Hydroksyloamina

Hydroksyloamina

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) podst. azanol[1] addyt. dihydrydohydroksydoazot[1] Inne nazwy i oznaczenia hydroksyloamina (nazwa wyjściowa dla pochodnych organicznych)[1]
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	H3NO
Inne wzory	NH2OH
Masa molowa	33,03 g/mol
Wygląd	białe płatki lub igły[2]
Identyfikacja
Numer CAS	7803-49-8
PubChem	787
SMILES NO
InChI InChI=1S/H3NO/c1-2/h2H,1H2 InChIKey AVXURJPOCDRRFD-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,21 g/cm³[2]; ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie dobrze rozpuszczalna[2] w innych rozpuszczalnikach dobrze rozpuszczalna w metanolu[2] Temperatura topnienia 33,1 °C[2] Temperatura wrzenia 58 °C[2] Kwasowość (pKa) 5,94[2]
Budowa Moment dipolowy 0,59 ± 0,05 D[2]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-01-04] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3] hydroksyloamina >55% (roztwór wodny) Niebezpieczeństwo Zwroty H H200, H290, H302, H312, H315, H318, H317, H335, H351, H373, H400 Zwroty P brak wiarygodnych danych Na podstawie Rozporządzenia CLP, zał. VI[3] hydroksyloamina ≤55% (roztwór wodny) Niebezpieczeństwo Zwroty H H290, H302, H312, H315, H318, H317, H335, H351, H373, H400 Zwroty P P261, P273, P280, P305+P351+P338[4] NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[5] hydroksylamina 50% (roztwór wodny) 0 2 0   Numer RTECS NC2975000 Dawka śmiertelna LD50 29 mg/kg (szczur, podskórnie)
Podobne związki
Podobne związki	hydrazyna, nadtlenek wodoru, chloroamina
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Hydroksyloamina – nieorganiczny związek chemiczny, pochodna amoniaku, w której jeden atom wodoru został zastąpiony grupą hydroksylową. Najprostsza hydroksyamina.

Jest to bezbarwne higroskopijne, krystaliczne ciało stałe o temperaturze topnienia wynoszącej 33,1 °C. Jest silnie trująca, podczas ogrzewania rozkłada się z wydzieleniem ciepła.

Dobrze rozpuszcza się w wodzie i metanolu. Dobra substancja redukująca, czasem może jednak być utleniaczem. Słabo zasadowa, tworzy sole, z których najważniejsze to chlorowodorek hydroksyloaminy i siarczan hydroksyloaminy. Sole te są trwalsze niż wolna hydroksyloamina, ale również trujące.

Otrzymywana przez redukcję kwasu azotowego lub tlenków azotu (z wyjątkiem N
2O) w roztworze kwaśnym albo przez działanie zasadą na chlorowodorek lub siarczan hydroksyloaminy i oddestylowanie zmniejszonym ciśnieniem wydzielającej się hydroksyloaminy.

Stosowana jako środek redukujący i odczynnik w syntezie organicznej, np. do otrzymywania oksymów^[6]:

R
2C=O + NH
2OH → R
2C=NOH + H
2O

Działanie hydroksyloaminy na organizm człowieka jest bardzo negatywne. Ma właściwości mutagenne. Reaguje z cytozyną w DNA, zamieniając ją na związek zbliżony do uracylu, działa też na enzymy komórkowe. W wyniku jej działania powstają często groźne mutacje punktowe^{[7][niewiarygodne źródło?]}.

Przypisy

Bibliografia

• Hydroksylamina, międzynarodowa karta bezpieczeństwa chemicznego, Międzynarodowa Organizacja Pracy  (pol. • ang.).