Huta-Złomy

Huta-Złomy
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

lubaczowski

Gmina

Narol

Liczba ludności (2021)

155[2]

Strefa numeracyjna

16

Kod pocztowy

37-610[3]

Tablice rejestracyjne

RLU

SIMC

0606777[4]

Położenie na mapie gminy Narol
Mapa konturowa gminy Narol, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Huta-Złomy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Huta-Złomy”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Huta-Złomy”
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego
Mapa konturowa powiatu lubaczowskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Huta-Złomy”
Ziemia50°17′39″N 23°21′13″E/50,294167 23,353611[1]

Huta-Złomy – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Narol[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.

Miejscowość leży u stóp masywu Wielkiego Działu (389,5 m)[5], w pobliżu źródeł Tanwi. Wielki Dział uznawany był do niedawna za najwyższe wzniesienie w polskiej części Roztocza, wyższy okazał się Długi Goraj (391,5 m)[6] nad Hutą Lubycką.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Andrzeja Apostoła w Lipsku[7].

Części wsi

Integralne części wsi Huta-Złomy[8][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0606783 Dolinki część wsi
0606790 Stara Huta-Gajówka część wsi
0606808 Złomy Polskie część wsi
0606814 Złomy Ruskie część wsi

Historia

Pierwotna nazwa wsi to Złomy. Wedle miejscowych podań nazwa pochodzi od złomów leśnych, czyli wyłamanego lasu przez wiatry. Na leśnych złomach osiedliło się kilka rodzin, które stworzyły przysiółek Starej-Huty o nazwie Złomy. Najstarszy ślad potwierdzający istnienie Złomów to mapa Miega z 1779 roku (Mapa Królestwa Galicji i Lodomerii). W tych czasach tzw. Złomy Polskie jeszcze nie istniały i obejmował ich teren las bukowy, natomiast pierwotne Złomy zajmują dziś teren Złomów Ruskich. Późniejsze mapy pokazują już nowe przysiółki o nazwie Złomy na miejscu obecnych Złomów Polskich i Dolinek, które powstały przez wykarczowanie lasu. Mapa z 1861 roku pokazuje nam dwie studnie z żurawiem na obecnych Złomach Polskich. Na mapie z 1887 roku zaznaczone są dwa kamienne krzyże, gospoda, folwark, leśniczówka i wapniarka. Złomy Ruskie administracyjnie należały pierwotnie do Starej-Huty, natomiast Złomy Polskie do Łówczy.

Pod koniec II wojny światowej miejscowość opuściła cała ludność z uwagi na ataki oddziałów UPA. Po tych wydarzeniach ludność wróciła na częściowo zniszczone gospodarstwa. Zaraz po wojnie w czasach stalinowskich jakie wtedy panowały w Polsce mieszkańcom wsi udało się wybudować kaplicę rzymskokatolicką pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. W tym samym czasie władze komunistyczne rozebrały cerkiew greckokatolicką umiejscowioną nieopodal w Hucie-Starej, gdzie potem zostało założone Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie wieś należy do parafii św. Andrzeja Apostoła w Lipsku.

Na wschód od wsi, w masywie Wielkiego Działu znajdują się radzieckie schrony i zarośnięte rowy przeciwczołgowe, zbudowane w 1941 roku (Linia Mołotowa).

Ochrona przyrody

Przez wieś prowadzi ścieżka przyrodnicza Kobyle Jezioro, przechodząca przez rezerwat torfowiskowy Źródła Tanwi. Nazwa Kobyle Jezioro[9] pochodzi od legendy, która podaje, że tutejszym torfowisku utopiła się piękna kobyła. Zobaczyć tu można różnorodną roślinność, zarówno bagienną charakterystyczną dla torfowiska przejściowego i wysokiego jak i typową dla siedliska suchego, piaszczystego, a także bogatą faunę. W rezerwacie ma również swoje źródła jedna z większych rzek Roztocza – Tanew. Rezerwat obejmujący obszar lasu, wód i bagien o powierzchni 186,54 ha, położony jest na terenie Południoworoztoczańskiego Parku Krajobrazowego.

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42070
  2. Wieś Huta-Złomy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-23] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 354 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT
  5. Wysokość 389,5 podaje zarówno mapa wymieniona niżej, jak i topograficzna mapa wojskowa 1:50 000, wydana w 1987 r., arkusz M-34-71-B.
  6. Mapa Roztocze Wschodnie, 1:60 000, Wydawnictwo Naukowe, Turystyczne i Edukacyjne, Mielec 2005
  7. Opis parafii na stronie diecezji
  8. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  9. Materiały informacyjne nadleśnictwa w Narolu.

Bibliografia

  • P. Wład, M.Wiśniewski – Roztocze Wschodnie, Wyd. Nauk. Turyst. i Eduk., Mielec 2004

Linki zewnętrzne

  • Złomy (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 634 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Narol
Miasta
Wsie
Osada
  • Stara Huta
Integralne
części wsi
  • Biedronie
  • Bienaszówka
  • Brzezinki
  • Dolinki
  • Gajówka
  • Garby
  • Jacków Ogród
  • Jezioro
  • Kijasówka
  • Łozy
  • Majdan
  • Marcówka
  • Maziarnia
  • Michalec
  • Piaski
  • Piła
  • Pizuny
  • Podsigła
  • Samolaki
  • Stara Huta-Gajówka
  • Trzy Kopce
  • Wola
  • Złomy Polskie
  • Złomy Ruskie

Herb gminy Narol