Emisja spontaniczna

A – atom w stanie wzbudzonym (elektron na poziomie o energii E2)
B – emisja fotonu ()
C – atom w niskim stanie energii (elektron na poziomie E1<E2)

Emisja spontaniczna – emisja fotonów zachodząca wtedy, gdy elektrony znajdujące się na poziomach wzbudzonych w sposób samorzutny wracają na niższe poziomy energetyczne.

Zjawisko występuje powszechnie i odpowiada za niemal każde świecenie ciał, np. gazów rozgrzanych, wzbudzonych atomów, ciał ciekłych i stałych, a także urządzeń elektronicznych takich jak diody elektroluminescencyjne (LED).

Liczba emisji spontanicznych ciała, w którym w stanie wzbudzonym jest N atomów określona jest wzorem:

N t = A 21 N , {\displaystyle {\frac {\partial N}{\partial t}}=-A_{21}N,}

gdzie:

  • A 21 {\displaystyle A_{21}} jest stałym dla danego przejścia w danym atomie współczynnikiem emisji (stała wprowadzona przez Einsteina).

Przy braku nowych wzbudzeń prowadzi to do równania określającego liczbę atomów pozostających w stanie wzbudzenia:

N ( t ) = N ( 0 ) e t τ 21 , {\displaystyle N(t)=N(0)e^{-{\frac {t}{\tau _{21}}}},}

gdzie: N ( 0 ) {\displaystyle N(0)} początkowa liczba wzbudzonych atomów, τ 21 {\displaystyle \tau _{21}} jest czasem życia i wiąże się ze współczynnikiem A , τ 21 = ( A 21 ) 1 . {\displaystyle A,\tau _{21}=(A_{21})^{-1}.}

Inne sposoby emisji fotonów:

  • emisja wymuszona
  • promieniowanie elektromagnetyczne cząstek obdarzonych ładunkiem podczas hamowania, przyspieszania, zmiany kierunku ruchu np. promieniowanie cyklotronowe, promieniowanie synchrotronowe, promieniowanie Czerenkowa.
Kontrola autorytatywna (change of state):
  • GND: 4323946-8
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: science/spontaneous-emission
  • БРЭ: 4248115
  • DSDE: spontan_emission