Dorando Pietri

Dorando Pietri
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 października 1885
Correggio

Data i miejsce śmierci

7 lutego 1942
San Remo

Dorobek medalowy
Reprezentacja  Włochy
Multimedia w Wikimedia Commons

Dorando Pietri (ur. 16 października 1885 w Correggio, zm. 7 lutego 1942 w San Remo[1]) – włoski lekkoatleta maratończyk, słynny z dramatycznego zwycięstwa na igrzyskach olimpijskich w 1908 w Londynie, zakończonego dyskwalifikacją.

Wczesne lata

Urodził się w Mandrio, frazione Correggio, ale młodość spędził w Carpi. Pracował jako chłopiec na posyłki w sklepie cukierniczym. W 1904 słynny wówczas włoski biegacz Pericle Pagliani wziął udział w zawodach w Carpi. Według legendy Pietri, zachęcony tą atrakcją, wziął udział w biegu w roboczym ubraniu i zwyciężył przed Paglianim. Kilka dni później wystąpił po raz pierwszy w zawodach na bieżni w Bolonii, zajmując 2. miejsce w biegu na 3000 metrów.

W 1905 odniósł swój pierwszy sukces międzynarodowy wygrywając bieg na 30 kilometrów w Paryżu. W 1906 zwyciężył w biegu maratońskim będącym eliminacją przez igrzyskami międzyolimpijskimi w Atenach. Na igrzyskach musiał się wycofać z biegu wskutek choroby jelit[1]. Prowadził wówczas z przewagą 5 minut. W 1907 zwyciężył w mistrzostwach Włoch. Był uznawany za najlepszego włoskiego biegacza na dystansach od 5000 metrów do maratonu.

Igrzyska olimpijskie w 1908

Finisz Pietriego w maratonie na igrzyskach olimpijskich w 1908

Pietri intensywnie trenował przed igrzyskami. W biegu na 40 km w Carpi osiągnął znakomity czas 2 godzin i 38 minut. Dystans na igrzyskach wynosił 42 195 m. Wystartowało 56 biegaczy. Dzień był bardzo gorący. Pietri rozpoczął w wolnym tempie, ale w drugiej połowie dystansu przyśpieszył. Po 32 kilometrach był drugi, o 4 minuty za Charlesem Hefferonem z Południowej Afryki. Po 39 kilometrach wyprzedził słabnącego Hefferona. Sam jednak był już wyczerpany i gdy wbiegł na stadion White City, skręcił w odwrotną stronę. Po interwencji sędziów zawrócił, ale upadł. Wstał z pomocą sędziów. Upadał i wstawał czterokrotnie, zawsze z pomocą, w końcu podtrzymywany przekroczył linię mety. Wyprzedził następnego zawodnika Johnny’ego Hayesa ze Stanów Zjednoczonych o 30 sekund.

Ekipa amerykańska złożyła protest przeciwko niedozwolonej pomocy sędziów dla Pietriego, który został uwzględniony. Uznano, że Pietri nie był w stanie samodzielnie ukończyć biegu. Został zdyskwalifikowany, a jego wynik usunięto z oficjalnej klasyfikacji[1].

Pietri otrzymał w uznaniu swego osiągnięcia srebrny puchar ofiarowany przez królową Aleksandrę z inicjatywy Arthura Conana Doyle’a.

Późniejsza kariera

Heroiczny bieg przyniósł Pietriemu sławę. Irving Berlin zadedykował mu piosenkę Dorando. Pietri otrzymał ofertę udziału w płatnych biegach w Stanach Zjednoczonych. 25 listopada 1908 w Madison Square Garden w Nowym Jorku Pietri zmierzył się z Hayesem i wygrał. Podobnie wygrał z Hayesem 15 marca 1909. Ogółem w Stanach zwyciężył w 17 biegach na 22.

