Fencyklidyna
 | Ten artykuł dotyczy związku chemicznego. Zobacz też: PCP (ujednoznacznienie). |
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny | C17H25N | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa | 243,39 g/mol | |||||||||||||||||||||||||
| Wygląd | białe, krystaliczne ciało stałe o zapachu oleju i lekko amoniakalnym[2] | |||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | 77-10-1 | |||||||||||||||||||||||||
| PubChem | 6468 | |||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | DB03575 | |||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | ||||||||||||||||||||||||||
| Legalność w Polsce | substancja psychotropowa grupy II-P | |||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
Fencyklidyna, PCP – organiczny związek chemiczny, substancja psychoaktywna zaliczana do dysocjantów, pochodna piperydyny. W przeszłości fencyklidyna używana była do znieczulania przedoperacyjnego, jednak ze względu na swe psychoaktywne działanie i neurotoksyczność została wycofana z lecznictwa[8].
Fencyklidyna została zsyntetyzowana w 1956 roku w amerykańskim przedsiębiorstwie farmaceutycznym Parke-Davis, do stosowania jako anestetyk podawany drogą dożylną. W latach 60. zaczęła być wykorzystywana jako narkotyk. W takim użyciu jest przyjmowana w formie doustnej, dożylnie, donosowo, lub – najczęściej – przez palenie[3].
Działanie
Działanie farmakologiczne fencyklidyny polega na blokowaniu otwartego kanału receptora NMDA, co skutkuje silniejszą depolaryzacją neuronu[9].
Efekty działania fencyklidyny są bardzo zróżnicowane i zależne od wielu czynników. Niewielka ilość środka może wywołać uczucie oziębłości i obojętności wobec otoczenia bądź poczucie siły i niewrażliwość. Ponadto może spowodować odrętwienie i zakłócenie mowy oraz uniemożliwić koordynację ruchów. Większe dawki mogą spowodować silną depersonalizację i konfuzję, delirium, trudności lub całkowite uniemożliwienie poruszania się.
Przypisy
- ↑ Podręczny słownik chemiczny, RomualdR. Hassa (red.), JanuszJ. Mrzigod (red.), JanuszJ. Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 34, ISBN 83-7183-240-0 .
- ↑ a b c d e f Phencyclidine, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 6468 [dostęp 2020-05-27] (ang.).
- ↑ a b c Toksykologia współczesna, WitoldW. Seńczuk (red.), wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 332–333, ISBN 83-200-3128-1, OCLC 812704643 .
- ↑ a b c Phencyclidine, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB03575 [dostęp 2020-05-27] (ang.).
- ↑ Phencyclidine, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2012-08-15] (ang.).
- ↑ a b CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R.D.R. Lide (red.), wyd. 88, Boca Raton: CRC Press, 2007, s. 3-426, ISBN 978-0-8493-0488-0 (ang.).
- ↑ a b Phencyclidine hydrochloride, karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, 17 października 2022, numer katalogowy: P3029 [dostęp 2023-09-08] . (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Stephen A.S.A. Maisto Stephen A.S.A., MarkM. Galizio MarkM., Gerard JosephG.J. Connors Gerard JosephG.J., Drug Use and Abuse, Thompson Wadsworth, 2004, ISBN 0-15-508517-4 .
- ↑ S.S. Kapur S.S., P.P. Seeman P.P., NMDA receptor antagonists ketamine and PCP have direct effects on the dopamine D2 and serotonin 5-HT2 receptors – implications for models of schizophrenia, „Molecular Psychiatry”, 7 (8), 2002, s. 837–844, DOI: 10.1038/sj.mp.4001093, PMID: 12232776 (ang.).
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
- p
- d
- e
|
Kontrola autorytatywna (rodzaj indywiduum chemicznego):
- Britannica: science/PCP
