Departament Bezpieczeństwa Państwa

Valstybės Saugumo Departamentas
Logo
Logo VSD
Ilustracja
Państwo

 Litwa

Szef

gen. Darius Jauniškis[1]

Adres
Pilaitės pr. 19, 06264 Wilno (Litwa)[2]
Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Valstybės Saugumo Departamentas”
54°42′25″N 25°12′07″E/54,706944 25,201944
Strona internetowa
Departament Bezpieczeństwa Państwowego

Departament Bezpieczeństwa Państwowego Republiki Litewskiej (lit. Lietuvos Respublikos Valstybės Saugumo Departamentas, w skrócie LR VSD albo po prostu VSD) – litewskie służby specjalne, odpowiedzialne przed Sejmem i Prezydentem, powołane 27 października 1918 w celu ochrony suwerenności państwa i jego systemu konstytucyjnego, a po okresie sowieckim reaktywowane 26 marca 1990; prowadzi wywiad i kontrwywiad w strefie cywilnej.

Do zadań tych służb specjalnych należy: wykrywanie działań stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa, nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium, interesów państwa oraz jego siły ekonomicznej i obronnej.

W raporcie z 30 marca 2015 VSD stwierdziło, że nawet co trzeci pracujący na Litwie rosyjski dyplomata jest powiązany z wywiadem; że działalność szpiegowska Rosji na Litwie w 2014 nasiliła się znacząco, zwłaszcza za sprawą zdecydowanego stanowiska Wilna wobec działań Moskwy na Ukrainie, że w 2014 z Litwy wydalono trzech rosyjskich szpiegów, m.in. konsula generalnego Rosji w Kłajpedzie Władimira Małygina, a także, że zagraniczne służby specjalne szczególnie interesują się projektami energetycznymi Litwy, a także staraniami podejmowanymi przez rząd w Wilnie w celu budowy niezależnego rynku gazowego państw bałtyckich[3].

Kierownictwo

Vidaus reikalų ministerijos Kriminalinis skyrius „B”
  • Antanas Račys (1923–1924)
Vidaus reikalų ministerijos Politinės policijos skyrius
  • Antanas Račys (1924–1926)
  • Ignas Paškevičius (1926)
  • Bronius Vėžys (1926)
  • Antanas Račys (1926–1927)
Vidaus reikalų ministerijos Kriminalinė policija
  • Jonas Polovinskas-Budrys (1927–1928)
  • Aleksandras Survila (1928–1929)
  • Steponas Rusteika (1930–1931)
  • Jonas Statkus (1931–1933)
Vidaus reikalų ministerijos Kriminalinės policijos skyrius „A” (ab 1928 – I skyrius)
  • Aleksandras Survila (1927)
  • Jonas Statkus (1928–1931)
  • Augustinas Povilaitis (1931–1933)
Vidaus reikalų ministerijos Valstybės saugumo departamentas
  • Jonas Statkus (1933–1934)
  • Augustinas Povilaitis (1934–1940 13)
Valstybės saugumo departamento Valstybės saugumo policija
  • Augustinas Povilaitis (1933–1934)
  • Felicijonas Bortkevičius (1935–1940)
Valstybės saugumo departamentas prie Lietuvos Respublikos Vyriausybės (1990–1991)
  • Mečys Laurinkus (1990–1991)
  • Viktoras Zedelis (1991)
  • Zigmas Vaišvila (1991–1992)
Nacionalinė saugumo tarnyba (1991–1992)
  • Balys Gajauskas (1992–1992)
Saugumo tarnyba (1992–1994)
  • Petras Plumpa (1992–1993)
  • Jurgis Jurgelis (1993–1994)
Valstybės saugumo departamentas (od 1994)
  • Jurgis Jurgelis (1994–1998)
  • Mečys Laurinkus (1998–2004)
  • Arvydas Pocius (2004–2007)
  • Povilas Malakauskas (2007–2009)
  • Gediminas Grina (2010–2015)
  • Darius Jauniškis od 2015[1]

Przypisy

  1. a b Raport służb kontrwywiadu i bezpieczeństwa o obecnych zagrożeniach dla Litwy [online], tvp.pl [dostęp 2024-04-23]  (pol.).
  2. https://www.vsd.lt/kontaktai/.
  3. Litwini: Rosja szpieguje nas coraz bardziej [online], Wyborcza.pl, 30 marca 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-04-02] .

Bibliografia

  • Arvydas Anušauskas: „Lietuvos slaptosios tarnybos, 1918-1940”, Vilnius, Mintis, 1993, ISBN 5-417-00652-1.

Linki zewnętrzne

  • Strona oficjalna VSD