Powrócił do Włoch w maju 1909 i kontynuował karierę jako zawodowy biegacz. 24 maja 1910 wygrał maraton w Buenos Aires[2] uzyskując swój najlepszy czas 2:38:48,2. Zakończył zawodowe uprawianie sportu wygrywając w październiku 1911 r. w Göteborgu.

Przez trzy lata zarobił olbrzymią na tamte czasy kwotę 200 000 lirów. Otworzył za nie hotel, który prowadził razem z bratem. Nie powiodło mu się jednak i zbankrutował. Prowadził później warsztat samochodowy w Sanremo. Zmarł w wieku 56 lat na atak serca.

W publikacjach niekiedy jego nazwisko jest błędnie podawane jako Pietro Dorando.

Przypisy

  1. a b c Dorando Pietri [online], olympedia.org [dostęp 2020-07-31]  (ang.).
  2. Marathon List for 1910 [online], olimpijski.pl [dostęp 2014-04-23]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Marathon man Pietri wins hearts but no gold. olympic.org. [dostęp 2020-07-30]. (ang.).
  • Film o Pietrim na You Tube
  • p
  • d
  • e
Mistrzowie Włoch w biegu na 5000 metrów
  • 1907: Pietri
  • 1908: Pagliani
  • 1909: Cappellini
  • 1910: Cattro
  • 1911: Orlando
  • 1912: Orlando
  • 1913: Luppi
  • 1914: Brega
  • 1915–1918[A]
  • 1919: Brega
  • 1920: Speroni
  • 1921: Speroni
  • 1922: Ambrosini
  • 1923: Ambrosini
  • 1924: Davoli
  • 1925: Busan
  • 1926: Davoli
  • 1927: Boero
  • 1928: Boero
  • 1929: Boero
  • 1930: Bartolini
  • 1931: Franceschini
  • 1932: Lippi
  • 1933: Betti
  • 1934: Mastroieni
  • 1935: Beccali
  • 1936: Cerati
  • 1937: Pellin
  • 1938: Beviacqua
  • 1939: Beviacqua
  • 1940: Beviacqua
  • 1941: Beviacqua
  • 1942: Beviacqua
  • 1943: Beviacqua
  • 1944[A]
  • 1945: Lazzerini
  • 1946: G. Nocco
  • 1947: G. Nocco
  • 1948: G. Nocco
  • 1949: M. Nocco
  • 1950: G. Nocco
  • 1951: Manzutti
  • 1952: Peppicelli
  • 1953: Lavelli
  • 1954: Peppicelli
  • 1955: Perrone
  • 1956: Perrone
  • 1957: Baraldi
  • 1958: Ambu
  • 1959: Conti
  • 1960: Conti
  • 1961: Ambu
  • 1962: Ambu
  • 1963: Conti
  • 1964: Ambu
  • 1965: Ambu
  • 1966: Finelli
  • 1967: Ambu
  • 1968: Ardizzone
  • 1969: Finelli
  • 1970: Ardizzone
  • 1971: Arese
  • 1972: Tomasini
  • 1973: Tomasini
  • 1974: Cindolo
  • 1975: Cindolo
  • 1976: Gerbi
  • 1977: Ortis
  • 1978: Selvaggio
  • 1979: Scartezzini
  • 1980: Cova
  • 1981: Selvaggio
  • 1982: Cova
  • 1983: Cova
  • 1984: Mei
  • 1985: Cova
  • 1986: Mei
  • 1987: Carenza
  • 1988: Panetta
  • 1989: Mei
  • 1990: Gotti
  • 1991: Mei
  • 1992: Gotti
  • 1993: Baccani
  • 1994: Carosi
  • 1995: Bennici
  • 1996: Pusterla
  • 1997: Zanon
  • 1998: Carosi
  • 1999: Di Pardo
  • 2000: Di Napoli
  • 2001: Vincenti
  • 2002: Vincenti
  • 2003: Vincenti
  • 2004: Gamba
  • 2005: Zanon
  • 2006: Caliandro
  • 2007: Meucci
  • 2008: Meucci
  • 2009: La Rosa
  • 2010: La Rosa
  • 2011: La Rosa
  • 2012: La Rosa
  • 2013: La Rosa
  • 2014: Razine
  • 2015: Razine
  • 2016: Rachik
  • 2017: Salami
  • 2018: Razine
  • 2019: Razine
  • 2020: Zoghlami
  • 2021: Riva
  • 2022: Crippa

