Dwór w Strachocinie

Dwór w Strachocinie
Symbol zabytku nr rej. A-310 z 16.05.1994[1]
Ilustracja
Park dworski (2014)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Strachocina

Pierwszy właściciel

Bobolowie

Kolejni właściciele

Giebułtowscy, Morzowie, Dydyńscy

Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok
Mapa konturowa gminy wiejskiej Sanok, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Strachocinie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Strachocinie”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Strachocinie”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Strachocinie”
49,60335°N 22,09587°E/49,603350 22,095870
Multimedia w Wikimedia Commons

Dwór w Strachocinie – zabytkowy dwór w Strachocinie.

Historia

Pierwotnie na przełomie XVI i XVII wieku wieś dzierżawiła rodzina Bobolów, którzy mieszkali w miejscowym dworku (obecny teren pod nazwą „Bobolówka”), w 1591 w Strachocinie urodził się późniejszy święty i Patron Polski Andrzej Bobola[2].

W połowie XIX wieku właścicielami posiadłości tabularnej Strachocina byli spadkobiercy Giebułtowskiego i rodzeństwo Laskowskich[3], w tym Florian Giebułtowski[4] W latach 60. jako właścicielka dóbr tabularnych figurowała Sabina Morsé (1812-1901)[5], następnie w latach 70. jej mąż Wincenty (1809-1812)[6][7][8][9][10][11]. Ich córkami były Teofila (ur. 1846, żona Franciszka Gniewosza) i Zofia (ur. 1844, żona Edmunda Dydyńskiego, matka Kazimiery Dydyńskiej)[8][12]. Po śmierci Wincentego Morze dziedzicem została jego córka z mężem Edmundem Dydyńskim (1837-1883)[11]. Potem w połowie lat 80. wieś posiadali Zofia Dydyńska i spadkobiercy[13]. Na początku ostatniej dekady XIX wieku właścicielkami tabularnymi dóbr we wsi były Helena, Kazimiera i Zofia Dydyńskie[14][15], według stanu z 1897 jako właścicielka figurowała Helena Dydyńska[16], w 1904 jej spadkobiercy[17], a w 1905 Zofia i Kazimierz Dydyńscy[18] (posiadali wtedy we wsi obszar 330,7 ha[19]). Według stanu z 1911 właścicielkami tabularnymi były Niedźwiedzka i Zofia Dydyńska, posiadające 321 ha[20]. W drugiej dekadzie XX wieku właścicielką była Kazimiera Dydyńska[21][22]. Po jej śmierci w 1947, formalnym spadkobiercą był usynowiony przez nią Jerzy Pajączkowski-Dydyński (1894-2005)[23], który przebywał tam przed 1939, a ponownie odwiedził to miejsce w 1991 roku, starając się jednocześnie o odzyskanie majątku[24].

Budynek dworski został zniszczony[25]. Zachował się jedynie park dworski wraz z aleją ze starodrzewia[25][26], który stanowi obiekt zabytkowy[1].

Zobacz też

  • Lista zabytków w gminie Sanok w artykule „Wiki Lubi Zabytki”

Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024, s. 143 [dostęp 2016-09-24] .
  2. Strachocina. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2016-09-24].
  3. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 209.
  4. Zestawienie dzierżawców wsi królewskiej Strachocina. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2016-09-24].
  5. Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1868, s. 209.
  6. Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 79.
  7. Ważniejsze wydarzenia parafii. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2016-09-24].
  8. a b Tomasz Adamiak: Strachocina. Zarys dziejów parafii. Strachocina: 2001, s. 59.
  9. Strachocina. Historia. noclegicisna.pl. [dostęp 2016-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-03)].
  10. Piotrowscy ze Strachociny w Ziemi Sanockiej. Rozdział I: Gniazdo rodzinne Piotrowskich - Strachocina. 3. Trudne wieki XVII - XIX. piotrowscy2006.republika.pl. [dostęp 2016-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
  11. a b Moja „Kronika” – Stanisław Berbeć-Piotrowski. Kronika wydarzeń. Rok 1883. piotrowscy-ze-strachociny.pl. [dostęp 2021-04-12].
  12. Tomasz Adamiak: Strachocina. Zarys dziejów parafii. Strachocina: 2001, s. 66, 119.
  13. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 186.
  14. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 200.
  15. Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”. Nr 264, s. 10, 19 listopada 1893. 
  16. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1897, s. 183.
  17. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1904, s. 169.
  18. Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem. Kraków: 1905, s. 146.
  19. Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
  20. Skorowidz powiatu sanockiego. Wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 18.
  21. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1914, s. 159.
  22. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1918, s. 159.
  23. Piotrowscy ze Strachociny w Ziemi Sanockiej. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2016-09-24].
  24. Marta Jankowska. Spadkobierca. „Tygodnik Sanocki”, s. 11, Nr 12 (44) z 25 marca 1992. 
  25. a b Ewa Śnieżyńska-Stolot, Franciszek Stolot: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. I: Województwo krośnieńskie (zeszyt 2: Lesko, Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1982, s. 122. ISBN 83-221-0158-9.
  26. Bartosz Podubny: Gminny program opieki nad zabytkami gminy Sanok na lata 2015–2018. edziennik.rzeszow.uw.gov.pl. s. 44. [dostęp 2016-10-21].
  • p
  • d
  • e
Dwory, pałace i zamki w województwie podkarpackim
powiat bieszczadzki
dwory
  • Łobozew Górny
powiat brzozowski
dwory
  • Dydnia
  • Grabownica Starzeńska
  • Haczów
  • Humniska
  • Izdebki
  • Jabłonka
  • Jasienica Rosielna
  • Jasionów
  • Końskie
  • Krzemienna
  • Niebocko
  • Temeszów
  • Trześniów
  • Wydrna
  • Zmiennica
pałace
  • Nozdrzec
  • Wzdów
powiat dębicki
dwory
zamki
  • Zawada
powiat jarosławski
dwory
  • Chłopice
  • Cieszacin Wielki
  • Duńkowice
  • Hawłowice Dolne
  • Hawłowice Górne
  • Jarosław
  • Pawłosiów
  • Rokietnica
  • Roźwienica
  • Rudołowice
  • Tyniowice
  • Więckowice
pałace
  • Boratyn
  • Pełkinie
  • Wysocko
zamki
  • Sośnica
  • Pruchnik
powiat jasielski
dwory
pałace
zamki
powiat kolbuszowski
dwory
  • Dzikowiec
  • Huta Komorowska
  • Niwiska
  • Wilcza Wola
pałace
powiat krośnieński
dwory
  • Bratkówka
  • Bzianka
  • Cergowa
  • Długie
  • Jaszczew
  • Kobylany
  • Kombornia
  • Kopytowa
  • Krosno Polanka
  • Krościenko Wyżne
  • Ladzin
  • Łęki Strzyżowskie
  • Miejsce Piastowe
  • Potok
  • Przybówka
  • Rymanów
  • Targowiska
  • Ustrobna
  • Wróblik Królewski
  • Żarnowiec
  • Żeglce
pałace
zamki
powiat leski
dwory
  • Dziurdziów
  • Uherce Mineralne
pałace
  • Olszanica
zamki
powiat leżajski
dwory
pałace
zamki
powiat lubaczowski
dwory
  • Huta Kryształowa
  • Niemstów
  • Nowe Sioło
  • Wielkie Oczy
pałace
  • Horyniec-Zdrój
  • Narol
  • Ruda Różaniecka
zamki
  • Lubaczów
powiat łańcucki
dwory
  • Łańcut
pałace
zamki
powiat mielecki
dwory
  • Chorzelów
  • Malinie
  • Mielec
  • Mielec Wojsław
  • Rożniaty
  • Rzemień
  • Sadkowa Góra
  • Wola Zdakowska
pałace
  • Mielec
zamki
powiat niżański
dwory
  • Bieliny
  • Zarzecze
pałace
  • Rudnik nad Sanem
powiat przemyski
dwory
  • Bachórzec
  • Bolestraszyce
  • Ciemięrzowice
  • Hurko
  • Huwniki
  • Korytniki
  • Kosienice
  • Krzywcza
  • Kupiatycze
  • Medyka
  • Nehrybka
  • Ostrów
  • Przemyśl
  • Przemyśl
  • Przemyśl-Sielec
  • Sierakośce
  • Stubno
  • Wybrzeże
  • Wyszatyce
  • Żurawica
pałace
zamki
powiat przeworski
dwory
pałace
powiat ropczycko-sędziszowski
dwory
  • Brzeziny
  • Góra Ropczycka
  • Iwierzyce
  • Lubzina
  • Łączki Kucharskie
  • Olchowa
  • Ropczyce-Witkowice
  • Sielec
  • Skrzyszów
  • Wiercany
  • Wola Ociecka
pałace
  • Lubzina
  • Sędziszów Małopolski
powiat rzeszowski
dwory
  • Błażowa Dolna
  • Dąbrowa
  • Dynów
  • Hermanowa
  • Hyżne
  • Jasionka
  • Kielnarowa
  • Nosówka
  • Przewrotne
  • Rudna Wielka
  • Rzeszów
  • Rzeszów
  • Rzeszów
  • Rzeszów
  • Rzeszów
  • Trzciana
  • Wysoka Głogowska
  • Zgłobień
pałace
zamki
powiat sanocki
dwory
pałace
zamki
powiat stalowowolski
dwory
  • Kotowa Wola
  • Stalowa Wola
  • Zbydniów
  • Zaleszany
pałace
powiat strzyżowski
dwory
  • Babica
  • Baryczka
  • Czudec
  • Godowa
  • Kobyle
  • Niebylec
  • Nowa Wieś
  • Pstrągowa
  • Wiśniowa
pałace
  • Strzyżów
  • Żyznów
zamki
powiat tarnobrzeski
dwory
  • Chmielów
  • Tarnobrzeg
  • Tarnobrzeg
pałace
zamki