies, 1987)
  • Hylarana glandulosa (Boulenger, 1882)
  • Hylarana gracilis (Gravenhorst, 1829)
  • Hylarana grandocula (Taylor, 1920)
  • Hylarana grisea (Van Kampen, 1913)
  • Hylarana guentheri (Boulenger, 1882)
  • Hylarana guttmani Brown, 2015
  • Hylarana humeralis (Boulenger, 1887)
  • Hylarana indica (Biju, Garg, Mahony, Wijayathilaka, Senevirathne & Meegaskumbura, 2014)
  • Hylarana intermedia (Rao, 1937)
  • Hylarana jimiensis (Tyler, 1963)
  • Hylarana khare (Kiyasetuo & Khare, 1986)
  • Hylarana kreffti (Boulenger, 1882)
  • Hylarana labialis (Boulenger, 1887)
  • Hylarana lacrima (Sheridan & Stuart, 2018)
  • Hylarana lateralis (Boulenger, 1887)
  • Hylarana laterimaculata (Barbour & Noble, 1916)
  • Hylarana latouchii (Boulenger, 1899)
  • Hylarana lemairei (De Witte, 1921)
  • Hylarana leptoglossa (Cope, 1868)
  • Hylarana lepus (Andersson, 1903)
  • Hylarana macrodactyla Günther, 1858
  • Hylarana macrops (Boulenger, 1897)
  • Hylarana magna Biju, Garg, Mahony, Wijayathilaka, Senevirathne & Meegaskumbura, 2014
  • Hylarana malabarica (Tschudi, 1838)
  • Hylarana malayana (Sheridan & Stuart, 2018)
  • Hylarana mangyanum (Brown & Guttman, 2002)
  • Hylarana maosonensis Bourret, 1937
  • Hylarana margariana Anderson, 1879
  • Hylarana megalonesa (Inger, Stuart & Iskandar, 2009)
  • Hylarana melanomenta (Taylor, 1920)
  • Hylarana milleti (Smith, 1921)
  • Hylarana milneana (Loveridge, 1948)
  • Hylarana miopus (Boulenger, 1918)
  • Hylarana mocquardii (Werner, 1901)
  • Hylarana moellendorffi (Boettger, 1893)
  • Hylarana moluccana (Boettger, 1895)
  • Hylarana montana (Rao, 1922)
  • Hylarana montivaga (Smith, 1921)
  • Hylarana montosa (Sheridan & Stuart, 2018)
  • Hylarana mortenseni (Boulenger, 1903)
  • Hylarana nicobariensis Stoliczka, 1870
  • Hylarana nigrovittata (Blyth, 1856)
  • Hylarana novaeguineae (Van Kampen, 1909)
  • Hylarana oatesii (Boulenger, 1892)
  • Hylarana occidentalis Perret, 1960
  • Hylarana papua (Lesson, 1829)
  • Hylarana parkeriana (Mertens, 1938)
  • Hylarana parva (Griesbaum, Jongsma, Penner, Kouamé, Doumbia, Gonwouo, Hillers, Glos, Blackburn & Rödel, 2023)
  • Hylarana parvaccola (Inger, Stuart & Iskandar, 2009)
  • Hylarana persimilis (Van Kampen, 1923)
  • Hylarana picturata (Boulenger, 1920)
  • Hylarana raniceps (Peters, 1871)
  • Hylarana rawa Matsui, Mumpuni & Hamidy, 2012
  • Hylarana roberti (Sheridan & Stuart, 2018)
  • Hylarana rufipes (Inger, Stuart & Iskandar, 2009)
  • Hylarana serendipi Biju, Garg, Mahony, Wijayathilaka, Senevirathne & Meegaskumbura, 2014
  • Hylarana siberu (Dring, McCarthy & Whitten, 1990)
  • Hylarana signata (Günther, 1872)
  • Hylarana similis (Günther, 1873)
  • Hylarana spinulosa (Smith, 1923)
  • Hylarana sreeni Biju, Garg, Mahony, Wijayathilaka, Senevirathne & Meegaskumbura, 2014
  • Hylarana sundabarat Chan, Abraham, Grismer & Brown, 2020
  • Hylarana supragrisea (Menzies, 1987)
  • Hylarana taipehensis (Van Denburgh, 1909)
  • Hylarana temporalis (Günther, 1864)
  • Hylarana tytleri Theobald, 1868
  • Hylarana urbis Biju, Garg, Mahony, Wijayathilaka, Senevirathne & Megaskumbura, 2014
  • Hylarana volkerjane (Günther, 2003)
  • Hylarana waliesa (Kraus & Allison, 2007)

Uwagi

  1. ↑ a b Nowa nazwa dla Hylarana Tschudi, 1838.
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Hylarana Tschudi, 1838.