Portal:Lekkoatletyka

  1. a b Nie rozegrano
  • p
  • d
  • e
Mistrzowie Włoch w półmaratonie
  • 1897: Ferrari
  • 1898: Zilia
  • 1899: Zilia
  • 1900: Stobbone
  • 1901: Volpati
  • 1902: Ferri
  • 1903: Volpati
  • 1904[A]
  • 1905: Pietri
  • 1906: Pagliani
  • 1907: Pietri
  • 1908: Pietri
  • 1909: Pagliani
  • 1910: Pagliani
  • 1911: Testoni
  • 1912: Speroni
  • 1913: Speroni
  • 1914: Speroni
  • 1915–1918[A]
  • 1919: Blasi
  • 1920: Blasi
  • 1921: Blasi
  • 1922: Blasi
  • 1923–1924[A]
  • 1925: D'Amore
  • 1926: Natale
  • 1927: Rossini
  • 1928: Balbusso
  • 1929: Rossini
  • 1930: Rossini
  • 1931: Morelli
  • 1932: Paduano
  • 1933–1936[A]
  • 1937: Balbusso
  • 1938: De Florentiis
  • 1939: Resia
  • 1941: Costantino
  • 1942: Padovani
  • 1943: Costantino
  • 1944: Maffeis
  • 1945: Maffeis
  • 1946: Carta
  • 1947: Costantino
  • 1948: Balistrieri
  • 1949: Balistrieri
  • 1950: Bussotti
  • 1951: Martufi
  • 1952: Bussotti
  • 1953: Peppicelli
  • 1954: Conti
  • 1955: Righi
  • 1956: Lavelli
  • 1957: Peppicelli
  • 1958: De Florentiis
  • 1959: De Florentiis
  • 1960: De Florentiis
  • 1961: Ambu
  • 1962: Ambu
  • 1963: De Florentiis
  • 1964: Ambu
  • 1965: Ambu
  • 1966: Ambu
  • 1967: Ambu
  • 1968: Ambu
  • 1969: De Palma
  • 1970: De Palma
  • 1971: Amante
  • 1972: Martini
  • 1973: Tentorini
  • 1974: Cindolo
  • 1975: Accaputo
  • 1976: Fava
  • 1977: Accaputo
  • 1978: Magnani
  • 1979: Messina
  • 1980: Accaputo
  • 1981: Magnani
  • 1982: Rastello
  • 1983: Basiliana
  • 1984: Basiliana
  • 1985: Pimazzoni
  • 1986: Bettiol
  • 1987: Bergamini
  • 1988: Bettiol
  • 1989: D'Urbano
  • 1990: Bordin
  • 1991: Alliegro
  • 1992: Modica
  • 1993: Modica
  • 1994: Modica
  • 1995: Baldini
  • 1996: Goffi
  • 1997: Ingargiola
  • 1998: Baldini
  • 1999: Caimmi
  • 2000: Berradi
  • 2001: Baldini
  • 2002: Battocletti
  • 2003: Gamba
  • 2004: Baldini
  • 2005: Mascheroni
  • 2006: Baldini
  • 2007: Battocletti
  • 2008: Simionato
  • 2009: Baldini
  • 2010: Pertile
  • 2011: Bona
  • 2012: La Rosa
  • 2013: Buttazzo
  • 2014: Meucci
  • 2015: Lalli
  • 2016: D'Onofrio
  • 2017: Rachik
  • 2018: El Mazoury
  • 2019: Crippa
  • 2020: D'Onofrio
  • 2021: Iliass
  • 2022: Chiappinelli

Portal:Lekkoatletyka

  1. a b c d Nie rozegrano
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Olympedia: 72093