Elżbieta Regulska-Chlebowska

Elżbieta Regulska-Chlebowska

Elżbieta Regulska-Chlebowska w 1987 roku
Data i miejsce urodzenia	16 marca 1955 Marianowo
Zawód, zajęcie	redaktorka, tłumaczka literatury angielskiej
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Rodzice	Walenty Regulski, Teresa z Grześkowiaków
Małżeństwo	Tomasz Chlebowski
Dzieci	Anna, Joanna, Marianna, Zofia
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Elżbieta Regulska-Chlebowska (ur. 16 marca 1955 w Marianowie) – polska etnografka, działaczka opozycji w PRL, redaktorka, tłumaczka literatury angielskiej.

Edukacja

Ukończyła III Liceum Ogólnokształcące im. Marynarki Wojennej RP w Gdyni w 1972 roku^[1], a następnie – z wyróżnieniem – etnografię na Uniwersytecie Warszawskim w 1977 roku^[2]. W czasie studiów otrzymywała specjalną premię naukową im. Stanisława Herbsta przyznaną przez Wydział I Nauk Społecznych PAN (1975–1976). Jej praca magisterska, napisana pod kierunkiem Anny Kutrzeby-Pojnarowej^[3], dotyczyła antagonizmów etnicznych i asymilacji na przykładzie grupy łemkowskiej na terenie Dukielszczyzny^[4]. Rozpoczęła pisanie pracy doktorskiej o elementach romantycznych w twórczości ludowej^[5]. W latach 90. ukończyła podyplomowe studia zarządzania zasobami ludzkimi w organizacji. W 2003 roku ukończyła podyplomowe studia z edytorstwa współczesnego na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie^[2].

Praca

Po usunięciu ze studiów doktoranckich – ze względu na swoje zaangażowanie w działalności niezależnej – nie mogła znaleźć pracy. Przez parę lat pracowała w reaktywowanej Wolnej Wszechnicy Polskiej, będąc kierowniczką sekretariatu jego Collegium (1978–1980)^[2]. Po „zrehabilitowaniu” przez tzw. komisję Szaniawskiego pracowała do 1988 roku na Uniwersytecie Warszawskim, będąc nauczycielką akademicką w Katedrze Etnologii i Antropologii Kulturowej tej uczelni^[2][6]. W latach 1986–1988 była stypendystką fundacji Barbara Piasecka-Johnson Foundation i visiting fellow w Russian Research Center na Uniwersytecie Harvarda w Stanach Zjednoczonych^[5]. W 1989 roku pracowała jako redaktor „Gazety International”, anglojęzycznego dodatku do „Gazety Wyborczej”^[2]. Po 1989 roku była dyrektorem ds. kadr, wiceprezesem zarządu, a później członkiem rad nadzorczych w firmach „Grupy TCH”^[5]. Po 2000 roku poświęciła się tłumaczeniom literatury angielskiej oraz redagowaniu wydawnictw.

Działalność opozycyjna w PRL

W 1976 roku zaangażowała się w zbiórkę pieniędzy dla represjonowanych w Czerwcu. W grudniu – dzięki kontaktom Barbary Kunickiej – nawiązała współpracę z działaczami KOR^[7][8] W latach 1977–1981 była współpracowniczką KOR, KSS „KOR” i Nowej. Organizowała i uczestniczyła w redagowaniu, druku i dystrybucji wydawnictw niezależnych:

• przepisywała Komunikaty „KOR”, Opinię i inne^[9]
• w swoim mieszkaniu przy Alei 3 Maja w Warszawie pierwsze numery Robotnika składała, a kolejne drukowała m.in. wraz z Witoldem Łuczywo i Barbarą Kunicką^{[7][10][11][12][13]}
• w tym samym mieszkaniu składała Komunikaty KOR i KSS „KOR”, Biuletyn Informacyjny KSS „KOR” i Głos, m.in. wraz z Tomaszem Chlebowskim^[14]
• w latach 1979–1980, wraz z Wiesławem Kęcikiem, Aliną Całą i Barbarą Kunicką, współredagowała podziemne pismo dla środowiska wiejskiego Placówkę^{[2][7][10][15]}
• w latach 1978–1980 była członkinią redakcji Biuletynu Informacyjnego KSS „KOR”^[16][17]
• w latach 1980–1981 współpracowała z Agencją Prasową Solidarność „AS”^[2].

Została internowana 13 grudnia 1981 roku po wybuchu stanu wojennego^[18]. Przetrzymywana początkowo w areszcie śledczym dla kobiet na Olszynce Grochowskiej, później w obozie dla internowanych w Gołdapi^[19][20]. Zwolniona (po pobycie w szpitalu) w kwietniu 1982 roku^[21]. Od tego momentu do 1984 roku (urodzenia pierwszego dziecka^[22]) członkini redakcji Tygodnika Mazowsze^{[9][23][24][25][26]}.

Represje

• stały podsłuch telefoniczny i obserwacja operacyjna^[27]
• wielokrotne przeszukania w mieszkaniu, m.in. konfiskata kilku maszyn do pisania, książek, dorobku badawczego^[6]
• kilkakrotne zatrzymania przez MO i SB
• wyrzucenie ze studiów doktoranckich i odmowa zatrudnienia na Uniwersytecie Warszawskim
• wielokrotna odmowa zezwolenia wyjazdu za granicę
• słynna rewizja w jej mieszkaniu 15 września 1980 roku (już po Porozumieniach sierpniowych, w czasie której „wyważono drzwi, rozbierano meble”^[16])
• internowanie w ośrodku dla internowanych, dokąd samowolnie nie wróciła po uzyskaniu w marcu 1982 roku przepustki na pogrzeb babki (pod pretekstem choroby)^[8][9].

Order i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – postanowieniem z dnia 21 września 2006 roku prezydenta Lecha Kaczyńskiego nadany „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz przemian demokratycznych w kraju”^[28], wręczony w czasie uroczystości z okazji 30-lecia KOR w Pałacu Prezydenckim^[29][30].
• odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
• odznaka honorowa „Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych” (2017).

Życie prywatne

Elżbieta Regulska jest córką Walentego Regulskiego i Teresy z Grześkowiaków (1931–1967, córki Franciszka Grześkowiaka) oraz żoną Tomasza Chlebowskiego^[31] i matką 4 ich córek: Anny^[32] (ur. 1984), Joanny^[33] (ur. 1985), Marianny^[34] (ur. 1990) i Zofii^[35] (ur. 1998). Mieszka w Warszawie.

Przypisy