Hastings Kamuzu Banda

Hastings Kamuzu Banda
Ilustracja
Hastings Kamuzu Banda
Data i miejsce urodzenia

1898
w pobliżu Kasungu

Data śmierci

25 listopada 1997

Prezydent Malawi
Okres

od 1966
do 21 maja 1994

Przynależność polityczna

Partia Kongresowa Malawi

Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Hastings Kamuzu Banda (ur. prawdopodobnie 15 lutego lub 18 marca 1898, zm. 25 listopada 1997) – pierwszy prezydent Malawi.

Życiorys

Data urodzin Bandy nie jest pewna – wskazuje się też na daty 1902 oraz 14 maja 1906 (data oficjalna).

Był chłopskim synem. Banda studiował medycynę w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii[1]. W lipcu 1958 roku powrócił do ojczyzny, będącej wówczas protektoratem brytyjskim pod nazwą Nyasaland. W latach 1959–1960 więzień polityczny.

Po uzyskaniu przez Nyasaland autonomii w roku 1962, Banda został liderem ruchu niepodległościowego. 1 lutego 1963 roku objął urząd premiera. W roku 1964 Malawi uzyskało niepodległość. Banda został szefem dyplomacji, a w roku 1966 prezydentem. W roku 1971 obwołał się prezydentem dożywotnim[1], a jedyną legalną partią stała się jego Partia Kongresowa Malawi.

Rządy Bandy były autorytarne. Młodzieżowe bojówki Partii Kongresowej i policja polityczna dopuszczały się licznych aktów przemocy wobec jego przeciwników politycznych. Rozpętał też brutalne prześladowania Świadków Jehowy w Malawi trwające 26 lat[2]. Kontrowersje budziło także nawiązanie przez Malawi stosunków dyplomatycznych z Południową Afryką prowadzącą wówczas politykę apartheidu. Wprowadził szczegółowe regulacje dotyczące dozwolonego ubioru, skierowane zarówno do obywateli, jak i turystów odwiedzających Malawi (np. kobietom nie wolno było nosić spodni, a mężczyznom długich włosów). Pozytywnymi efektami jego rządów były inwestycje w edukację, infrastrukturę i służbę zdrowia, a także działania na rzecz praw kobiet.

14 czerwca 1993 roku Banda rozpisał referendum w sprawie wprowadzenia systemu demokratycznego, zakończone zwycięstwem demokratów. Po wyborach z 17 maja 1994 przekazał urząd prezydenta demokratycznie wybranemu Bakili Muluzi. Sądzono go za zabójstwa polityczne. Zmarł w jednym z południowoafrykańskich szpitali.

Przypisy

  1. a b Oxford. Ilustrowana encyklopedia uniwersalna. Historia świata od 1800 roku do współczesności, red. H. Judge, Warszawa 1998, s. 32.
  2. Watchtower, Rocznik Świadków Jehowy, Nowy Jork: Towarzystwo Strażnica, 1999, s. 148–223, ISBN 83-86930-29-2 .

Bibliografia

  • p
  • d
  • e
Prezydenci Republiki Malawi

  • ISNI: 0000000063283555
  • VIAF: 28320128
  • LCCN: n50082034
  • GND: 118657003
  • BnF: 144372546
  • SUDOC: 079860575
  • NLA: 35974981
  • NKC: jo2017965520
  • NTA: 119751895
  • PLWABN: 9810620106005606
  • OBIN: 68477
  • J9U: 987007349753005171
  • ΕΒΕ: 103248
  • PWN: 3873933
  • Britannica: biography/Hastings-Kamuzu-Banda
  • Treccani: hastings-kamuzu-banda
  • Universalis: hastings-kamuzu-banda
  • NE.se: hastings-kamuzu-banda
  • SNL: Hastings_Kamuzu_Banda
  • VLE: hastings-kamuzu-banda
  • Catalana: 0007242
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 5652