György Faludy

György Faludy
Leimdörfer György Bernát József
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 września 1910
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

1 września 2006
Budapeszt

Zawód, zajęcie

pisarz, poeta, tłumacz

Multimedia w Wikimedia Commons

György Faludy znany również jako George Faludy, węg.: Faludy György (ur. 22 września 1910 w Budapeszcie, zm. 1 września 2006 tamże) – węgierski poeta, pisarz i tłumacz literatury pochodzenia żydowskiego. Jego tłumaczenia Villona, czy jak sam mówił, napisanie na nowo ballad Villona w 1934, przyniosło mu ogromną popularność (ok. 40 wznowień). Jest również autorem licznych powieści i tomików poezji, w tym wielu po angielsku. Był biseksualistą[1], który w prywatnym życiu był dwukrotnie żonaty, a po śmierci ostatniej żony związał się na wiele lat z nowym partnerem, młodszym o ponad 20 lat tancerzem[2].

Życiorys

György Faludy ukończył Fasori Evangélikus Gimnázium i studiował na uniwersytetach w Wiedniu, Berlinie i Graz.

W 1938 opuścił Węgry, udając się do Paryża, potem do USA. W 1946 wrócił na Węgry, w 1947 był w grupie osób, która zniszczyła budapeszteński pomnik biskupa-antysemity, Ottokára Prohászki. W 1949 z powodu fikcyjnych oskarżeń został skazany na trzy lata przymusowej pracy w Recsk. Po wyjściu na wolność zarabiał na utrzymanie tłumaczeniami. W 1956 (po węgierskim powstaniu 1956 i sowieckiej interwencji) uciekł na zachód, do Londynu, gdzie został redaktorem węgierskiego czasopisma literackiego (Irodalmi Ujság).

W 1962 napisał i opublikował w Londynie (po angielsku) powieść autobiograficzną My Happy Days in Hell (Moje szczęśliwe dni w piekle), która została wydana również po francusku, niemiecku i w 1987 po węgiersku. W 1967 wyjechał do Toronto, następnie jeździł z odczytami po Kanadzie i USA. Jednocześnie był redaktorem węgierskich czasopism literackich. W 1980 r. opublikował w Nowym Jorku swoje wiersze.

W 1988 r. wrócił na Węgry, gdzie jego "zakazane" dzieła w końcu też mogły się ukazać. Wcześniej znano go na Węgrzech co najwyżej z wydań samizdatów tzn. nielegalnie powielanych "samo-druków" – w podziemiu literackim na terenie całego ujarzmionego przez ZSRR bloku wschodniego. W latach 1990 ukazały się nowe wydania zbiorków poezji. W 1994 otrzymał prestiżową nagrodę Kossutha. W roku 2000 wydał drugą część My Happy Days in Hell pt. Po moich dniach w Piekle, o swym życiu po sześćdziesiątce, tym razem po węgiersku.

Bibliografia

  • European Cultural Review (krótka biografia i dwa poematy)
  • György FALUDI (1910-2006), timeline of life and works at HunLit.hu
  • Albert Tezla, Hungarian Authors: A bibliographical Handbook, Belknap Press: Cambridge, Massachusetts, 1970. ISBN 0-674-42650-9

Przypisy

  1. Judy Stoffman Poet's name lives on in parkette, serwis thestar.com, 2006-11-04, dostęp 2009-08-23
  2. "The poet and the ballet dancer" | The National Post, 8 March 2004. [dostęp 2006-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (5 lutego 2007)].

Linki zewnętrzne

  • "Interview with the poet Gyorgy Faludy: Literature will not survive the 21st century", hvg.hu, 6 June 2006
  • ISNI: 0000000114406843
  • VIAF: 29941476
  • LCCN: n84092400
  • GND: 118686011
  • LIBRIS: qn24700800jr0m6
  • BnF: 12198280f
  • SUDOC: 030600375
  • SBN: PUVV417494
  • NKC: mzk2004231177
  • BNE: XX5455481
  • NTA: 148450172
  • PLWABN: 9810622572505606
  • NUKAT: n00042380
  • J9U: 987007261058805171
  • NSZL: 385
  • WorldCat: lccn-n84092400