Przypisy

  1. ↑ Hylarana, [w:] Integrated Taxonomic Information System  (ang.).
  2. ↑ a b c J.J. von Tschudi: Classification der Batrachier mit Berücksichtigung der fossilen Thiere dieser Abtheilung der Reptilien. Neuchâtel: Petitpierre, 1838, s. 37. (niem.).
  3. ↑ A.M.C. Duméril & G. Bibron: Erpétologie générale, ou, Histoire naturelle complète des reptiles. T. 8. Paris: Roret, 1841, s. 510. (fr.).
  4. ↑ L.J.F.J. Fitzinger: Systema reptilium. Fasciculus primus, Amblyglossae. Vindobonae: Braumüller et Seidel, 1843, s. 31. (łac.).
  5. ↑ J.von N.F.X. Gistel: Naturgeschichte des Thierreichs für höhere Schulen. Stuttgart: Hoffmann, 1848, s. xi. (niem.).
  6. ↑ A.C.L.G. Günther: The reptiles of British India. London: Pub. for the Ray society by R. Hardwicke, 1864, s. 425. (ang.).
  7. ↑ Kiyasetuo & M.K. Khare. A new genus of frog (Anura: Ranidae) from Nagaland at the northeastern hills of India. „Asian Journal of Exploration and Science”. 1, s. 12, 1986. (ang.). 
  8. ↑ 费梁, 叶昌媛 & 黄永昭 / L. Fei, Ch. Ye & Y. Huang: 中国两栖动物检索 (Key to Chinese Amphibians). 重庆 / Chongqing: 科学技术文献出版社重庆分社 (Publishing House for Scientific and Technological Literature), 1990, s. 139. (chiń.).
  9. ↑ a b c d Dubois 1992 ↓, s. 324.
  10. ↑ a b Dubois 1992 ↓, s. 325.
  11. ↑ a b c d Dubois 1992 ↓, s. 326.
  12. ↑ a b Dubois 1992 ↓, s. 326–327.
  13. ↑ a b Dubois 1992 ↓, s. 329.
  14. ↑ a b L. Fei, C. Ye & J. Jiang. Phylogenetic systematics of Ranidae. „Herpetologica Sinica / Liang qi pa xing dong wu xue yan jiu”. 12, s. 21, 2010. (ang.). 
  15. ↑ a b L. Oliver, E. Prendini, F. Kraus & Ch.J. Raxworthy. Systematics and biogeography of the Hylarana frog (Anura: Ranidae) radiation across tropical Australasia, Southeast Asia, and Africa. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 90, s. 188, 2015. DOI: 10.1016/j.ympev.2015.05.001. (ang.). 
  16. ↑ a b S.R. Chandramouli, A. Hamidy & A.A.T. Amarasinghe. A reassessment of the systematic position of the Asian ranid frog Hylorana nicobariensis Stoliczka, 1870 (Amphibia: Anura) with the description of a new genus. „Taprobanica. The Journal of Asian Biodiversity”. 9, s. 126, 2020. (ang.). 
  17. ↑ a b D. Frost: Hylarana Tschudi, 1838. [w:] Amphibian Species of the World 6.2, an Online Reference [on-line]. American Museum of Natural History. [dostęp 2024-05-01]. (ang.).
  18. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 141.
  19. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 87.
  20. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 121.
  21. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 196.
  22. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 286.
  23. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 82.
  24. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 211.
  25. ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 217.
  26. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 259.
  27. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 120.
  28. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 52.
  29. ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 167.
  30. ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 445. ISBN 83-01-14344-4.

Bibliografia

  • E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
  • A. Dubois. Notes sur la classification des Ranidae (Amphibiens anoures). „Bulletin Mensuel de la Société Linnéenne de Lyon”. 61, s. 305–352, 1992. (fr.). 
  • J9U: 987007405772105171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 42333
  • GBIF: 2426854
  • identyfikator iNaturalist: 64782
  • ITIS: 773284
  • NCBI: 1008893